Bursa’nın Mudanya ilçesine bağlı eski Rum köylerinden Dereköy’de bulunan kilise yok olmaya yüz tutmuş durumda. Mübadele zamanında köyde yaşayan Rumlar Yunanistan’a, Selanik ve Girit adasında yaşayan Türkler ise köye yerleştirildi. Rum mimarisine ait evler ile bölgeye hakim bir tepeye konuşlandırılan tarihi kilisesi ile dikkat çeken köy turizmcileri bekliyor.
Hristiyan alemi için önemi büyük olan ve 1857 yılında yapılan Dereköy’deki kilise, mübadelenin ardından Türkler tarafından bir süre cami olarak kullanıldı. 1972 yılında köye yeni bir cami yapılmasının ardından kaderine terk edilen kilisenin zaman içerisinde çatısı çöktü. Onarılmayan kilise gün geçtikçe metruk bir hal aldı. İçerisinde ağaçlar çıkan, duvar işlemeleri gün geçtikçe harap olan kilise definecilerin radarına takıldı. Birçok kaçak kazı yapılarak daha da tahrip edilen kilise günümüzde yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya kalsa da, buna rağmen her yıl İstanbul’da bulunan Fener Rum Patrikhanesi önderliğinde Fener Rum Patriği Bartholomeos’un da katılımıyla ayinlere sahne oluyor.
"BU HALİYLE BİLE TURİST ÇEKİYOR"
Yıkılma tehlikesi altında olan kilisenin çevresini tellerle çevirdiklerini ifade eden Dereköy Muhtarı Nedim Oruç, "Heybeli adadan buraya papazlar geliyor. Otobüslerle birçok turist geliyor. Kilisenin kapısının önünde ayinlerini yapıyorlar. Burası fiziki açıdan düzgün bir hale getirilse, gelen turist sayısı çok daha artar. Defineciler burayı mesken tuttu. Biz ne kadar dikkat etsek de geceleri gelip kaçak kazı yapıyorlar. Bu nedenle kilisenin yıkılmaya yüz tutmasına yardımcı oluyorlar. Ahşap direkler ve ahşap oymalar çürümeye yüz tuttu. Bu kilisenin bir an önce restore edilmesini istiyoruz. Çatı olmadığından dolayı artık içeride ağaçlar yetişiyor. Buranın bir an önce gelip ziyaret edilebilir bir yer yapılmasını istiyoruz. Kilise günden güne yok oluyor. Çocuklar girip içerisinde oyun oynuyor. Tehlike arz ettiği için kiliseyi tellerle çevirdik. Tabelalar astık. Burası güzel bir projeyle çevresindeki evlerin de yıkılarak güzel bir meydana ve ziyaret edilebilir bir kiliseye dönüştürülmesi lazım. Bu haliyle bile turist çektiğine göre, restorasyondan sonra turist sayısı oldukça artacaktır" dedi.
