Birleşmiş Milletler (BM) 74. Genel Kurulu için ABD’nin New York kentinde bulunan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türk ve yabancı basının karşısına çıktı. Çavuşoğlu, düzenlenen basın toplantısında bölgesel ve küresel pek çok konu üzerine açıklamalarda bulundu. BM toplantılarının oldukça yoğun geçtiğini belirten Çavuşoğlu, “BM Genel Sekreteri ile göç ve diğer konuların yanı sıra özelikle Kıbrıs meselesini ve Doğu Akdeniz meselesini konuştuk” dedi.
“ABD’NİN TEKLİFİ İLE BİR GÖRÜŞME SÜRECİ BAŞLADI”
Güvenli Bölge üzerine ABD ile yürütülen süreç hakkında ise Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatı ile Kuzey Suriye’yi terörden temizlemek için operasyon planlandığını hatırlatarak, “ABD’lilerin ‘birlikte yapalım bunu, biz de çekiliyoruz, Güvenli Bölge’yi birlikte oluşturalım’ teklifiyle bir görüşme süreci başladı. Öncelikle görev gücü çerçevesinde Dışişleri Bakanlığı, istihbarat ve askerlerimizin içinde olduğu görev gücü çerçevesinde görüşmeleri yaptık. Daha sonra sahadaki teknik görüşmeleri askerlerimiz, askerden askere sürdürdüler” ifadelerini kullandı.
“ABD VE ORADAKİ YEREL GÜÇLERLE, YEREL UNSURLARLA, YEREL HALKLA ÇALIŞIRIZ”
Türkiye’nin bölgedeki esas amacının teröristlerin bölgeden temizlenmesi olduğunu söyleyen Çavuşoğlu, “Amerika’nın da bu yönde taahhüdü vardır. Ve bu taahhüdü yerine getirmesi gerekiyor. Daha sonra teröristlerin çıkması ile oluşacak Güvenli Bölge’de görev alacak güvenlik birimleri olsun, yerel yöneticiler olsun bu konuda biz ABD ve oradaki yerel güçlerle, yerel unsurlarla, yerel halkla çalışırız. Ama YPG/PYD değil tabii” şeklinde konuştu.
“YPG/PKK İLE BURASI GÜVENLİ BÖLGE OLAMAZ”
Güvenli Bölge’nin oluşturulmasından sonraki sürece de değinen Çavuşoğlu, “Güvenli Bölge oluşturulduktan sonra buraya dönmek isteyen insanlara da yardım etmemiz gerekiyor. Türkiye’nin bu konudaki planını, düşüncelerini, ne yapmak istediğini Sayın Cumhurbaşkanımız burada ve daha önce yaptığı ikili görüşmelerde Batılı liderler ve diğer ülkelerin temsilcileriyle, uluslararası örgütlerin temsilcileri ile paylaştı. Bu insanların dönebilmesi için temel şart buranın güvenli olması. YPG/ PKK ile burası güvenli bölge olamaz. Tamamen temizlenmesi gerekiyor” dedi.
“GÖÇMENLERİN GELMESİNİ İSTEMEYEN ÜLKELERİN HERKESTEN DAHA FAZLA KATKI SAĞLAMASI GEREKİYOR”
Bölgeye dönmesi beklenen insanların temel ihtiyaçlarının karşılanması gerektiğini belirten Çavuşoğlu, “Temel ihtiyaçların karşılanması konusunda herkesin yükümlülüğü var. Özelikle de göçmenlerin gelmesini istemeyen ülkelerin herkesten daha fazla katkı sağlaması gerekiyor ki bu ülkeler bir göçmenin Suriye’deki maliyetinin Avrupa’daki maliyetinden 10 kat daha az olduğunu biliyorlar. O nedenle bu insanları gönüllük esası ile döndürmemiz lazım” şeklinde konuştu.
“AMERİKALILARIN YAVAŞTAN ALDIĞINI, OYALAMAYA ÇALIŞTIĞINI CUMHURBAŞKANIMIZ BİZZAT AÇIKLADI”
Türkiye’nin planının bu yönde olduğunu vurgulayan Bakan Çavuşoğlu, “Amerikalıların yavaştan aldığını, oyalamaya çalıştığını Sayın Cumhurbaşkanımız bizzat açıkladı. Bizim de sahada gördüğümüz bu. Sonuçta birlikte bunu başaramazsak yapmamız gereken tek şey var, bizim oraya girmemiz ve teröristlerden bu bölgeyi temizlememiz. Buna sadece Suriyeli göçmenler açısından bakmak yanıltıcı olur. Bu bizim için ulusal güvenlik meselesidir. Buradaki terör örgütleri Türkiye’ye tehdit oluşturuyor. Biz bu terör örgütlerini buralardan temizlemezsek, yarın ilerde daha büyük tehditlerle karşı karşıya kalabiliriz. Bunun bilincindeyiz, kararlıyız, adımlarımızı da ona göre atacağız” ifadelerini kullandı.
“BU OYALAMA DEVAM EDERSE BİZ KENDİ BAŞIMIZIN ÇARESİNE BAKARIZ”
Yürütülen süreçte gelinen noktadan memnun olmadıklarını ve bunu da ABD tarafına ilettiklerini belirten Çavuşoğlu, “Gelinen noktadan biz tatmin olmadık, bunu da Amerikalılara açık ve net bir şekilde söyledik. Gelinen noktadan memnun değiliz, tatmin olmadık. Bu oyalama devam ederse biz kendi başımızın çaresine bakarız diyoruz” ifadelerini kullandı.
“DERİNLİK ÜZERİNE GÖRÜŞMEDİK DENİLMESİ DOĞRU DEĞİL”
Güvenli Bölge’nin kapsamına ilişkin ABD’den farklı seslerin geldiğini söyleyen Çavuşoğlu, “Trump’ın söylediği 20 mildir, bizim de Amerikalılarla yaptığımız müzakere 20 millik bir güvenli bölgenin oluşturulmasıdır. Yani bu ortalama 30 kilometreye tekabül ediyor. Sahadaki şartlar sebebiyle bazen biraz daha az, bazen biraz daha fazla oluyor. Derinlik üzerine görüşmedik denilmesi doğru değil. Yani bizim söylediklerimizi dinlememişler demek ki. Sadece kendi ajandalarını gündemde tutmaya çalışıyorlar” dedi.
“VELİAHT PRENS’İN BU KONUDA SORUMLULUĞU KABUL ETMESİ ÖNEMLİ”
Cemal Kaşıkçı cinayeti ile ilgili Suudi Arabistan’dan gelen son açıklamaları da değerlendiren Çavuşoğlu, “Veliaht Prens’in bu konuda sorumluluğu kabul etmesi önemli. Ama bu sorumluluğun da yerine getirilmesi gerekiyor. Bizim de arzu ettiğimiz bu. Ortada bir cinayet var, cinayeti işleyenler belli, Türkiye’ye gelenler gidenler belli. Nasıl yapıldığını da zaten Suudi Arabistan daha önce itiraf etti. Nerede öldürüldüğünü de itiraf etti” şeklinde konuştu.
Kaşıkçı davasında atılması gereken adımları sıralayan Çavuşoğlu, “Şimdi bir, bu cinayeti işleyenlerin yargı önünde hesap vermesi gerekiyor. Ve bu konuda da Suudi Arabistan’ın şeffaf olması lazım. Bize işbirliği teklifinde bulundular, biz bu teklifi hemen kabul ettik ve işbirliği de yaptık. Bizdeki bilgileri, delilleri İstanbul’a geldiği zaman başsavcı ile hemen paylaştık. Suudi Arabistan’da maalesef buna yönelik bir işbirliği göremedik. Bu süreçte bizimle işbirliği önemli, bir de şeffaf olması lazım” ifadelerini kullandı.
“KAŞIKÇI CİNAYETİ KONUSUNDA HENÜZ CEVAPLANMAYAN SORULAR VAR”
Kaşıkçı cinayeti konusunda henüz cevaplanmayan sorular olduğunu söyleyen Çavuşoğlu, “Ceset ne oldu, nerede? Yerel işbirlikçileri kim veya kimler? Bu konularda kendileri de söylediği halde bizimle bir bilgi paylaşımında bulunmadılar. Bizim tek arzumuz ortada bir cinayet var, işleyenler hukuk önünde hesap versin, diğer aydınlanmamış sorular da cevap bulsun ve hak, adalet yerini bulsun” dedi.
Kaşıkçı cinayetinin iki ülke arasındaki ikili ilişkiler içerisinde değerlendirilmemesi gerektiğini belirten Çavuşoğlu, “Birçok ülke, birçok kişi, birçok siyasetçi Suudi Arabistan’a yönelik yönetim de dahil bizzat ismen de belirterek suçlayıcı açıklamalar oldu. Ama biz hiçbir şekilde böyle bir yola tevessül etmedik. Kim işlediyse ve arkasında kim varsa bunların hesap vermesi gerektiğini söyledik. Ama bazen bu tür meseleleri ikili ilişkilere de taşımaya çalıştıklarını görüyoruz. Bu da doğru değil. Bizim için bu ikili bir mesele değildir. Bir adalet ve hukuk meselesidir" diye konuştu.
(İHA)
