Yanık, "Türkiye’de sıfır araba var mı? Geliyor mu? Gelmiyor mu? Bunun açıklanması gerekiyor. Bayi, sıfır gelen arabaları galerilere neden satıyor? Neden vatandaşa satmıyor? Acaba galeriye mi veriyor? Yoksa bir alt şirketi olan galeriye verip de sıfır araba almaya gidene, ‘Bizde sıfır yok ama plakalı sıfırlar var. Alırsanız da şu fiyat eğer üç ay beklerseniz de şu fiyat olacak’ deyip de satış mı yapıyorlar? Bunları incelemek, irdelemek lazım. Burada vergisini ödeyen bir esnaf grubunun günah keçisi olarak gösteriliyor" dedi.
Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan ‘İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’in Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmesini kimileri olumlu karşılarken kimileri ise eksikliklerin olduğu dile getirildi. İkinci el kara taşıtı ticaretiyle uğraşanlar, otomobil ve arazi taşıtlarının pazarlanmasını veya satışını ilk tescil tarihinden itibaren 6 ay ve 6 bin kilometre geçmedikçe 1 Temmuz 2023’ten önce doğrudan veya dolaylı olarak yapamayacak olmasının eksikliklerini açıklayan Bursa Oto Galericiler Odası Başkanı Hakan Yanık, Bakanlığı ve yetkilileri göreve davet etti. Yanık, eksiklikleri şu cümlelerle dile getirdi:
“6 ay ve 6 bin kilometre ile ilgili yönetmelik, sıfır oto alım satımlarında fiyatların önüne geçmek için çıkartılmış bir yönetmelik olarak açıklandı. Ancak, birtakım gruplar tarafından, sanki Türkiye’de sıfır araçların fiyatlarını yükseltenler galericiler, sıfır aracın alım satımını yapan galericiler pozisyonuna dönüştürülerek, birtakım hedef alınan gruplar tarafından bizler neden hedef gösterildik. Sanki sıfır araçların fiyatlarının yükselmesinin tek sebebi galericilermiş gibi gösteriliyor. Oysa bu yönetmelikte vergi levhasında oto alım satım kodu eklenen bütün firmalar, şahıslar, şirketler buna dahildir. Sırf galericiler olarak biz dahil değiliz. Bir diğer konu, maalesef burada bir yönlendirme, bir günah keçisi aranmaktadır. Burada da biz galericiler hedef gösterilmiştir. Biz sıfır araba satmıyoruz. Tabii ki bayilerden gidip sıfır araba alıp satan belli bir grup vardır. Ancak bunu da yüzdeye vurduğumuzda, yüzde 1 veya 2 oranındadır. 6 ay 6 bin kilometreyle fiyatların düşmesine sebep olacağına biz inanmıyoruz.”
Bu yönetmelikte değişikliğe gidilmeden önce bazı verilere bakılması gerektiğini belirten Yanık, “Türkiye’de sıfır araba var mı? Geliyor mu? Gelmiyor mu? Bunun açıklanması gerekiyor. Bayi, sıfır gelen arabaları galerilere neden satıyor? Neden vatandaşa satmıyor? Acaba galeriye mi veriyor? Yoksa bir alt şirketi olan galeriye verip de, sıfır araba almaya gidene ‘Bizde sıfır yok ama plakalı sıfırlar var. Alırsanız da şu fiyat eğer üç ay beklerseniz de şu fiyat olacak’ deyip de satış mı yapıyorlar? Bunları incelemek, irdelemek lazım. Burada vergisini ödeyen bir esnaf grubunun günah keçisi olarak gösteriliyor. Nedense yurt dışından sıfır araba getiren bayiler masum, hiçbir suçları yokmuş gibi kenarda duruyor. Son zamanlarda arabaların fiyatların artışının tek sebebi biz galericiler gösteriliyor. Daha düne kadar dövizden dolayı sıfırlara yapılan zamlar unutuldu. Sanki zammı biz yapıyoruz devamlı ve biz hedef alınıyoruz. Bu sebepten dolayı bu yönetmeliğe tepkimiz var. Yönetmelik çıkartılırken grupları, tarafları çağırıp ilk önce sıfır arabanın neden pahalı satıldığını karşılıklı bir istişare yapsaydık hiç buna gerek kalmadan bu iş çözülürdü. En basit çözüm, Bakanlık ‘Vergi levhası olup vergi levhasında oto alım satım yapan galericilere sıfır araba satmayın’ dediği zaman iş çözülmüştü. Çok enteresan, vergi levhasında oto alım satım olan şirketler kiralamalar, galericiler araba satamıyor. Ama kayıt dışı herkes araba satabiliyor. Geçen sene 9 milyona yakın Türkiye’de ikinci el araç piyasada el değiştirdi. Buradaki oranlara ilanlara satanlara bakın. Kimin arabaların fiyatlarını nasıl artırdığını görülecektir. Şimdi ben söylüyorum bir galerici olarak. Biz sıfır araba satmayalım. Bayiler ikinci el araba satmasın. İkinci el arabanın fiyatlarının artışını nasıl durduracağız? Ortada bir fiyat artışı, bir yükseliş varsa bu şekilde yönetmeliklerle fiyat artışlarının önüne geçmediği gibi bana göre, Bursa esnafına göre birtakım büyük firmaların ekmeklerini yağ sürüldü bu yönetmelikle. Buna inanıyorum, buradan hükümetimizi yanlış yönlendirme ve bilgilendirme var” dedi.
Tarafların bir araya getirilerek bu fiyatların önüne geçilebileceğini belirten Yanık, “Bayileri açıklasın, ‘yurt dışından araba gelmiyor’ diyen bayiler. Kaç tane sipariş vermiş? Bugüne kadar kaç tane sipariş gelmiş? Ay ay bakalım veya gün gün bakalım, kestikleri sıfır arabaların faturalarını, fiyat artışlarının nasıl bu aşamaya geldiğinin önü gözükür. İkinci el piyasasına dahi giren bayiler hem ikinci el satabiliyor hem sıfır satabiliyor. Ama galeriye gelince de satamazsınız. Galerici hiç kimseye zorla sıfır araba satmıyor. Şunu da iddia ediyorum. Galericiler topladığınız zaman Türkiye genelindeki galericileri öyle 100, 200, 300 tane stok yapabilecek galeri sayısı, bir elin parmaklarını geçmez. Çünkü bizim sermayemiz de küçüldü. Fiyat artışlarının en büyük muzdarip olan, darda kalan biziz. 1 trilyon sermayesi olan arkadaşım 10 tane 100 binlik bandını araba alırken, bugün 1 trilyona 2 tane araba alır hale geldik. Fiyat artışından en çok şikayet eden biziz” şeklinde konuştu.
İkinci elin yükselişini nasıl engelleyeceği konusunda da açıklamalarda bulunan Yanık, “Yurt dışı menşeili firmaların piyasaya girip de milyon dolarlar basıp da satılacak fiyatların üzerine ikinci el arabaları satın almalarına ne diyeceksiniz? İlanları var. ‘Aracınız değerinde alınır’ Ben aracı değerini de alamıyorum. 100 bin liraya satılacak olan aracı 100 bin liraya alırsam kaça satacağım? Ama büyük firmalar 100 bin liralık aracı, 100 bin liraya alıyor masraf yapıyor, 150 bin lira yazıyor. Buyurun, ikinci elde fiyatlar yukarı çıktı. Ben 10 tane x arabanın ilanını giriyorum. O büyük firmalar 100 tane x arabanın fiyatını giriyor. Ben 100 bin lira yazıyorsam o 150 bin lira yazıyor. Ben elimdeki arabayı sattıktan sonra onların fiyatlarının uymak zorunda kalıyorum. Çünkü algı o yöne doğru gidiyor. Yarın bir gün sıfırlarda da iddia ediyorum. KDV ÖTV’nin indirilmesini bayiler isteyecek. Orada da devletin, vatandaşın zararı var. 83 milyon ÖTV ve KDV indiriminden yararlanamıyor. Bunu da görmek lazım. Burada 300, 400 bin tane araba satılacak diye 83 milyon kişiye vergi ödetmenin de bir anlamı yok. Bunlara da dikkat etmek lazım. Buradan tekrar sesleniyorum devletimize, hükümetimize bu yönetmelik lütfen sahada ve mutfakta olan insanları bir araya getirerek, gümrükteki sıfırlara bakarak, trafik tescili üzerinden yurt dışından gelen arabaların kimlere nasıl fatura edildiğini bakarak stokçuluğun önüne geçilmesi lazım. Galericiye, oto alım satımı yapanlara, kiralamalara, leasinglere, tur şirketlerine olsun, bunlara bu standardı getirmeyle, fiyatların önüne geçemezsiniz. Bir boya korumaya, sıfır araba alırsan 12 bin lira yazan bayiye hesap sordunuz mu? ‘Dört tane de kış lastiği almak mecburiyetin var’ deyip 25 milyar fatura kesen 4 tane lastiğe, bayiye sordunuz mu? Sıfır araba alırken bu şartlar var şu anda ortada. Bu rakamları örnek olarak söylüyorum, 500 bin lirayı banka havalesiyle, 50 bin lirayı açıktan alan sıfır bayileri olduğu söyleniliyor piyasada. Vatandaşların bize bu yönde ilettikleri şikayetler var. Bunları iyice irdelemek lazım. Öbür türlü bu yönetmelikle ticaretin önüne geçmektir. Şu anda piyasada konuşulan, gross marketlerle bakkalların çatışmasının aynısını biz Türkiye’de otomotiv sektöründe yaşamaya başladık” şeklinde konuştu.
Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun yapmış olduğu ‘2 el araba parasına sıfır araba aldıracağım’ açıklamasına da değinen Yanık, “Bu açıklamanın ardından piyasa duruyor. Nasıl getireceksin abi? Bunun bir yolunu söyle biz de bilelim. Bu hükümet de öğrensin. Haberlere bakıyoruz. Piyasada ne olduğu bilinmeyen, araba almamış, araba satmamış ama bir galerinin önünde duran veyahut da orada 3 aylık bir müdürlük yapan bir adama ikinci el otomotiv sektörünü veya sıfır sektörünün yorumu yaptırılıyor ve oradan yapılan yorumlar bizi etkiliyor. Adam üniversitede bilmem ne fakültesini okumuş, otomotiv üzerinde durmadan köşe yazısı yazıyor. Notere, araba pazarına, motor tamircisine, kaportaya gitmiş mi? TÜİK’ten aldığı 3-4 tane bilgiler, birkaç yerden aldığı bilgilerle otomotiv sektöründe sözü dinlenir hale geliyor. Asıl mutfağında olan insanlar dışarıda duruyor ve toplum belli bir şekilde yönlendiriliyor. Az önceki örnek gibi sıfır araba fiyatlarının yükselmesinin tek suçlusu ‘oto galericiler’. Sıfır getirenin, ithal edenin gümrüklerde depolarda bekletenin, getirip bana araba satanın hiçbir suçu yok. Arabayı ben aldım sattım suçluyum, evet suçluyum. Kes cezamı, ama bunun ortaklarını da bul o zaman. Şu anda Türkiye’de yuvarlak olarak 200 bin esnaf var, 200 bin kişiden 100 kişi yanlış işlem yapıyor diye geri kalan büyük bir kısmı suçlamak hedef haline koymak, arabalarının fiyat artışını galericilermiş gibi göstermek, takdir sizin bir şey diyemiyorum” şeklinde konuştu.
