Nevşehir’in Hacıbektaş ilçesine bağlı Aşağıbarak köyünde Ermeni mimarlar tarafından tasarlanan 1850 yılında yapılan Aşağıbarak Cami 2016, 2017, 2018 ve 2019 yıllarında çeşitli restorasyonların yapılmasıyla bugünkü halini aldı. Ermeni mimarların çizdiği camiden Türkiye’den iki tane bulunmasının ardından ise Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulunca Aşağıbarak Cami koruma altına alındı. Köy Muhtarı Yaser Kavak yaptığı açıklamada caminin 200 yıllık olduğunu ve bu caminin tasarımını Ermeni mimarlar tarafından yapıldığını söyledi. Kavak, “Camimiz yaklaşık 200 yıllık bir camidir. Fakat daha önce bunun da bir öncesi vardır. Bin 600 yıllara dayanan mağaradan yapılma bir yeraltı camimiz vardı. Daha sonra bir kadın yer üstüne bir cami yapma teşebbüsünde bulunuyor. Nevşehir’den cami yapması için bir ustayı getiriyor. Ama esas bu camimizin mimarisini yapan bir Ermeni ustadır. Tabi o dönemde köylülerimiz Sarılar kasabasından kanılarla, develerle kesme taş çekerek camimizi bu hale getiriyorlar. Camimiz şu anda Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma kurulunca koruma altına alınmıştır. Tarihi eser değeri vardır. Bu camimizden Türkiye’de Adana’nın Kozan ilçesinde de olduğu söyleniyor. Yani şu anda Türkiye’de bu mimari şeklinde 2 tane cami bulunuyor” dedi.
“Cami koruma altına alındı”
Ermeni ustaları tarafından çizilen bu cami yakın zamanda ise Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulunca koruma altına alındığını ifade eden Aşağıbarak Köy Muhtarı Yaser Kavak, “Camimiz yakın zamanda koruma altına alındı. Köylülerimiz de camimize çok iyi bakıyor. Her türlü masraflarını karşılıyoruz. Mevcut hali ile hiçbir şekilde değişiklik yapmadan veya Koruma Kurulu’ndan izin alarak daha da güzelleştirmeye çalışıyoruz. Ama aslını bozmadan yapıyoruz. Türkiye’nin çeşitli illerinden bu tarihi camimizi görmeye gelenler var. Daha bu camimizi tam olarak duyuramadım ama bunun çalışmalarına başladım” diye konuştu.
Aşağıbarak köyünde yaşayan 92 yaşındaki Niyazi Karaca’da dönemin Ermeni ustaları tarafından çizilen cami mimarisinin Keklik usta diye bir usta tarafından yapıldığını söyledi. Karaca, “Bu camiyi yapmak için Nevşehir’den araştırma yapıyorlar. O dönemde cami yapımı için Keklik usta diye bir kişiye ulaşıyorlar. Daha sonra ise Keklik usta cami mimarisi için Ermeni ustalara yönlendiriyor. Ermeni ustaları o dönemde Nevşehir’de hem kilise hem de cami yapıyorlarmış. O Ermeni ustalar buraya geliyor. Ve parası karşılığında camimizin projesini çiziyorlar. Keklik usta ise mimari çiziminin ardından buranın yapımına başlıyor. Keklik ustada Sarılar’dan getirdiği taşlarlar bu camiyi yapıyorlar” şeklinde konuştu.
