Bursa Oto Galericiler Odası Başkanı Hakan Yanık, ikinci el araç alırken aracın mekanik, elektronik ve kaportasındaki arıza ve değişiklikleri tespit edebilmek için başvurulan ve Nisan 2019'dan itibaren zorunlu hale gelecek olan ekspertiz testleri hakkında bilgiler verdi. Piyasada dyno test olarak bilinen, aracın sabit dururken saatte 200 kilometrenin üzerinde hızlara çıkarıldığı, motor performansının ölçülüp raporlandığı işlemin araçlara zarar verdiğini savunan Yanık, "Araba silindirin üzerine getirilerek motor testi yapılıyor. Araç saatte 200 kilometre hıza çıkarılarak bilgisayardan bir veri elde ediliyor. Bu aldığınız verilerle motorun gücünün veya ömrünün ne olduğunu tespit ettiği sanılıyor. Oysa ki yapılan performans testi araçların güç üretip üretmediğine yönelik bir testtir. Hiçbir hükmü ve geçerliliği yoktur. Motorun ömrüyle ilgili hiçbir bilgi vermediği gibi sürat yapıldığı için motora, özellikle de otomatik vitesli araçlarda şanzımanlara ciddi anlamda zarar vermektedir" dedi.
'OLDUĞU YERDE GAZA BASTIĞINIZDA MOTORDA HARARET, DİŞLİLERDE KIRILMA'
Meydana gelebilecek hasarlar hakkında da bilgiler veren Yanık, "Araç yol kat etmeden merdane üzerinde dönmekte. Daha sonra bu arabayı durdurmanız gerekiyor. Araç merdane üzerinde döndüğü için vitesi boşa alarak durdurmanız gerekiyor. Anında durdurmaya kalktığınız taktirde araç merdanelerden fırlayacaktır. Dolayısıyla merdane ve tekerlekler durana kadar araç boşta çalışmak zorunda kalıyor. Normalde araç seyir halindeyken gelen rüzgar hem radyatörü hem de motoru soğutuyor. Olduğu yerde gaza yüklendiğiniz zaman aracın hararet yapıp conta yakma ihtimali var. Öte yandan otomatik vitesli araçlarda araç, boş vitese atılıp kullanılmaz. Otomatik viteste güç testi yapılan araç boşa alınarak zamanla kendiliğinden durması bekleniyor. Bu sırada şanzıman yağlamayı kesiyor ve dişliler kendi kendine dönüyor. Dişliler kendi kendine döndüğü için sürtünmeden kaynaklı ya çatlama ya da kırılma meydana geliyor" diye konuştu.
'3 BİN LİRADAN 35 BİN LİRAYA KADAR MASRAF'
Yapılan performans testinin ardından meydana gelebilecek olası arızalar ve tamir fiyatları hakkında da açıklamalarda bulunan Yanık, "Standart, orta seviyede bir araç hararetten dolayı conta yakarsa 5 bin lira, bu araca motor yapılırsa 10-15 bin lira masraf çıkar. Lüks bir araç ise conta yakarsa 15 bin, motor yakarsa 35-40 bin lira civarında bir masraf çıkar. Şanzıman arızalarında ise ucu açık bir pazarlık vardır. Şanzıman tamirleri ya da değişimlerinde ise fiyatların aracın kalitesine göre 3 bin liradan başlayıp 20-25 bin liraya kadar çıktığı görülmüştür" dedi.
'DYNO TESTİ ŞOV, SONUÇ RAKAMLARI HİLELİ'
Bu risklere karşın performans testinin bir geçerliliği olmadığını, yanıltıcı olabileceğini belirten Yanık, "Ekspertizlerde yapılması gereken testler mekanik, kaporta, fren ve amortisör testleridir. Bunun dışında motorun ömrünü ölçen hiç bir cihaz yoktur. Motorun ömrü ancak deneyim ve tecrübelerle ölçülebilir. Bir aracın pistonlarının, segmanlarının, yataklarının ne kadar yıprandığını ölçen bir cihaz yoktur. Dyno bu işin reklam ve şov tarafıdır. Ciddi anlamda araçlara zarar verir. Elektronik aksama ve motora, şanzımana kimse garanti veremez. Özellikle ekspertiz zorunluluğu kanunu yürürlüğe girdiğinde ekspertizler de biz de mağdur olacağız. Çünkü motor kapalı bir kutu. Bunun içinİ kimse göremez. Motorun ne kadar ömrünün kaldığını ustalıkla hissiyat olarak söyleyebiliriz fakat performansına yüzde 70-80 gibi rakam vermek hiledir" diye konuştu. (DHA)
