Havayolu şirketleriyle yolcular arasında doğan anlaşmazlıklar çoğu kez çözümsüzlükle sonuçlanır ve hak kaybı yaşanır. Türkiye’de yasal yollara başvurarak hakkını elde eden yolcu sayısı, kayba uğrayanların yüzde 5’i bile değildir. Mahkemelerin çok uzun sürmesi ve de avukatlık ücretlerinin yüksek oluşu yolcuların haklarını aramasının önündeki en büyük engeldir. Bu durum diğer ülkelerinde de benzerlik gösterir.
Durumun farkına varan birileri bu iş için şirketler kurup para kazandılar.
Almanya’nın Berlin kentinde 2013 yılında kurulan ve dünyanın en büyüğü olduklarını iddia eden Air Help adlı şirket yolcu haklarını aramada önde gelen bir kuruluş. Bugüne kadar, 16 milyondan fazla uçak yolcusunun haklarını anlayıp, gecikmeler ve iptaller konusunda hak ettikleri tazminatı talep etmelerine yardımcı olmuş.
AirHelp, 2 milyondan fazla yolcunun gecikmiş veya iptal edilmiş uçuşlar için hak ettikleri tazminatı almasını da sağlamış. AirHelp dünya çapında havayolu yolcularının haklarını daha da güçlendirmek için yasal ve siyasal adımlar atmaktadır.
400’den fazla uzman personeliyle 18 farklı dilde, havayoluyla seyahat eden yolcuların hakları konusunda dalında uzmanlaşmış dünyanın en geniş hukuk ekibine de sahip olan bu şirket, 35 ülkede hizmet veren hukuk firmalarından aldığı yerel bilgilerle dünya genelinde havayolu ile seyahat eden yolculara belli ücret karşılığı hukuki destek sunuyor.
yolcu haklarını tanıtmayı ve savunmayı amaçlayan APRA adlı (Association of Passenger Rights Advocates) Yolcu Hakları Savunucuları Birliği’nin parçasıdır.Yılda 24,99 Euro’dan başlayan ücretlerle hak aramadaki süreçleri takip eden şirket, uluslararası havayolu şirketlerini, şikayet süreci, zamanlama performansı ve müşteri görüşlerine göre derecelendirirken, havalimanlarını da zamanlama performansı, müşteri görüşü, yiyecek ve mağaza seçeneklerine göre değerlendirerek dünyanın en iyi ve en kötü havayolu şirketlerini ve havalimanlarını da belirlemektedir.
AirHelp, Muscat Havalimanı (Umman) Recife/Guararapes
Gilberto Freyre Havalimanı (Brezilya) ve Cape Town Havalimanı’nı (Güney Afrika) 2023'ün en iyi küresel havalimanları olarak seçmiş. Havayolları sıralamasında ise Qatar Airways, Eurowings, LOT Polish Airlines, Etihad Airways ve All Nippon Airways 2023 yılında dünya çapındaki sivil havacılık şirketleri arasında en yüksek puanı almış.
AirHelp, puan verirken kendi uçuş istatistikleri veri tabanını, binlerce müşteri anketi yanıtını ve dünya çapında 2 milyon yolcunun uçuş aksamalarının ardından tazminat almasına destek olma konusundaki deneyimlerini kullanıyormuş.
Qatar Airways, en iyi havayolu şirketi olarak seçilirken, son sırada 4,69 puanla Tunus Havayolları yer aldı. En kötü havayolları arasında ikinci sırada British Airways (5,03 puan) yer alırken, onu Pegasus (5,14 puan) takip etmiş. Pegasus Havayolları, tazminat talepleri alanında sadece 2,2 puan ile son sıradaki Tunus Havayolları ile aynı puanı almış. Bu değerlendirmenin ne kadar doğru ve gerçekçi olduğu tartışmaya çok açık bir konudur.
Air Help’e göre Türk havayolu şirketlerinin performansının geçen yılki puanlama listesine göre gerilediği görülen listede Sunexpress 51'inci sırada (6,52), ulusal havayolu şirketimiz Türk Hava Yolları 6,46 puanla 53'üncü, Pegasus Havayolları ise 5,18 puanla 81'inci sırada yer almış. Ticari bir kuruluş olarak tarafsızlık ve inandırıcılık gibi önemli konularda güvenilirlikten çok uzak olan skor tablosunda en büyük düşüş ise 184'üncü sırada yer alan Sabiha Gökçen Havalimanı'nda olmuşmuş.. Geçen yıl 63'üncü sırada yer alan Sabiha Gökçen Havalimanı güya 121 sıra gerilemiş. Avrupa’nın ilk on havalimanı arasında yer alan Sabiha Gökçen’e reva görülen bu puanlama şirketin bu konuda taraflı ve önyargılı olduğunu göstermekte. AirHelp listesinde Türkiye’den, İzmir Adnan Menderes Havalimanı 144'üncü, Ankara Esenboğa Havalimanı 154'üncü, Adana Havalimanı 157'nci ve dünya sıralamasına giren ve liderliğe oynayan İstanbul Havalimanı ise 176'ncı sırada yer almış. Böyle bir sıralamaya kimler, nasıl inanır?
Havayolu şirketleri ve havalimanı işletmecileriyle hukuki çelişkileri olan ve çıkarlarını korumak zorunda olan bu şirketin yaptığı anketi ciddiye alanlar tarafsız ve saygın kurumların yaptığı araştırmalara bakarak işin gerçeğini öğrenebilirler. Türkiye’deki havayolu ve havalimanlarını düşük puanlarla kötü gösteren bu şirketin Türkiye ile bir sorunu olsa gerek.
Yapılan Türk şirketlerine haksızlıktır. Fakat bu tavır, Türk sivil havacılığının yükselişini asla durduramayacaktır.
İyi uçuşlar Türkiyem.