Geçmişte de büyük depremler yaşayan Bursa’nın olası bir depreme karşı hazırlıklı olup olmadığının konuşulduğu ziyaret sırasında 1/100 planlamada bile halen doğal afet planının bulunmadığı ortaya çıktı.
Ziyaret sırasında Türkiye’nin bir deprem ülkesi olduğunu ve doğusundan batısına beşik gibi sallandığını belirten Nurhayat Altaca Kayışoğlu, Bursa’nın 1. derece deprem kuşağında yer aldığına dikkat çekerek toplumu uyarmak ve yetkilileri harekete geçirmek amacıyla Jeoloji Mühendisleri Odası’nın olası bir Bursa depremiyle ilgili görüşlerinin önemli olduğunu ifade etti.
Jeoloji Mühendisleri Odası Güney Marmara Şubesi Başkanı Engin Er ise “Bursa’nın deprem ve doğal afet anlamında tsunami tehlikesi geçirebilecek illerden bir tanesi olduğunu ve bu konuda sadece akademik odalara ve yerel belediyelere değil hükümete de önemli sorumluluklar düştüğünü belirterek şunları söyledi:
“Birincisi; Öncelikle Bursa’mızın 1/100 günlük planı var, bu plan 1998 yılında onaylandığı için bizim planlama anayasası olarak adlandırdığımız planlamada doğal afet yok. Deprem, 1999 dan sonra Türkiye’nin gündemine girdi, dolayısıyla 1 /100 günlük plana doğal afeti işlemek lazım.
İkincisi; Resmi kurumların haritasında Bursa merkez segmentine baktığımızda sadece merkez ilçelerde 5-6 tane segmenten bahsedilmekte. İlçelerin tamamını düşündüğümüz zaman sadece Büyükorhan, Harmancık ve Keles’in kendi adıyla anılan fay hattı yok, diğer ilçelerimizin 1 hatta bazı ilçelerde 3 tane kendi adıyla anılan fayları var. Dolayısıyla depremsellik anlamında resmi kurumların kabul ettiği bu diri canlı fay hatlarını ve aktif fay haritasının 1/1000’lik uygulama planlarının mutlak surette konması ve işlenmesi lazımdır. 1/1000 Palio sismolojik çalışmalar yapılması lazım bunu yapabilecek birçok akademisyen ve üniversitelerimiz var, bunların işlenmesi lazım yerleşim yerlerinden geçen bu fay hatlarının üzerine bina yapılmaması lazım.
Bu konuda odamızın çıkardığı bir kitapçık var. Amerika’da California da kabul edilen fay kanununun benzerinin Türkiye’de de mutlaka çıkarılması ve uygulanması lazımdır.
Türkiye’de aktif fay hatlarının üzerinde yüz bin tane bina var.
Bursa’da sadece merkez ilçelerden geçen Yıldırımın 3 tane aktif fay hattı var bunların işaretlenmesi lazım ve bu bölgelerde merkezi hükümet bazında fay kanunun acilen uygulanmaya konulması gerekmektedir. Bu çerçevede 1/1000 lik planların işlenmesi ve en azından şu andan itibaren imar durumu verilmemesi gerekir. Öte yandan Büyükşehir belediyesinin Deprem ve Doğal Afetlerle ilgili bir yönetmeliği de güncellenmeli ve revize edilmelidir. Çünkü bakanlığın yönetmeliklerine ve tekniğine uymayan bu yönetmelik uygulama anlamında keyfiyet sağlamaktadır.
Yıldırım ve Osmangazi’de acilen tedbir alınması ve alınan tedbirlerin kontrol edilmesi lazım.
Her yere bina yapılır düşüncesi yanlış, yaparsın ama fay hattı üzerine yapmazsın. Mesela sıvılaşma bölgeleri var, Kocaeli depreminde gördük. Bursa’da sıvılaşma alanları var, birçok ilçemizde de sıvılaşma alanları var. Merkez ilçelerden Yıldırım ve Osmangazi’de tedbirler alınması lazım, tedbir alırken uygulamanın mutlaka kontrol edilmesi lazım.
Deprem sırasında yapılacaklar konusunda eğitimsiziz. Mesela bir deprem olsa kaç aile deprem eğitimi kendi arasında aldı. Deprem sırasında yapılan bazı yanlışlar var. Onların hep eğitimden geçilmesi lazım.
Belediyelerin kendi görevi olmayan işleri bırakması lazım. Depremi önceden tahmin etmek belediyenin işi değil, ne yapmamız lazım biz daha güvenli bir kenti nasıl oluştururuz öncelikle buna bakmamız lazım. Bunun içinde kısa vadede, orta vadede ve uzun vadede yapacaklarımız var. Deprem öncesi deprem sırası ve deprem sonrası yapılacaklarımız var. Bunların hepsini değerlendirdiğimiz zaman 1855 de küçük kıyamet olarak beklenen Bursa depreminin benzerini ve 7 şiddetindeki bir depremde hayatımıza devam ederiz, tıpkı Japonlarda olduğu gibi. Ama öncelikle yöneticileri ve insanlarımızı duyarlılığa davet ediyorum. Aksi durumda fay hatlarının üzerinde kurulmuş olan konutlar nedeniyle bırakın 7 şiddetini 5 ve üzerindeki her deprem Mustafakemalpaşa’dan Kestel’e kadar hasar oluşturma riskini taşımaktadır.”
Ziyaretin son derece olumlu, yapıcı ve uyarıcı geçtiğini belirten CHP’li Nurhayat Altaca Kayışoğlu, olası bir Bursa depremine karşın TBMM’de hem soru hem de meclis araştırması önergesi verdiğini ama bunların hükümetin önceliğinde olmadığı için bekletildiğini belirterek yetkilileri bir an önce harekete geçmeye çağırdı.
Jeoloji Mühendisleri Odası Güney Marmara Şubesi Başkanı Engin Er de, ziyaretten dolayı teşekkür ederken, olası bir depreme karşı alınacak önlemler konusunda oda olarak her türlü destek ve katkı sunmaya hazır olduklarını belirtti.