Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2017 yılı gelir ve yaşam koşulları araştırması verilerini açıkladı. Araştırma sonuçlarına göre; en yüksek eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirine sahip yüzde 20’lik grubun toplam gelirden aldığı pay bir önceki yıla göre 0,2 puan artarak yüzde 47,4’e, en düşük gelire sahip yüzde 20’lik grubun aldığı pay 0,1 puan artarak yüzde 6,3’e yükseldi. Toplumun en zengin yüzde 20’sinin gelirinin en yoksul yüzde 20’sinin gelirine oranı şeklinde hesaplanan P80/P20 oranı ise 7,7’den 7,5’e düştü.
GİNİ KATSAYISI 0,405 OLARAK TAHMİN EDİLDİ
Gelir dağılımı eşitsizliği ölçütlerinden olan Gini katsayısı, sıfıra yaklaştıkça gelir dağılımında eşitliği, 1’e yaklaştıkça gelir dağılımında bozulmayı ifade etmektedir. 2017 yılı sonuçlarına göre Gini katsayısı bir önceki yıla göre 0,001 puan artış ile 0,405 olarak tahmin edildi.
ORTALAMA YILLIK EŞDEĞER HANEHALKI KULLANILABİLİR FERT GELİRİ 21 BİN 577 TL OLDU
Türkiye’de ortalama yıllık eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri bir önceki yıla göre yüzde 12,7 artarak 19 bin 139 TL’den 21 bin 577 TL’ye yükseldi.
TOPLAM GELİRDEN EN YÜKSEK PAYI YÜZDE 48,9 İLE MAAŞ VE ÜCRET GELİRLERİ ALDI
Toplam eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirleri içerisinde en yüksek payı, yüzde 48,9 ile bir önceki yıla göre 0,8 puan azalan maaş ve ücret gelirleri aldı. İkinci sırayı yüzde 19,7 ile önceki yıla göre 0,1 puanlık artış gösteren sosyal transfer gelirleri alırken üçüncü sırayı yüzde 19,6 ile 2016 yılına göre 0,2 puan azalan müteşebbis gelirleri aldı. Tarım gelirlerinin müteşebbis geliri içindeki payı 2016 yılına göre 3,8 puan azalarak yüzde 21,4 olarak gerçekleşti. Sosyal transferlerin ise yüzde 91,4’ünü emekli ve dul-yetim aylıkları oluşturdu.
GÖRELİ YOKSULLUK ORANI YÜZDE 13,5’E GERİLEDİ
Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50’si dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırına göre, yoksulluk oranı bir önceki yıla göre 0,8 puanlık düşüş ile yüzde 13,5 olarak gerçekleşti. Medyan gelirin yüzde 60’ı dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırına göre ise yoksulluk oranı bir önceki yıla göre 1,1 puan azalarak yüzde 20,1 oldu.
Hanehalkı tiplerine göre eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50’si dikkate alınarak hesaplanan yoksulluk oranlarına bakıldığında; tek kişilik hanehalklarının yoksulluk oranının bir önceki yıla göre 0,7 puan düşerek yüzde 8,2, bağımlı çocuğu olmayan hanehalklarının yoksulluk oranının 0,2 puan düşerek yüzde 3,8, bağımlı çocuğu olan hanehalklarının yoksulluk oranının ise 0,9 puan düşerek yüzde 17 olduğu görüldü.
OKUR-YAZAR OLMAYANLARIN YÜZDE 25,4’Ü, YÜKSEKÖĞRETİM MEZUNLARININ YÜZDE 1,5’İ YOKSUL
Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50’si dikkate alınarak hesaplanan yoksulluk oranına göre; okur-yazar olmayanların yüzde 25,4’ü, bir okul bitirmeyenlerin yüzde 21,7’si yoksul iken, bu oran lise altı eğitimlilerde yüzde 11,7, lise ve dengi okul mezunlarında ise yüzde 5,5 oldu. Yükseköğretim mezunları ise yüzde 1,5 ile en düşük yoksulluk oranının gözlendiği grup oldu.
SÜREKLİ YOKSULLUK ORANI YÜZDE 14 OLDU
Dört yıllık panel veri kullanılarak hesaplanan sürekli yoksulluk oranı, eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 60’ına göre son yılda ve aynı zamanda önceki üç yıldan en az ikisinde de yoksul olan fertleri kapsamaktadır. Buna göre, 2016 yılında sürekli yoksulluk oranı yüzde 14,6 iken 2017 yılında bu oran yüzde 14 oldu.
KENDİLERİNE AİT BİR KONUTTA YAŞAYANLARIN ORANI YÜZDE 59,1 OLDU
Nüfusun yüzde 59,1’i kendilerine ait bir konutta otururken, yüzde 40,8’i konutunda izolasyondan dolayı ısınma sorunu, yüzde 36,6’sı sızdıran çatı, nemli duvarlar, çürümüş pencere çerçevesi ve yüzde 22,9’u trafik veya endüstrinin neden olduğu hava kirliliği, çevre kirliliği veya diğer çevresel sorunlar yaşadı.
TAKSİT ÖDEMELERİ VEYA BORÇLARI OLANLARIN ORANI YÜZDE 69,2 OLDU
Nüfusun, yüzde 69,2’si konut alımı ve konut masrafları dışında taksit ödemeleri veya borçları olduğunu, yüzde 60,8’i evden uzakta bir haftalık tatil masraflarını karşılayamadığını ve yüzde 13,4’ü konut masraflarının hanelerine çok yük getirdiğini beyan etti.
MADDİ YOKSUNLUK ORANI YÜZDE 28,7 OLDU
Finansal sıkıntıda olma durumunu ifade eden maddi yoksunluk; çamaşır makinesi, renkli televizyon, telefon ve otomobil sahipliği ile beklenmedik harcamalar, evden uzakta bir haftalık tatil, kira, konut kredisi, borç ödemeleri, iki günde bir et, tavuk, balık içeren yemek ve evin ısınma ihtiyacının ekonomik olarak karşılanamama durumu ile ilgili hanehalklarının algılarını yansıtmaktadır.
Belirtilen dokuz maddenin en az dördünü karşılayamayanların oranı olarak tanımlanan ciddi maddi yoksunluk oranı 2016 yılında yüzde 32,9 iken 2017 yılında 4,2 puan düşerek yüzde 28,7 olarak gerçekleşti.
(İHA)
