Türk otomotiv sanayisinin kalbi, TOFAŞ, Renault ve Karsan gibi büyük işletmelerin yanı sıra çok sayıda yan sanayi firması bulunan Bursa, bir asırlık tecrübesiyle "Türkiye"nin Otomobili"nin üretimine de ev sahipliği yapacak.
AA muhabirinin Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği (OİB) ile Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) verilerinden derlediği bilgilere göre, Osmanlı döneminde Bursa, atlı araba üretimi bakımından önemli bir merkez oldu.
Osmanlı zamanında Bursalı ustaların ürettiği at arabaları, Anadolu'nun pek çok şehrinde ihtiyacı karşıladı. O dönemde at arabaları, çoğunlukla bugün İpek Han olarak bilinen Arabacılar veya Faytoncular Hanı bölgesinde üretildi.
BTSO'nun 1926 yılı ve öncesindeki üye kayıtlarında 7 fayton arabacısı, 4 fayton boyacısı, 12 araba marangozu, 6 araba demircisi, 14 araba tamircisi, 7 araba imalathanesi olmak üzere 100'den fazla kişi ve kurumun bu sanayide çalıştığı bilgisi yer alıyor.
1966'da Karsan, 1971'de TOFAŞ ve Oyak Renault üretime geçti
Türkiye'de otomobil sanayisinin kurulması düşüncesi 1960'lı yıllarda ortaya çıktı. Bu düşüncenin uygulama sahası olarak da tekstil, dokuma, karoser ve makine gibi sektörlerde yetişmiş iş gücü olduğundan Bursa tercih edildi.
Tarım, ticaret, dokuma sanayisi merkezi olarak bilinen Bursa'da, 1961'de Türkiye'nin ilk organize sanayi bölgesinin kurulmasıyla büyük bir sanayi şehrine dönüşümün ilk adımları atıldı.
Bursa'da ilk olarak 1966 yılında 269 yatırımcı tarafından minibüs üretmek amacıyla Karsan firması kuruldu. Ardından 1968 yılında resmi olarak kuruluşu gerçekleştirilen Türk Otomobil Fabrikası AŞ'nin (TOFAŞ) fabrikasının yapımına 1969'da başlandı. 12 Şubat 1971'de dönemin Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay'ın katılımıyla açılan fabrikada Murat 124 modelinin üretimine geçildi.
Oyak Renault Otomobil Fabrikaları AŞ de Oyak, Renault ile Yapı ve Kredi Bankasının ortaklığında 1969'da kuruldu. Oyak Renault, 1971'de Türkiye'nin ilk önden çekilişli otomobilini banttan indirerek üretimine başladı.
Bursa'da 4 bin 164 otomotiv firması var
Ana sanayi fabrikalarının kurulmasıyla kentte tedarik sanayisinde büyük bir gelişim yaşandı. Bursa'da birçok otomotiv yan sanayi firması açılarak bu endüstriye katkı sağladı.
BTSO kayıtlarına göre, Bursa'da şu anda 4 bin 164 otomotiv firması faaliyet gösteriyor. TOFAŞ, Oyak Renault, Karsan, Güleryüz gibi başlıca ana sanayi firmaları dışında bu sayının büyük bölümünü tedarik endüstrisi firmaları oluşturuyor.
150 ülkeye 8 milyar dolar otomotiv ihracatı
"Otomotivin başkenti" olarak nitelendirilen Bursa, son 10 yıldır otomotiv sektöründe ihracatın lideri konumunda bulunuyor.
Geçen yıl 8 milyar 339 milyon dolarla en çok otomotiv ihracatı yapan il olan Bursa'dan 150 ülke ve özerk bölgeye otomotiv ihracatı gerçekleştirildi.
Bursa, geçen yıl en çok otomotiv ihracatını 1 milyar 513 milyon dolarla Fransa'ya yaptı. Fransa'yı 1 milyar 381 milyon dolarla İtalya, 1 milyar 152 milyon dolarla Almanya izledi. Bursa'dan 2019'da ihracat yapan otomotiv firması sayısı ise 845 olarak kayıtlara geçti.
Geçen sene Türkiye'nin 1 milyon 252 bin 586 adet araç ihracatının yüzde 39,14'ünü (490 bin 302 adet) gerçekleştiren Bursa, günde bin 343, saatte 55 aracı dış pazara göndermeyi başardı.
Türkiye'nin Otomobili
Bursa, Türkiye'nin Otomobili Girişim Grubunun (TOGG) 2022 yılında üretimine başlamayı planladığı, tanıtımı 27 Aralık 2019'da yapılan Türkiye'nin Otomobili'nin de üretim üssü olacak.
Ülkenin 60 yıllık hayalini gerçeğe dönüştürme hedefiyle prototipi tanıtılan Türkiye'nin Otomobili ile ilgili fabrika, Bursa'nın Gemlik ilçesine kurulacak.
Fabrikanın inşa edileceği 1 milyon 201 bin 687 metrekarelik arazinin irtifak hakkı 49 yıllığına TOGG'a devredildi.
TOFAŞ Bursa Anadolu Arabaları Müzesi
Türkiye'nin ilk ve tek Anadolu arabaları müzesi olan TOFAŞ Bursa Anadolu Arabaları Müzesi 2002'den bu yana ziyaretçilerini ağırlıyor.
Bursa Anadolu Arabaları Müzesi fikri, kent çevresinde en eski araba sanayi ve kültürünün kaynaklarının bulunmasına dayanıyor. Bursa Arkeoloji Müzesi'nde sessizce duran ve tam 2 bin 600 yıl önce yapıldığı değerlendirilen at arabası bu müzenin açılmasına ışık oldu.
Müzede, binlerce yıl önceye ait bir tekerlekten yola çıkarak TOFAŞ tarafından üretilen motorlu araçlara kadar zaman tüneline giriliyor. Burada, 2 bin 600 yıl önce yapılan arabanın Bursalı ustaların elinden yeniden canlandırılmış halinin yanı sıra tekerlekler, geleneksel araba atölyeleri, motorlu ve motorsuz araçlar sergileniyor.
Müze, yılda ortalama 60 bin yerli ve yabancı ziyaretçisiyle Bursa'nın ilgi çeken gezi noktalarından biri olmayı sürdürüyor.