Brüksel
Belçika'nın başkenti Brüksel'deki NATO karargahında dün müttefik ülkelerin dışişleri bakanlarının katıldığı törenle Finlandiya bayrağı, göndere çekildi.
Böylece 74. yaşını kutlayan NATO, Genel Sekreter Jens Stoltenberg'in deyimiyle "modern tarihindeki en yüksek hızla" 31. üyesini kabul etmiş oldu.
Soğuk Savaş döneminden bu yana NATO'nun birçok misyonuna katılan Finlandiya, 1994'ten beri "ortak ülke" olarak İttifak ile birçok konuda işbirliği yapsa da tarafsızlık ilkesi gereğince NATO üyeliği yönünde irade göstermemişti.
Ancak Rusya ile 1340 kilometrelik kara sınırını paylaşan Finlandiya, Ukrayna'da savaşın başladığı 24 Şubat 2022'den kısa süre sonra Avrupa'da güvenlik mimarisinin değiştiği gerekçesiyle tutumunu revize etti.
Finlandiya, komşusu İsveç ile aynı gün, 18 Mayıs 2022'de NATO'ya üyelik başvurusunda bulundu.
NATO'ya yeni katılım için onay vermesi gereken 30 üye ülkeden biri olan Türkiye, İsveç ve Finlandiya'dan beklentilerini dile getirdi. Türkiye'nin endişeleri özellikle İsveç'teki PKK/YPG ve FETÖ gibi terör örgütlerinin faaliyetlerinden kaynaklanıyordu.
NATO Genel Sekreteri Stoltenberg'in defaatle belirttiği üzere Türkiye, müttefik olmanın gereği olarak "meşru güvenlik kaygılarının" giderilmesi halinde, NATO'nun açık kapı politikasını destekleyen tutumunu net şekilde ortaya koydu.
Finlandiya'yı NATO şemsiyesi altına taşıyan süreçte 28 Haziran 2022'deki Madrid Zirvesi dönüm noktası oldu.
Türkiye, İsveç ve Finlandiya ile iki ülkenin terörle mücadelede daha fazla işbirliği taahhüt ettiği Üçlü Muhtıra'ya imza attı. Bu çerçevede üç ülke tarafından Daimi Ortak Mekanizma kuruldu.
Bu sayede iki ülke, üyeliğe resmen davet edildi. 5 Temmuz'da NATO ülkelerinin katılım protokolünü imzalamasıyla İsveç ve Finlandiyalı yetkililer, NATO'nun toplantılarına "davetli ülke olarak" katılmaya başladı.
Zirveden sonra NATO ülkelerinin çoğu, iki ülkenin üyelikleri için onay sürecini başlattı. 20 NATO ülkesi temmuzda, 4 ülke ağustosta, 4 ülke de eylülde meclislerinde onay sürecini tamamladı.
Bu süreçte özellikle İsveç'in yetersiz adımlarından ötürü inişli çıkışlı dönemler olsa da üç ülke arasında çok sayıda görüşme yapıldı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Helsinki'nin Ankara'nın beklentilerini karşılayacağına yönelik taahhütlerinin Türkiye nezdinde karşılık bulması üzerine 17 Mart 2023'te onay sürecinin başlatılacağını açıkladı.
TBMM, Finlandiya’nın üyeliğini 30 Mart'ta onayladı. Türkiye böylece, İttifak’ın açık kapı politikasını benimsediğini ve desteklediğini de bir kez daha göstermiş oldu.
NATO karargahında düzenlenen Dışişleri Bakanları toplantısı marjında Türkiye, Finlandiya'nın NATO üyeliğini onayladığına dair belgeyi, 1949 tarihli Kuzey Atlantik Antlaşması'nın saklayıcısı ABD'ye teslim etti.
Finlandiya da Kuzey Atlantik Antlaşmasına katılmaya dair Türkiye'den aldığı onay belgesini ABD'ye iletti.
Stoltenberg de Finlandiya'nın, NATO'nun 31. üyesi olarak ilan edildiğini duyurdu, bayrağı karargahtaki göndere çekildi.
Finlandiya, NATO'nun kuruluşunun 74'üncü yıl dönümü olan 4 Nisan 2023'te resmen İttifak'ın üyesi olurken bu, bir yıldan kısa sürede tamamlanan üyelik süreçlerinden biri olarak kayıtlara geçti.
