Değerli okurlar, geçtiğimiz hafta çok değerli bir arkadaşım içerisinde bulunduğu topluluğun; farklı sektörlerden görüşleri alarak, sorunlara çözüm önerileri ile bütüne katkı sağlamak hedefiyle aşağıdaki sorular için görüşlerimi istemişti. Kendisine ilettiğim cevapları sizlerle de paylaşıyorum.
YILLIK ÜRETİCİ ENFLASYONU %136!
Yıllık enflasyon değerlerini hayatın gerçekleriyle karşılaştırdığımızda güvenilir bulmuyorum, dolayısıyla bu veriler sadece resmi güncellemelerde kullanılacaktır bu durum adaletsiz sonuçlar doğuracaktır.
ÜCRET NİTELİKLİ İŞGÜCÜ PROBLEMİ
Ülkemizde hem işsiz çok hem de iş arayan, yani bir şeyleri yanlış yapıyoruz. “Meslek Lisesi Memleket Meselesi” sloganı çok doğrudur, bu felsefeye uygun bir eğitim planlanmalıdır. Seçilecek konularda sanayicilerin taleplerine göre belirlenmelidir. İş arayan kişiler içinde kendilerine yetenek kazandıracak dışarıdan eğitim programları uygulanmalıdır (sayılarda önemli tabii).
EKSİK İSTİHDAM SORUNU BÜYÜDÜ MÜ?
Taleplerin normal olduğu süreçte nitelikli eleman eksiği devam ediyor ancak yıl sonuna kadar hem talep daralmasından hem de asgari ücretin çok artacak olması sebebiyle çıkışlar öngörüyorum.
EYT’DE İŞ DÜNYASININ FORMÜLLERİ
EYT kapsamından çok sayıda mavi ve beyaz yaka faydalanacak. İşveren bir kısmının gitmesine ses çıkarmayacaktır ancak aynı anda birçok kişinin ayrılması kurumda işleyişi zora sokacaktır. Bence bu kişiler erken emekli olsa da işverene belirli bir süre çalışma taahhüdü vermelidir. Öte yandan, EYT’nin ikame edilmesi işsizlik rakamlarını çok azaltacaktır.
KIDEM TAZMİNATINDA KGF ÇÖZÜMÜ
EYT için KGF çözümünü olumlu buluyorum.
REEL SEKTÖRÜN FİNANSMAN PROBLEMİ
Piyasaların ve kurumların en büyük problemi ‘NAKİT AKIŞI’dır. Taleplerin azaldığı, enflasyonun kontrol dışına çıktığı, hammadde fiyatlarının artıp erişimin zorlaştığı, ihracatçının döviz blokajları kurumları çok zor durumda bırakmıştır. Ülke yönetiminin söylemiyle bankaların eylemi örtüşmemektedir ve tutarlı değildir ayrıca faiz oranlarındaki dengesizlik reel ekonomi kurallarına aykırıdır. Özetle; makul faizlerle, gerçek ihtiyaç sahiplerine kredi verilmelidir. Bu kredilerin nereye harcandığı da takip edilmelidir.
TÜKETİMLE BÜYÜME NEREYE KADAR? ÜRETEREK BÜYÜME NASIL SAĞLANIR?
Tüketim için; halkımız henüz cebinde olmayan parayı harcıyor diyebilirim. Büyümede temel iki önerim var; birincisi katma değerli teknolojik üretim (gerekiyorsa dünya markaları satın alınabilir), ikincisi emek yoğun içe ve dışa dönük üretim - burada kırsala göçü yani başta tarım ve hayvancılığın desteklenmesi. Bu durum işsizliğe de katkı sağlar. Büyümek üretmekten geçer, ülkemiz koşullarının yatırım iklimine hazırlanması lazım. Yerli sanayici ve yetişmiş işgücü yurt dışına giderken ülkemize yabancı gelir mi!
YÜKSEK ENFLASYONUN SONUÇLARI
Yüksek tansiyon vücutta hangi dengeleri bozuyorsa yüksek enflasyonda ülkede benzer sonuçlara sebep olur.
ALIM GÜCÜNDE EROZYON VE ASGARİ ÜCRET
Asgari ücretin açlık ve yoksulluk sınırının altında olduğu bir ülkede olması gereken; ya ücretleri 3-4 kat artıracaksınız ya da hayatı aynı oranda ucuzlatacaksınız. Mevcut durum ‘İNSANLIK ONURUNA’ yakışmıyor.
ENERJİ MALİYETLERİNDEKİ ARTIŞ İMALATI NE KADAR ZORLUYOR?
Enerji maliyetleri toplam ürün maliyetleri içinde %2-5’den %10-15’lere vardı (bu oranlar sektörlere göre değişiyor) dolayısıyla çok olumsuz sonuçları var; üstelik ülke yönetiminin sübvanse etmesiyle bu oran olması gerekenin yarısı! Yani durum vahim, daha da kötüleşmesi bekleniyor.
İŞGÜCÜ MALİYETLERİNDE ARTIŞ
İşgücü maliyetlerin döviz kurlarının görece düşük olması sebebiyle Avrupa’dan pahalı olmaya başladık, iş ve ihracat kaybı riskimiz artıyor. Öte yandan ücretlerle ilgili gerçek de ortada. Yani “sakal, bıyık” durumu var.
İHRACAT NEDEN GERİLİYOR?
İhracatın azalmasını şimdiki sebebi ana pazarlarımızdaki talep düşümüdür. Maliyetlerimizin artması diğer sebep olur. Ancak, seçimlerin sonrasında ülkemizin büyük çıkış yaşayacağını ve ülkemize çok yatırım geleceğini öngörüyorum.
İSTİHDAMDA ÜCRET-NİTELİK DENKLEMİ
Demokrasiyi ve cumhuriyeti yaşatır, adaleti ve gelir dağılımını iyileştirir, ekonomik değerlerimizi iyileştirir, ötekileştirmeyi sonlandırırsak birkaç senede ortalama gelir iki katına çıkar.
ASGARİ ÜCRET NE OLACAK?
Asgari ücret; çalışana az, işverene çok gelecek bence en az 8.500 TL olacaktır.
Saygılarımla.