Son günlerde farklı bölgelerde ortaya çıkan ve değerinin 90 bin dolar olduğu iddia edilen gergedan böceğinin Türkiye'nin her yerinde görülebilen ve ekonomik değeri olmayan bir böcek olduğu belirtildi.
Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Yaban Hayvanları Koruma ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürü Lokman Aslan, "90 bin dolarlık gergedan böceği" haberlerinin ardından böceğe ilginin arttığını anımsatarak, bu bilgilerin doğru olmadığını ve insanları yanlış beklentiler içine soktuğunu vurguladı.
Merkez olarak yaban hayvanlarını koruma, tedavi etme ve rehabilitasyonlarını sağlayarak doğal yaşam alanlarına bırakmak gibi çalışmalar yaptıklarını bildiren Aslan, Van Gölü havzasının yaban hayvanları yönünden çok zengin olduğunu, sürüngen, vahşi memeli ve kanatlı tüm yaban hayvan türlerinin bölgede yaşadığını aktardı.
Bölgede yaban hayvanların doğal yaşamlarını sürdürmeleri ve vatandaşların bilinçlendirmesi için de çaba gösterdiklerini belirten Aslan, "İnsanoğlunun yaratılışından bu yana yaban hayvanları ile insanlar arasında ilişki var. Eski dönemlerde özellikle beslenme için aşırı avlanma nedeniyle yaban hayvanların öldürülmesi ya da hayvanların yaşadığı doğal alanların bozulması hayvanların neslinin tükenmesine neden olmuştur" dedi.
Aslan, önceki dönemlerde tilki ve kurtların "postları para yapıyor" diye, yılanların da kaliteli derileri için öldürüldüğünü anımsatarak, şöyle devam etti:
"Tilki, kurt ve benzeri hayvanlar postları, yılanlar da derileri için öldürerek bunlardan elde edilen ürünler giyim sanayilerinde kullanıldı. Böylece bazı hayvan türleri tükenme aşamasına geldi. Son dönemde de gergedan böceğiyle ilgili bazı söylemler gündemde. Bu böcek Avrupa'nın en büyük böceği ancak bütün dünyada ve Türkiye'nin her yerinde yaşayan bir böcek. Bu böceğin çok para ettiği söylenerek halk arasında bir ilgi uyandırıldı. Bir koleksiyoncu bir böceği fahiş fiyata satın alabilir ama bu bir piyasa oluşturduğu anlamına gelmez. Bu böceğin herhangi bir değeri ya da kullanıldığı alanı yoktur. Geçmiş dönemlerde bizim bölgemizde 'bir şahin kuşuna araba parası veriliyor' gibi söylemler vardı. Belki bir koleksiyoner bir hayvana yüksek miktarda para verebilir ama bu çok azdır."
Gergedan böceğinin her yerde yaşayabilen bir hayvan olduğunu ve ekonomik özelliğinin de bulunmadığına dikkati çeken Aslan, ekonomik özelliği olsa bile bir hayvanın para ediyor diye doğadan toplanarak doğal yaşam alanından uzaklaştırılmasının kanunen yasak olduğunu vurguladı.
Aslan, son dönemlerde bölgede yasaklı olan türleri avlayan avcılara yüksek miktarda cezaların verildiğini hatırlatarak, şunları kaydetti:
"Bir hayvanın da yaşama hakkı vardır ve bizim bunu korumamız gerekir. Bunları bazen kaçakçılığı yapılıyor. Buradan toplanarak Avrupa'ya belli bölgelere gen nakli yapılıyor ve bu yasak. Gergedan böceği de şehirleşmeye bağlı olarak beslenme alanlarının yok edilmesi nedeniyle köylerde daha sık görülüyor. Toplayacak olursak bunların yaşam alanları yok edilir. Vatandaş olarak biz yaban hayatına sahip çıkarsak, yaşam alanlarını korursak ileriye aktarabileceğimiz bir değer olur. Yaban hayvanları bizim doğal miraslarımız anlayışıyla yola çıkarsak bunu gelecek nesillere aktarabiliriz. Bizim yapabileceğiz en büyük iyilik, bir böceği alarak 'bu 90 bin dolar eder mi etmez mi' diye düşünmek yerine, bu böceklerin neslinin tükenmesini önleme konusunda yürütülen çalışmalara destek vermemizdir."
Sadece gergedan böceğinin değil bütün yaban hayvanlarının yurtdışına çıkarılmasının ya da doğal yaşam alanlarından koparılmasının büyük cezasının olduğunu anlatan Aslan, insanların bir hayvanı öldürmek yerine, hayvanları görmeye gelen turistlerin daha fazla para kazandıracağı bilinciyle hareket etmeleri gerektiğine dikkati çekti.
Aslan, kanuni olarak herhangi bir genin bir yerden başka bir yere götürülmesinin yasak ve türüne göre 100 bin liraya yakın para cezası verilebildiğini, hatta hapis cezasına kadar ilerleyebildiğini vurgulayarak, konuşmasını şöyle tamamladı:
"Son zamanlarda bilinçsiz olarak böceklerin toplanması neslini tehlikeye sokar ancak doğal ortamları bozmak daha büyük tehlikeye neden olur. Böcekler, toplayan vatandaşların ellerinde kalacak çünkü beslenecek ya da eti yenecek bir hayvan değil. Sonradan bunu çöpe atacak ve hayvanların yok olmasına neden olacaklar. Vatandaşlarımıza çağrımız, 'gergedan böceği'nin herhangi bir ekonomik değeri yoktur, satamazlar. Bu nedenle toplamasınlar çünkü ellerinde kalır."
