Avrupa Basketbol Ligleri Birliği'nin, (ULEB) THY Avrupa Ligi'nin gelecek sezondan itibaren 16 takımlı oynanması yönünde karar almasının ardından FIBA Avrupa da 2016-2017'de Basketbol Şampiyonlar Ligi adı altında bir organizasyonu devreye sokmayı planlıyor.
ULEB, bu sezon 24 takımla oynanan THY Avrupa Ligi'nde 2016-2017'de format değişikliği yapıp temsilci sayısını 16'ya düşürürken, FIBA Avrupa'nın da yeni bir organizasyon üzerinde durmasıyla kıta basketbolu yeniden bir yol ayrımına geldi.
Avrupa basketbolu aynı ikilemi 2000-2001'de yaşamıştı. 1991'de İspanya, İtalya ve Fransa liglerinin oluşturduğu ULEB'in 2000-2001'de Avrupa Ligi adıyla kendi organizasyonunu yapmaya başlamasının ardından FIBA da Suprolig adı altındaki turnuvayı aynı dönemde organize etmeye başladı.
Aralarında İspanyol temsilcileri Barcelona, Real Madrid, Tau Ceramica, İtalyan Kinder Bologna, Benetton Treviso, Yunan Olympiakos gibi ekiplerin bulunduğu ULEB'e üye 24 takım 2000-2001'de Avrupa Ligi'nde mücadele etti. Avrupa'nın önemli ekipleri arasında yer alan CSKA Moskova, Anadolu Efes (eski adıyla Efes Pilsen), Panathinaikos, Maccabi, Partizan ve ASVEL gibi ekipler ise aynı sezon Suprolig'de yer aldı. ULEB ve FIBA Avrupa'nın farklı turnuvalar düzenlemesiyle Avrupa'nın önemli takımları ayrı ayrı organizasyonlarda başarı kovaladı.
Suprolig ve Avrupa Ligi ile Avrupa basketbolu 2000-2001'de iki büyük turnuvaya sahne olurken, ULEB ve FIBA iki organizasyonu Avrupa Ligi altında birleştirme kararı alınca bu kriz kısa sürede sonlandı.
Yeni bir bölünme kapıda
Avrupa basketbolu 15 sezon sonra yeni bir bölünmeyle karşı karşıya kaldı.
ULEB, Avrupa Ligi'nin gelecek sezondan itibaren 16 takımlı lig formatına göre uygulanmasına karar verdi. Yeni sistem için kulüplerle anlaşma sağlayan küresel medya ve spor şirketi IMG ile Avrupa Ligi yönetimi 10+10 yıllık sözleşme imzaladı.
Yeni formata göre Avrupa Ligi'nde 24 yerine 16 takım mücadele edecek. Türkiye'den Anadolu Efes ve Fenerbahçe'nin yanı sıra İspanya'dan Barcelona Lassa, Real Madrid, Laboral Kutxa, Yunanistan'dan Olympiakos, Panathinaikos, İtalya'dan EA7 Emporio Armani Milan, İsrail'den Maccabi FOX, Litvanya'dan Zalgiris ile Rusya'dan CSKA Moskova olmak üzere A lisansına sahip 11 takım gelecek sezon bu organizasyonda mücadele edecek. Geriye kalan 5 takım ise belirlenen kriterlere göre seçilecek.
FIBA ise İtalya'nın başkenti Roma'da gerçekleştirdiği ve Fransa, Almanya, Yunanistan, İtalya, Rusya, İspanya ve Türkiye'nin basketbol federasyonları başkanlarının yer aldığı toplantıda gelecek sezon için önemli bir karar aldı.
Toplantıda oy birliğiyle alınan karara göre, Basketbol Şampiyonlar Ligi adlı yeni proje üzerine çalışmalar devam edecek ve organizasyon 2016-17 sezonunda hayata geçirilecek. Organizasyona Avrupa'ya üye tüm kulüpler ve liglerin destek verdiği, yeni formatın detaylarının 2016 yılının başlarında açıklanacağı belirtildi.
Alınan bu kararları değerlendiren Beşiktaş'ın eski başantrenörlerinden ve halen NTV Spor'da yorumculuk yapan İhsan Bayülken, şu anda Avrupa Ligi'nin bir marka değeri olduğunu ve belli başlı kulüplerinden gerekli desteği aldığını dile getirdi.
FIBA'nın bütün Avrupa takımlarını tek çatı altında toplamak istediğini ve kulüpleri maddi konularda destekleyerek yapı taşlarını oluşturmaya çalıştığını kaydeden Bayülken, "Kısa vadede Avrupa Ligi ön planda gözükse de FIBA kuralları ortaya koyacağından bu durum farklılık gösterebilir. FIBA bu konuda güçlü. Avrupa Ligi de uzun senelerdir böyle bir organizasyon yapıp ve bunun değerini bulmuşken elinden çıkmasını istemeyecektir. En doğru organizasyon Avrupa Ligi'nin yine bu formatta FIBA şemsiyesi altında organize edilmesidir" diye konuştu.
ULEB, 30 milyon avroluk gelir hedefliyor
ULEB'in format değişikliği yapmasıyla yayın haklarından ve pazarlamadan elde edilmesi beklenen 30 milyon avroluk gelir, turnuvada yer alan kulüplere pay edilecek.
Avrupa Ligi'nin bir şirket özelliği taşıdığını ve 11 A lisanslı kulübün buraya ortak olduğunu vurgulayan Fanatik Gazetesi'nin basketbol yorumcusu Gökhan German, "İki başlılık, bölünmüşlük fayda getirmez. Avrupa Ligi ve Suprolig iki ayrı organizasyon oldu ancak gereken ilgiyi görmedi. İki tarafın anlaşması gerekiyor. Kulüpler, yeni formatta daha fazla gelir elde edebilecek ama Avrupa basketbolu için olumlu olmayacak" ifadelerini kullandı.
Kulüplerin tercihi nasıl olacak
ULEB ve FIBA'nın iki farklı organizasyon üzerinde durmasının ardından Avrupa kulüplerinin hangi organizasyonda nasıl yer alacağı yönünde soru işaretleri oluşurken, Avrupa Ligi'ne katılacak takımların ülke federasyonları tarafından nasıl bir yaptırıma tabi tutulacağı gündeme geldi.
Milliyet Gazetesi'nin basketbol editörü Ümit Avcı, FIBA'nın Basketbol Şampiyonlar Ligi organizasyonun Suprolig gibi farklı bir turnuva olacağını belirterek, şunları söyledi:
"Burada önemli olan FIBA'nın nasıl bir yaptırım yapacağı. Bazı ülke federasyonlarının kulüplere yaptırım yapması söz konusu. İtalya Federasyonu bunu konuşuyormuş. Anadolu Efes ve Fenerbahçe Avrupa Ligi'nde mücadele edecek. Türkiye'ye sıçrarsa büyük sıkıntı olur. Fransa takımlarını Avrupa Ligi'ne yollamayacağını duyurmuş. Federasyonlar bunu yaptığında olay bambaşka bir boyuta gelecek ancak iyi değerlendirilebilirse bu rekabet basketbola heyecan da getirebilir."
Avrupa Ligi'nde gelecek sezon mücadele edecek 11 takımın belli olduğuna dikkati çeken Avcı, "FIBA, Avrupa Ligi'ne gidemeyen Galatasaray, Unicaja Malaga, Pınar Karşıyaka, Khimki gibi büyük takımları alıp bir Şampiyonlar Ligi oluşturmaya çalışabilir" ifadelerini kullandı.
