Sığınmacı krizinin ana gündem maddesi olduğu Avrupa Birliği (AB) Liderler Zirvesi başladı. Soruna kalıcı çözüm bulmak için Türkiye'ye ihtiyaç duyan Birlik liderleri, Ankara'yı ikna edebilmek için ''imtiyazlar'' ve Suriye'de güvenli bölge oluşturulmasını da görüşecek.
Belçika'nın başkenti Brüksel'de AB Konseyi binasındaki zirve TSİ 17.30'da başladı. İngiltere Başbakanı David Cameron, Konsey binasına girişte gazetecilere yaptığı açıklamada, ülkesinin Suriyeli mülteci kamplarına en çok yardımı yapan Avrupa ülkesi olarak, bu konuda önemli bir rol üstlendiğini kaydetti. İngiliz Başbakan, ''Sığınmacılar konusunda komşu ülkelere ve Dünya Gıda Programı'na daha fazla destekte bulunmalıyız'' dedi.
Hollande: "Vizelerin kalkması birçok koşula bağlı, sığınmacı yardımı yeterli değil"
Transit ülkelere yardım yapılmasının önemine değinen Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande, aksi halde sığınmacı akınının ve trajedilerin yaşanmaya devam edeceğini söyledi. Yardım yapılması gereken ülkeler arasında Türkiye'nin de bulunduğunu kaydeden Fransız Cumhurbaşkanı, Ankara'nın yardımı karşılığında vizelerin kaldırılmasına ise karşı olduğunu belirtti. Hollande, ''Türkiye'nin akının durdurulması için yapacağı yardım, vize serbestisinin bahanesi olamaz. Vizelerin kalkması birçok koşulun yerine getirilmesine bağlı'' şeklinde konuştu.
Yunanistan Başabakanı Aleksis Çipras, sığınmacı krizine bir çözüm bulunması gerektiğine dikkati çekerek, ''Bence şimdi Suriye'deki krizin ve sığınmacı akınının son bulması için siyasi inisiyatif almanın zamanı geldi. Uluslararası hukuk temelinde Yunanistan her zaman Türkiye ile işbirliği yapmaya hazır'' diye konuştu.
Yunanistan, Türkiye üzerinden gelen sığınmacıların Avrupa'da ayak bastığı ilk ülke olarak, krizin çözümünde önemli bir role sahip. Yunan hükümeti, adalardan gemilerle aldığı sığınmacıları başkent Atina'ya götürerek, diğer ülkelere gitmelerini kolaylaştırmak ve sığınmacıların ayak bastıkları ilk ülkede kayıt edilmesini öngören Dublin Sözleşmesi'ni ihlal etmekle suçlanıyor.
''Haberler cesaret verici''
AB Dışişleri ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini ise Türkiye ile görüşmelerin devam ettiğini kaydederek, Ankara'dan gelen haberlerin cesaret verici olduğunu ifade etti. Yüksek Temsilci, Suriye'de siyasi süreci başlatmak için bu hafta Brüksel'de bulunan İranlı delegasyonla da görüşmeler yaptığını söyledi.
Taslak plan ve Türkiye'nin çekinceleri
Zirveden bir gün önce Türkiye'ye giden AB Komisyonu'nun birinci Başkan Yardımcısı Frans Timmermans, Genişleme Müzakereleri ve Komşuluk Politikasından sorumlu üyesi Johannes Hahn ile Göç, İçişleri ve Vatandaşlıktan sorumlu üyesi Dimitris Avramopoulos'tan oluşan heyet, dün Dışişleri Bakanı Feridun Sinirlioğlu, bugün de Başbakan Ahmet Davutoğlu ile bir araya geldi. Heyet, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından da kabul edildi.
Heyet, ziyarette Türkiye'nin sığınmacı krizinin çözümüne dair hazırlanan eylem planı taslağına Türkiye'nin destek vermesini sağlamaya çalışıyor. Ankara ile görüşülmekte olan taslak, sığınmacılar için kullanılacak mali yardım, Türk sahillerinde devriye için Ankara'dan onay talebi, insan kaçakçılarıyla mücadele, geri dönüş operasyonlarının güçlendirilmesi gibi ana maddeleri içeriyor. Taslakta, Türk vatandaşlarına uygulanan vizelerin kaldırılması da sığınmacı krizinin çözülmesine bağlanıyor. Türkiye ise iki konunun birbiri ile ilişkilendirilmesine karşı çıkarken, daha önce söz verilen mali yardımların sığınmacılar için kullanılması talebine de itiraz ediyor.