İzmir
Ege Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümünden Prof. Dr. Süheyda Atalay ve Prof. Dr. Ferhan Sami Atalay çifti, 2 yıl önce, iklim değişikliğine bağlı yaşanabilecek su sorununun çözümüne katkı sunmak için çalışma başlattı.
Tekstil fabrikalarındaki atık suyun arındırılarak tarımsal sulamada kullanılması amacıyla hazırlanan " arıtma sistemi" projesine, aynı bölümde görevli Doç. Dr. Gülin Ersöz ve Dr. Burcu Palas da destek verdi.
Proje devam ederken Atalay çifti, emeklilik kararı aldı. Bilim insanları, emeklilik sonrası EÜ Kimya Mühendisliği Bölümündeki laboratuvarlarda çalışmaya devam etti.
Yürütülen çalışmalar sonucunda fotoreaktör, adsorber, ultrafiltrasyon ve ters ozmoz adı verilen 4 üniteli yarı pilot arıtma sisteminde başarılı sonuçlar alındı.
Prof. Dr. Süheyda Atalay, AA muhabirine, değişen iklim koşulları nedeniyle su kaynaklarının azaldığını söyledi.
Tekstil fabrikalarının atık suyunu dört aşamalı arıtmadan geçirerek tarımsal sulamada kullanabilecek su elde ettiklerini anlatan Atalay, "Su hem renk açısından berraklaşıyor hem de içindeki kirlilik yaratan kimyasal maddeler uzaklaştırılmış oluyor. Böylece bu su tekrar fabrika içerisinde proses suyu olarak kullanıldığı gibi tarımda sulama amacıyla kullanılabilir. Bu sayede çok miktarda su kullanan tekstil fabrikalarının su döngüsü de sağlanıyor." ifadelerini kullandı.
Geliştirdikleri arıtma sisteminin yenilikçi ve çevre dostu bir uygulama olduğunu dile getiren Atalay, şunları kaydetti:
"Arıtılan suyun fabrikalarda ayrıca bermuda çimi, şeker pancarı, buğday çimi, pamuk ve arpa gibi bitkilerin sulanmasında kullanılması mümkün. Tuzluluğu gidermek ve boya işlemi esnasında kullanılan tuzu kazanmak için ters ozmoz işlemi uygulandı. Tuzluluk yüzde 98 oranında giderildi. Böylece tuzdan arınan suyun Türkiye'de uygulanan sulama suyu standardı A kalitesine ulaştırılması ve tarımda her türlü bitkinin yetiştirilmesinde başarılı bir şekilde kullanılması sağlanmaktadır."
Bilim insanlarını laboratuvarda ziyaret eden EÜ Rektörü Prof. Dr. Rektör Budak da öğretim üyesi çiftin emekli olmalarına rağmen çalışmalarını sürdürdüklerini ve böyle önemli bir arıtma sistemini geliştirdiklerini ifade etti.
Projede görev alanlara teşekkür eden Budak, "Bilim hayat boyu ve sonsuz. Atalay çifti resmi olarak emekliler ama çalışmaya devam ediyorlar. Bu da genç araştırma görevlileri ve bilim yapmak isteyen gençlere örnek bir çalışma." diye konuştu.