Meclis'te kabul edilen Torba yasayla, 15 Mayıs 2015 tarihi ve sonrasında doğan çocuklar için anneye doğum yardımı ödemesi yapılıyor. Buna göre; tüm annelere şartsız olarak ilk çocuk için 300 lira, ikinci çocuk için 400 ve üçüncü çocuk için 600 lira ödeniyor. Doğum yardımı ödemeleri sadece Türkiye'de ikamet eden Türk vatandaşlarına değil aynı zamanda yurtdışındaki Türk vatandaşlarına da ödeniyor. Doğum yardımıyla ilgili en çok merak edilen soru ise yardım için kimin, nereye başvuracağı. Yardım için başvurular, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Î1 Müdürlüklerine, Sosyal Hizmetler Müdürlüklerine, ilçelerde ise kaymakamlık binalarının içindeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına yapılıyor. Yurtdışında ikamet eden Türk vatandaşları başvurularını büyükelçilikler ve konsolosluklar aracılığı ile yapabiliyor. Memurlar ise doğum yardımı için başvurularını kendi kurumlarına yapmabilme imkanına sahip. Başvuru yaparken yeni doğan çocuğun nüfus cüzdanı yanınızda olmalı. Anne ya da baba çocuğun TC kimlik numarasıyla isterse Aile Bakanlığı'nın internet sitesi üzerinden de başvuru yapabilir.
VERGİSİZ, KESİNTİSİZ
Doğum yardımı 15 Mayıs 2015 tarihi ve sonrasında doğan çocuklar için yapılıyor. Doğum yardımı canlı doğan her çocuk için 'bir defaya mahsus' ödeniyor. Doğum yardımları, anne sağsa annenin hesabma, değilse babası veya çocuğun bakımını üstlenen yakınının hesabma yatırılıyor. Doğum yardımından vergi alınmıyor ve kesinti yapılmıyor. Ayrıca doğum yardımına haciz de uygulanamıyor. Doğum yardımı ve süt parası için '144' ve '183' no'lu telefon numaralarını ücretsiz arayabilirsiniz. iş göremezlik ödeneği Kadma sağlanan haklar doğum ve süt parası ile de sınırlı değil. Sosyal güvenlik kapsamında kadınlara 'geçici iş göremezlik ödeneği de (rapor parası)' veriliyor. Bu ödenek kişinin çalışmasına engel bir hastalık, kaza veya hamilelik gibi bir durum ortaya çıktığında bu süre için belirli oranda gelir güvencesi sağlıyor. Doğumdan önce 8 hafta (çoğul gebelikte 10 hafta), doğum sonrasında 8 hafta olmak üzere toplam 16 hafta veya 112 gün (çoğul gebelikte 18 hafta) izin veriliyor. Ödeme PTT ve Ziraat'ten Kadm, doktor raporuyla doğuma 3 hafta kalana kadar çalışabilir. Bu durumda 5 haftalık izni, doğum sonrası iznine eklenir. Doğum sonrasında 13 hafta izin kullanır. Bu durumdaki kadınlar, izin süresi için geçici iş göremezlik ödeneği alır. Geçici iş göremezlik ödeneği için doğumdan önceki bir yıl içinde en az '90 gün sigortaprimi' ödenmiş olmalı. Asgari ücretle çalışırken hamilelik ve doğum nedeniyle bu yıl 16 hafta izin kullanan sigortalı kadm 4099 lira iş göremezlik ödeneği alacak. Ödemeler PTT ve Ziraat Bankası aracılığıyla yapılıyor. Tüm ödemeleri alan anneye ilk çocukta en az toplam 4521 lira ödenecek. 3 çocuğu olanın alacağı destek 14 bin liraya ulaşıyor.
2 AY İÇİNDE
15 Mayıs 2015'ten önce doğan çocuklar için doğum yardımı yok! Ancak ödeme miktarına esas çocuk sırasının tespitinde, yani doğan çocuğun kaçıncı çocuk olduğunun belirlenmesinde 15 Mayıs'tan önce doğmuş olan çocuklar da sayılıyor. Örneğin; 15 Mayıs 2015'ten önce iki çocuğunuz varsa ve bu yıl üçüncü çocuğunuz doğarsa 300 lira değil, 600 lira doğum parası alırsınız. İstediğiniz zaman başvuru yapabilirsiniz. Doğum parasını almak için özellikle belirtilen bir başvuru süresi yok. Başvurudan sonra 2 ay içinde başvuru yapan kişinin telefonuna onay mesajı geliyor. Mesaj geldikten sonra anne PTT'ye gidip parasını alıyor.
122 LİRA SÜT PARASI
Doğum yapan kadınlara 'doğum yardımı'nın yanında bir ödeme daha yapılıyor. Bu ödeme 'emzirme ödeneği' ya da 'süt parası' olarak da biliniyor. Doğum yardımı almak, süt parası almaya engel teşkil etmiyor. İkisi de kazanılmış hak. Süt parası 1 Ocak'tan geçerli olmak üzere '122 lira' olarak uygulanıyor. Peki şartlar neler? Süt parası için doğum yapan kişinin kendisinin veya eşinin SSKveya Bağ-Kur'lu olması ve en az 120 gün prim ödemesi olması gerekiyor. Emzirme ödeneğinde zaman aşımı süresi, hakkın doğduğu tarihten itibaren 5 yıl. Süt parası için SGK il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine yazılı olarak başvurmak gerekiyor. 5 yıl içinde başvuru yapılmazsa para SGK'ya kalıyor.
