İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, “Otobüsler açısından Mart ayından itibaren yıl sonuna kadar ölçek diyebileceğimiz ölçme yapabileceğimiz tüm yerlerde sıkıyönetim ilan edilmiştir. Kimse kusura bakmasın bizim buna ne sabır edecek takatimiz ve sabrımız kalmadı” dedi.
Emniyet Genel Müdürlüğü Trafik Başkanlığı’nın ev sahipliğinde gerçekleştirilen 5. Karayolları Trafik Güvenliği Stratejisi ve Eş Güdüm Kurulu Toplantısı yapıldı. Toplantıya İçişleri Bakanı Soylu’nun yanı sıra, Emniyet Genel Müdürü Mehmet Aktaş, Jandarma Genel Komutanı Arif Çetin, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı ve Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, İçişleri Bakanlığı, Karayolu Trafik Güvenliği Eşgüdüm Kurulu üye ve temsilcileri de katıldı. Toplantı öncesinde de Karayolları Trafik Güvenliği Stratejisi ve Eş Güdüm videosu izletildi.
İçişleri Bakanı Soylu toplantıda yaptığı konuşmasına küresel ölçekteki trafik kazalarına ilişkin bilgilere vererek başladı. Bakan Soylu, “Hepinizin bildiği gibi, bugün beşincisini gerçekleştireceğimiz, karayolu Trafik Stratejisi Eşgüdüm Kurulu Toplantılarının temelinde, 2009 yılında Moskova’da yapılan, uluslararası boyutlu “1. Küresel Karayolu Güvenliği Bakanlar Konferansı yatmaktadır. Sonrasında bu toplantının 2015 yılında ikincisi Brezilya’da ve üçüncüsü de on gün önce Stockholm’de gerçekleştirildi. Birinci toplantıda, 2011-2020 arasında küresel ölçekte trafik kazaları sonucu yaşanan can kayıplarının yüzde 50 azaltılması, hedef olarak belirlenmişti. 2. konferansta bu hedefi, 2020 yerine 2030 yılı olarak revize ettiler. Yani bir hedefi 10 yıl ötelediler hâlihazırda dünyada Her yıl trafik kazalarında 1 Milyon 350 bin kişi hayatını kaybetmektedir. Yine dünyada 15-29 yaş arası ölümlerde trafik kazaları bir sebeptir ve Dünya Sağlık Örgütü trafik kazalarını bir sağlık sorunu olarak tarif etmektedir şunu anlatmaya çalışıyorum Karayolu Güvenliği meselesi Yani daha yaygın ifadesiyle trafik kazaları sorunu bizim şiddetli olarak yaşadığımız ama sadece bizim yaşamadığımız küresel ölçekte dünyada da önemli bir problem olarak algılanan ve çözülmeye çalışılan bir meseledir. Peki, bu bize kendimizi iyi hissettirmeli midir? Yani bu meseleyi dünya ile beraber paylaşmamız elbette ki hayır, bu mümkün değil ama bu meselenin bizim dışımızda da yaşanan bir sorun olduğunu bu konuda küresel bir çabanın ve bir stratejinin var olduğunu Bizim buraya sunacağımız katkıları olduğu gibi bizim de bu havuzdan alacaklarımız olduğunu hep beraber değerlendirmek hem de görmek durumundayız” diye konuştu.
Dünya Sağlık Örgütü Verilerine göre kaza oranı
Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre 2000 ile 2016 arasında 100 bin kişi başına düşen ölümlü kaza oranındaki azalışın dünyada 3.2 olduğunu bilgisini veren Bakan Soylu, “Türkiye’de ise son 4 yılda bile yani 2015 ve 2019 yılları arasında bu rakamdaki azalış yüzde 32 oranında gerçekleştirilmiştir yani dünyanın neredeyse tam 10 katı. Biz dört yılda 9.6’dan altını çizerek söylüyorum yüz binde 6.6’ya indirdik. Biliyorsunuz Avrupa’nın ortalaması yüzde binde 5’tir. Yani hemen hemen Avrupa’nın ortalamasına yaklaşmış durumdayız, dünya ortalaması ise onu da altını çizerek söylüyorum yüzde binde 18.8’den sadece 18.2 ye gelebildi. Yani biz ona yakın bir çizgiden yüz binde 6.6’ya geldik Oysa dünya 18.8 den 18.2 ye gelebildi. Az önce ifade ettim uluslararası toplantılarda revize koydular ama bunu kısa bir süre sonra revize etmek zorunda kaldılar” ifadelerine yer verdi.
“Almanya bizden fazla kaza yapıyor ama ölüm oranı az”
Türkiye’deki kaza orana göre Almanya’nın Türkiye’den daha fazla kaza yaptığını ancak can kayıplarının Türkiye’den az olduğunu bildiren Bakan Soylu, “Demek ki kimse tek başına bir sihirli formül bulmuş değil ancak Bütün uygulamaların birbirinden öğreneceği ve çok şey var öğrenmesi gerekenler var. İçişleri Bakanlığı olarak trafik kazalarında ölüm vakalarının 2011-2020 arasında yüzde 50 oranında azaltabilmek hedefine dönük olarak kendi içimizde Karayolu trafik güvenliği stratejisi ve eylem planı hazırladık. Burada kazalarını en aza indirilmesi için kısa vadede yapılacaklar ile ilgili bir sistem yaklaşımı geliştirerek trafik güvenliği uygulama politika belgesi hazırlanmış uygulamaya konulmuştur. 2019 yılında 2011 yılına göre Motorlu Taşıt sayısı; yüzde 44, sürücü sayısı yüzde 34 genel nüfus sayısında ise yüzde 11.3 artış yaşanmasına rağmen ölümlü kazalarda yüzde 32.2 , kaza yeri ölümlerinde yüzde 34.2 azalma sağlamıştır” bilgilerini verdi.
“Herhangi bir revize yapmadan gerçekleştirmiş olduk”
Bakan Soylu, Avrupa ve dünyanın başka ülkeleri gibi trafik eş güdüm stratejinin revize edilmediğini belirterek, “Esas itibariyle 2009’da yapılan ilk uluslararası konferansta 2020 için belirlenen ve daha sonra 2030 olarak revize edilen hedefe Türkiye olarak tekrar söylemek isterim ki herhangi bir revize yapmadan gerçekleştirmiş olduk. Geçen yıl trafik kazalarına 2018 yılında bu sayı 6 bin 675 biliyorsunuz, 2017 yılında bu sayı 7 bin 427’dir. 2018’de 6 bin 675’e düştük bu yılsa hem olay yerinde hem hastane ölümlerini ilk kez açıklıyorum kamuoyuna; 2019 yılı itibariyle 5 bin 473 olarak gerçekleşmiştir. Yani 6 bin 675’den, 5 bin 473’e düştük bu kaza yeri ve hastane ölümleri olarak” şeklinde konuştu.
Otobüs kazaları tablosu vahim
Otobüs kazalarının yoğun olduğu yerlerde ve zamanlarda denetimleri artıklarını belirten Bakan Soylu, “Bilhassa uykusuzluk ve dikkat dağınıklığını önüne geçmen için sürücüyü araçtan indirmek suretiyle denetimler yaptık. Otogar çıkışlarında, şehirlerarası yollarda denetimler gerçekleştirdik. Ancak bugün elimize şöyle bir tablo var. Türkiye’deki tüm araçların içinde yüzde 1.2’si kazaya karışmaktadır. Tüm otobüsler içerisinde kazaya karışanların oranı ise yüzde 2.8’dir. Bu rakam burada kalmıyor daha felaket bir rakamı getireceğim önünüze; şehirlerarası yolcu taşımacılığı yapan tüm otobüsler içerisinde kazaya karışanların oranı ise yüzde 6,4. Yani şehirler arası otobüslerin kazaya karışma oranı Türkiye’deki araçların 6 katı kadardır. Bunu buradan ifşa ediyorum ki herkes sorumluluğunu yerine getirsin. Kuralları uygulamamak, otobüs şoförü maliyetlerin kaçacağım diyerek, ehliyet kiralayarak bir şoförü bazen takografta 2 ehliyet bazen de 3 ehliyetle sokarak meselenin çözümünü cebinize girecek paranın artmasında bulabilirsiniz. İnsanların hayatını tehlikeye atamazsınız biz attırmayacağız” uyarısında bulundu.
“Mart ayından itibaren sıkıyönetim”
Bakan Soylu otobüs taşımacılığı sektörü yetkililerine seslenerek, “Önümüzdeki günlerde de bunu açıklayacağımız otobüs yangını vakaları da var. Burada sektörün artık kendisini sorgulamasını istiyoruz. Yıllardır otobüs kazalarında yaşanan acıları bir vicdan muhasebesine tutmalarını istiyoruz. Allah rızası için şu ‘bir şey olmaz kafasından’ çıkmalarını istiyoruz. Kar yağıyor, tipi vuruyor yoldaki diğer tüm araçlar teyakkuz halinde, hızlarına indiriyorlar ama bakıyorsunuz yolcu otobüsü hiç sürüş emniyetine dikkat etmeden bakmadan, Allah ne verdiyse basarak yola devam ediyor. Bir otobüste 40 kişi var Allah göstermesin bir otobüs kazası haberi 40-50 ailenin hayatını karartabilir. Böylesine büyük bir sorumluluk varken, sektörün hala bu rakamlarda gezinmesi, beklediğimiz standartlara gelmemesi, bizim açımızdan kabul edilebilir bir mesele değildir. Görev yaptığım süre boyunca da vatandaş olarak hayatıma devam ettiğim süre boyunca, bu işte şahsım olarak, kurumum olarak, burada bulunan arkadaşlarımızın tüm kurumları olarak mücadele edileceğinin bilinmesini isterim. Emniyet Genel Müdürlüğü ile Jandarma Genel Komutanlığımız burada otobüsler açısından Mart ayından itibaren yıl sonuna kadar ölçek diyebileceğimiz, ölçme yapabileceğimiz tüm yerlerde sıkıyönetim ilan edilmiştir. Kimse kusura bakmasın bizim buna ne sabır edecek takatimiz ve sabrımız kalmadı. Yani artık dolayısıyla onlara çağrıda bulunuyorum üzerlerine düşen yükümlülükleri yerine getirmeleridir. Eğer bu yükümlülükleri yerine getirmezlerse, trafik kazalarına karışma oranı, riskli araç sürme oranı ve yaptıkları hataları kamuoyuyla tek tek paylaşacağız. Onlardan fazla bir şey istemiyoruz yeni bir keşifte beklemiyoruz” ifadelerini kullandı.
