Bursa kamuoyunda çok tartışılan STK’lar ile akademik odaların itiraz ettiği Uludağ Alan Başkanlığı olarak da bilinen yasa teklifi TBMM’de görüşülmeye başlandı…
Görüşme sırasında çok sayıda milletvekili görüş bildirdi. Görüş bildirenler arasında CHP Bursa Milletvekili Yüksel Özkan da yer aldı.
Özkan da, TBMM’de yaptığı konuşmada Uludağ Alan Başkanlığı Yasa tasarısına itiraz etti:
“Ülkemizin 5. Milli Parkı olan Uludağ'da 175 endemik olmak üzere, 1320 çeşit bitkiye kendine has 32 endemik bitki türü bulunmaktadır.
46 tür kelebek, 11 tür bombus arısı ve 111 kuş türü de Milli Park içerisindedir. Uludağ’a özgü endemik tür olan Apollo Kelebeği, dünyada sayıları çok azalmış olan Sakallı Akbaba da bu alanda bulunmaktadır.
Bu hayvanların birçoğu Bern Sözleşmesi Koruma Listelerine göre, ‘Mutlak Koruma Altındaki Türler’ içerisindedir. 2.oteller bölgesinde “Wolfram Madeni ”yamaçlarından sonraki bölüm ‘Dokunulamaz Tabiat Alanı olarak’ kabul edilmektedir…”
Uludağ'ın, bölgedeki birçok dereye kaynak oluşturduğu ve Bursa'nın en önemli su kaynağı konumunda olduğuna dikkat çeken Özkan, Uludağ'da bulunan kaynak sularının şirketler tarafından kontrolsüz kullanılması ve Uludağ'ın maruz kaldığı çevre kirliliği konularında 4 yıldır sorduğu soruların yanıtsız kaldığını, meclis araştırma önergelerinin ise rafa kaldırıldığını belirtti…
Zeyniler üzerinden Uludağ’a yürüyüş yaparak Sarıalan’a ve Çobankaya’ya çıkan doğa yürüyüşçüleri, derelerde su yerine suları şirketlere taşıyan borularla karşılaştıklarını sürekli dile getiriyor. STK’lar da öyle…
Söz konusu yasa tasarısı komisyonda görüşülürken, Milli Parklar Eski Genel Müdürü ve AK Parti Ankara Milletvekili Nevzat Ceylan'ın, adeta ders niteliğinde bir konuşma yaptığını anımsatan Yüksel Özkan, “Tutanakları açıp okuyabilirsiniz” dedi.
Kurulması planlanan "Alan Başkanlığı" ile bütün bitki, hayvan çeşitliliği ve su kaynaklarının yok olma tehdidinde kalacağını, bölgedeki insan yaşamının ciddi zarar görecek şekilde ekosistemin bozulacağının altını çizen Özkan, yasa tasarısının, başta Anayasanın 56. ve 169. maddeleri olmak üzere Anayasa'ya aykırı olduğuna dikkat çekti…
Milletvekili Prof. Dr. Yüksel Özkan, Alan Başkanlığı ilan edilecek yerin millî Park ve doğal sit alanı olduğunu ve bölgenin tam 20 bin hektara çıkarılacağına vurgu yaptı…
İTİRAZ EDENLER VE SAVUNANLAR
Öte yandan…
TBMM’nin kurumsal sitesi “tbmm.gov.tr”de Uludağ Alanı Hakkındaki Kanun Teklifi görüşmelerine yönelik haber yayınlandı…
Meclis TV’de de yayımlanan görüşmelere göre;
Teklifin tümü üzerine İYİ Parti Grubu adına söz alan İstanbul Milletvekili Hayrettin Nuhoğlu; teklifle ilgili bütün paydaşların yeterince bilgilendirilmediğini, inceleme ve değerlendirme yapılmadığını, görüşlerinin alınmadığını, mutabakat aranmadığını…
Ve, teklifin bu şekliyle kanunlaşması halinde geriye dönüşü olmayacak ekolojik sorunlarla beraber sosyal, ticari ve hukuki sorunlar da yaratacağını, "Uludağ'ın yağmalanma ihtimalinin ortaya çıkacağını" savunurken…
MHP Kütahya Milletvekili Ahmet Erbaş, Uludağ Alan Başkanlığının, bölgede planlama yetkisine sahip birden fazla kurum olmasının yarattığı ağır bürokrasi nedeniyle, mevcut sorunların çözülmesine yönelik etkin ve hızlı bir planlama süreci gerçekleştireceğini söyleyerek yasa teklifini savundu.
Erbaş’ın konuşmasında yer alan ifadelerden bazıları şunlar:
“Uludağ Alan Başkanlığının kurulmasıyla alanın doğal sit koruma statülerinde herhangi bir değişiklik yapılmayacaktır. Bu alanlarda yürürlükteki koruma mevzuatı ve ilke kararları geçerliliğini devam ettirecektir.
Uludağ Alan Başkanlığının kurulmasıyla alanın birinci ve ikinci derece doğal sit alanı statüsü de devam edecektir.”
CHP İstanbul Milletvekili Gökan Zeybek, Uludağ Milli Parkı’nda bir yetki karmaşası olmadığını söyledi:
“Uludağ Alan Başkanlığı adı altında gündeme getirilen ve güçlü yetkilerle donatılan bu kurum yerine Milli Parklar Genel Müdürlüğü Uludağ Milli Parkı bu yetkilerin önemli bir kısmı tarafından desteklenmiş olsaydı, Uludağ gelecek yüzyıllara, gelecek bin yıllara son derece sağlıklı bir biçimiyle aktarılabilirdi.”
İtiraz yanlış yerden yapılmış; Bursa’da yıllardır Uludağ’da yetki karmaşası olduğu konuşulur, tartışılır durur… Çok iyi hatırlıyorum, bundan 15, 20 yıl önce bile yerel TV’lerin güçlü ve izlenilir olduğu dönemlerde bu konu üzerine pek çok program yapılmıştı…
TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanı ve Ak Parti Bursa Milletvekili Hakan Çavuşoğlu Uludağ alanında, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı, Bursa Valiliği, Bursa Büyükşehir Belediyesi ve Osmangazi Belediyesinin yetki kullandığını hatırlattı… Uludağ’da yetkili birden fazla kurumun olmasının meydana getirdiği ağır bürokrasi, mevcut sorunların çözülmesine yönelik etkin ve hızlı bir planlama sürecinin gerçekleştirilememesine neden olduğunu, alanda plansız ve kontrolsüz bir yapılaşma süreci yaşandığını savundu…
ULUDAĞ ALAN BAŞKANLIĞI’NDA KABUL EDİLEN MADDELER
Uludağ Alanı Hakkında Kanun Teklifi’nin kabul edilen maddelerine göre;
Uludağ Alanı'na kontrollü girişi ve alanın güvenliğinin sağlanması esas olacak. Ulaşım, giriş kontrolü, alan güvenliğinin sağlanması, parklarına ve ziyaretçi merkezlerinde ödenecek ücretler ile Uludağ'dan faydalanma koşullarına yönelik usul ve esaslar, Uludağ Alan Başkanlığınca belirlenecek.
Uludağ Alanı'nda korunması gereken taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarına ilişkin yapılacak her tür plan, proje, uygulama, iş ve işlemler, Uludağ Alan Komisyonu kararları uyarınca yürütülecek.
Uludağ Alanı'nda yapılacak uygulamalar; meri planlar, geçiş dönemi koruma esasları, kullanma şartları Uludağ Alan Komisyonu kararlarına göre yürütülecek. Uludağ Alanı'nda her türlü aykırı uygulamanın giderilmesini sağlamak, aykırı uygulamaya konu yapı ve tesisleri yıkmak veya yıktırmak Uludağ Alan Başkanlığının yetkisinde olacak.
Uludağ Alanı'nda kömür ve akaryakıt depoları, sanayi ve benzeri tesisler kurulamayacak. Ancak bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce Maden Kanunu hükümlerince işletme ruhsatı almış alanlarda, Alan Komisyonunca belirlenecek kriterlere uyulması kaydıyla kazanılmış haklar korunarak faaliyetler sürdürülebilecek. Bunun dışında madencilik faaliyetleri yapılamayacak, entegre tesislere yer verilemeyecek.
Uludağ Alanı'ndaki kamu hizmetlerinde kullanılan bina ve tesisler, kamu konutları ile Tarım ve Orman Bakanlığınca yapılan veya yaptırılan tüm yapı ve tesisler dışındaki Hazinenin özel mülkiyetinde veya devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmazlar, orman sayılan yerler ile daha önce Milli Parklar Kanunu gereğince tespit ve ilan edilen yerler, talep etmesi halinde Uludağ Alan Başkanlığına tahsis edilecek. Genel kolluk kuvvetlerine tahsisli veya bunların kullanımında olan taşınmazlar hakkında bu hüküm uygulanmayacak.
Uludağ Alanı'nda bulunan Hazine ile kamu kurum ve kuruluşlarının özel mülkiyetindeki taşınmazların satışı, trampası, kiraya verilmesi, işletilmesi, işlettirilmesi, ön izin verilmesi ve üzerlerinde irtifak hakkı kurulması, devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerin kiraya verilmesi, işletilmesi, işlettirilmesi, ön izin ve kullanma izni verilmesi gibi işlemler Uludağ Alan Başkanlığının uygun görüşü alınarak yapılacak. Ancak bu taşınmazlardan turizm amaçlı kullanılmasında yarar görülenlerin tahsisi, kamulaştırılması, kiralanması, işletilmesi, işlettirilmesinde Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkili olacak.
Uludağ Alanı'nda zilyetlik, imar veya ihya yoluyla toprak kazanılamayacak.
Uludağ Alanı'ndaki yabani ağaçlık alanların bakımı ve korunması ile yangın, hastalık ve zararlılarla mücadelede Tarım ve Orman Bakanlığınca destek ve işbirliği sağlanacak. Uludağ Alanı için özel yangın söndürme planı yapılacak ve uygulanacak.
Uludağ Alanı'nda gerçekleştirilecek turizm amaçlı sportif faaliyetler ile alana ilişkin işletmecilik faaliyetlerini yapma, yaptırma, izin verme ve denetleme yetkisi Uludağ Alan Başkanlığında olacak.
Planların gerektirdiği her türlü hizmet ve faaliyetler ile koruma, yönetim, işletme, tanıtım, sportif, eğlenme ve dinlenme hizmetleri için gerekli her türlü altyapı ve diğer tesislerin yapılmasında, yaptırılmasında ve işletilmesinde, işlettirilmesinde ve bu işlemlerin ilgili belediye başkanlıkları ile koordineli şekilde yürütülmesinde Uludağ Alan Başkanlığı yetkili kılınacak.
Uludağ Alanı sınırlarında kalan yerlerdeki gerçek ve tüzel kişilere ait taşınmaz mallar ile her türlü tesisler, onaylı uygulama imar planına göre hazırlanacak projelerin gerçekleşmesi için Uludağ Alan Başkanlığınca kamulaştırılabilecek.
Uludağ Alanı'nda her tür ve ölçekte planların hazırlanması, yenilenmesi ve değiştirilmesi işlemleri Uludağ Alan Başkanlığınca yürütülecek. Bu planlar, Uludağ Alan Komisyonu'nun uygun görüşü, Kültür ve Turizm Bakanı'nın oluru uyarınca Uludağ Alan Başkanlığınca yapılacak onama sonrasında yürürlüğe girecek.
Düzenlemenin yürürlüğe girmesinden sonra ilgili diğer idarelerce yeni plan onaylanamayacak.