İstanbul
İsrail ile bağlantılı onlarca gemi rotasını Babu'l Mendeb Boğazı'ndaki gerginlik nedeniyle dünya deniz trafiğinin kadim rotası Afrika'nın güney ucundaki Ümit Burnu'na çevirdi.
Süveyş Kanalı İdaresi'ne göre, İsrail ile bağlantılı gemilerin rota değişikliğine Yemen'deki İran destekli Husilerin saldırıları neden oldu ve bu durum, söz konusu gemilerin seyir süresini 2 hafta daha uzattı.
Süveyş Kanalı İdaresi Başkanı Usame Rabi, 17 Aralık'ta yaptığı açıklamada, 19 Kasım'dan beri 55 geminin rotasının Babu'l Mendeb Boğazı yerine Ümit Burnu'na yönlendirildiğini söylemişti.
Yemen'deki Husilerin lideri Abdulmelik el-Husi, 14 Kasım'daki televizyon konuşmasında, Kızıldeniz'de İsrail gemilerini hedef alabilecekleri tehdidinde bulunmuştu.
Husilerin Askeri Sözcüsü Yahya Seri ise 19 Kasım'da X sosyal medya platformundan yaptığı açıklamada, İsrail'in abluka altındaki Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarına tepki olarak İsrail bandıralı her türlü gemiyi hedef alacaklarını duyurmuştu.
Husiler daha sonra tehditlerinin dozunu artırmış ve İsrail limanlarına giden tüm gemilerin Kızıldeniz'den geçmesine engel olacaklarını açıklamıştı.
Kızıldeniz'de yükselen tansiyon, Mediterranean Shipping Company (MSC) ve AB Muller-Maersk, Fransız gemicilik şirketi CMA-CGM ve British Petroleum (BP) gibi konteyner şirketlerinin Kızıldeniz'deki seferlerini askıya alması sonucunu doğurdu.
Ümit Burnu
Güney Afrika Cumhuriyeti'nin Cape Town şehrinde yer alan ve Afrika'nın en güneybatı ucu kabul edilen Ümit Burnu, nakliye rotasını uzatması ve aynı zamanda dalgaların oluşturduğu tehlike nedeniyle 100 yılı aşkın süredir ticaret gemileri tarafından tercih edilmiyor.
Güney Afrika'nın ticaret tarihinde önemli bir yere sahip Ümit Burnu, bir zamanlar Avrupa'dan uzak Doğu'daki kolonilerine giden gemilerin uğrak noktasıydı.
Ancak Atlantik ve Hint okyanuslarının birleşme noktasındaki bölge, değişken hava koşulları ve yüksek dalgalar nedeniyle "gemi mezarlığı" olarak adlandırılıyor.
Dünya ticaretinin yüzde 10'undan, petrol ve türevlerinin de yüzde 12'sinden fazlasının geçtiği ve Ümit Burnu'na göre daha kısa bir su yolu olan Babu'l Mendeb Boğazı ise bu haliyle nakliye şirketleri tarafından tercih ediliyor.
Rota uzuyor, maliyet artıyor
Küresel nakliye platformu Freightos'un yaptığı bir analize göre, Çin limanlarından İsrail'e nakliye fiyatları, kasımda 40'lık konteyner için 1975 dolar iken aralık ayında 2 bin 300 doların üstüne çıktı.
Analize göre, Asya'dan İsrail'e giden gemilerin Afrika etrafından dolanması demek Süveyş Kanalı ile kıyaslandığında yolun 7 bin mil yani 10-14 gün uzaması ve aynı zamanda daha yüksek yakıt maliyeti demek.
Gazze'de savaşın başlamasından bu yana Çin'den İsrail'e nakliye ücreti yüzde 46 artış gösterdi.
Bunun yanı sıra Danimarka merkezli Maersk gibi şirketler 18 Aralık Pazartesi günü yaptıkları açıklamada, İsrail limanlarında boşaltılan tüm mallara "acil durum risklerine karşı ek ücret" uygulayacaklarını duyurmuştu.
