Bingöl
Bingöl'de köylerden kente göçün etkisiyle üretimi gerileyen ve yörede "guldar" olarak bilinen domatesin yeniden canlanması için İl Tarım ve Orman Müdürlüğünün "Yerli Ata Tohumlarının Korunması ve Çoğaltılması" projesi kapsamında üreticilere 3 yıldır yüzde 100 hibeli fide dağıtılıyor.
Dağıtılan hibeli fidelerle üretimi çok düşük seviyeden 200 dekara kadar ulaşan domatesin tescili için 2020'de İl Tarım ve Orman Müdürlüğünce Türk Patent ve Marka Kurumuna başvuru yapıldı.
Coğrafi işaret tescil belgesi verilen ve yüksek rakımlı bölgede yetişen domates, tadı ve içerisindeki potasyum değeriyle tercih ediliyor.
"Tohumlarını ücretsiz dağıtıyoruz"
Vali Ahmet Hamdi Usta, AA muhabirine, kent ekonomisine değer katan ürünlerin genişletilmesi için projelerin süreceğini söyledi.
Bu kapsamda guldar domatesinin coğrafi işaret almasının gastroturizme de önemli katkı sunacağına işaret eden Usta, şöyle konuştu:
"Bu domates şu an 200 dekar alanda yetiştiriliyor. Guldar domatesinin ekildiği alanları 1000 dekar alana çıkarıp 7 bin 500 ton kapasiteye ulaşabilirsek ciddi şekilde üreticimize katkı sağlayacağız. Üç yıldır orijinal guldar domatesi tohumlarını ücretsiz dağıtıyoruz. Bunu Bingöl'de yaygınlaştırmaya çalışacağız. Sayın Cumhurbaşkanı'mızın eşi Emine Erdoğan'ın atalık tohumlarla ilgili çalışması var. Dolayısıyla biz guldar domatesinin piyasaya coğrafi işaretle sürerek sayın Cumhurbaşkanı'mız ve değerli Hanımefendi'nin yaptığı etkinliklere Bingöl olarak da katkı sunmuş oluyoruz. Coğrafi işaretli ürünlerimizin sayısını artırarak ve kalitesini yükselterek Bingöl ekonomisine tarımsal anlamda büyük bir katkı sunmayı hedefliyoruz."
3 yılda 25 bin fide dağıtıldı
Tarım ve Orman İl Müdürü Burhan Bahadır da guldar domatesinin dekara veriminin Türkiye ortalamasının üstünde olduğunu aktardı.
Üretimin artması için çalışma yürüteceklerini anlatan Bahadır, şunları kaydetti:
"Yerli Ata Tohumlarının Korunması ve Çoğaltılması Projesi kapsamında ilimizde çalışmalar başlattık. Bunlardan biri de guldar domatesiydi. Son 3 yıldır 25 bin fideyi yüzde 100 hibeyle çiftçilerimize dağıtımını gerçekleştirerek dikimlerini yaptırdık. Guldar domatesinin içerisindeki damarlanma oranı az, çekirdek oranı çok fazla. Yüksek rakımda yetiştiği için gece gündüz sıcaklık farkından dolayı potasyum açısından zengin. Bu nedenle diğer köy tipi domateslere göre ayırt edici özelliklere sahip."
Akdurmuş köyü muhtarı Mahmut Bahadır da devlet desteğiyle üretimin artacağını ifade ederek üretimin artmasıyla çiftçilerin daha da kar edeceğini aktardı.
Üreticilerden Hacı Bahadır da uzun yıllardır guldar domatesi üretimi yaptıklarını belirterek "Devlet tarafından bizlere verilen fidelerle üretimi devam ettirmeye çalıştık. Verim güzel oldu ve daha da yükseltmek istiyoruz. Coğrafi işaretin alınmasıyla domatesimiz daha da rağbet görüyor." ifadelerini kullandı.
