İzmir Büyükşehir Belediyesi Meclisi nisan ayının ikinci bileşimi, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanvekili Sırrı Aydoğan idaresinde gerçekleşti. Oturumda, İzmir Büyükşehir Belediyesinin ve ESHOT'un 2017 yılı faaliyet raporları görüşüldü. CHP ve MHP grubu her iki rapora da olumlu oy kullanırken, AK Parti Grup Başkanvekili Bilal Doğan ise her iki faaliyet raporuna ret oyu kullanacaklarını belirterek faaliyet raporlarıyla ilgili eleştirilerini sıraladı. Konuşmaların ardından İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, Doğan’ın eleştirilerine cevap verdi.
“Geçen yılın fotokopisi”
Belediyenin faaliyet raporu hakkında değerlendirmede bulunan AK Parti Grup Başkanvekili Bilal Doğan, “Yerel seçimlerden önce son değerlendirmeyi yapmış oluyoruz. Karşımızda 2014’ten sonra 4. faaliyet raporu var ama ne yazık ki belediye, geçen yılla ilgili olarak yerinde saymıştır. Her yıl aynı projeler, aynı hedefler. 2014 senesinde bütçeye konmasına rağmen başlanamayan projeler rekor kırmış vaziyette. Hal böyle olunca inceleyecek, eleştirmeye değecek rapor bile yok. Raporu hazırlayanların eline sağlık ama belli ki işleri bu yıl pek zor olmadı. Geçen yılki faaliyet raporunun adeta fotokopisi niteliğinde bir raporla karşılaştık” diye konuştu.
“Kağıt üzerinde kalmış”
Çevre projelerinin de kağıt üzerinde kaldığını belirten Doğan, “4 yıldır bütçeye konan ama çivi dahi çakılamayan amaçlar arasında yer alan atık yönetimi ile ilgili çevre projeleri geçen yıl da kağıt üzerinde kalmış ve devasa bütçeler ayrılan bu yatırımlar da gerçekleşmemiştir. Hayata geçenler arasında tesislerin işletilmesi ve rutin faaliyetler yer almıştır” ifadelerini kullandı.
“Elle tutulur hiçbir proje yer almıyor”
Bütçeye konup başlanılması planlanan projelerde “arpa boyu yol kat edilemediğini” savunan Doğan, şöyle devam etti: “Bu sene belediyeden kentsel dönüşümle ilgili icraat beklemeyin. Ulaşım projelerinde Homeros Bulvarı ve otogar haricinde elle tutulur hiçbir proje yer almıyor. Ulaşımda gelinen nokta öyle hal almış ki belediye sıkıntılı noktada. Trafik çilesini çözecek gerçekleşmiş tek bir proje yok.”
“Bol kepçeden sallanıyor”
Raylı sistem yatırımları hakkında da eleştiren Doğan, şunları söyledi: “Öve öve bitiremediğiniz raylı sistem yatırımlarında karşımıza çıkan acı tablo incelenmesi gereken bir durumdadır. Narlıdere ve Buca metrosu ‘adettendir’ denilerek yine kitaba yazılmış. Kağıt üstüne bol kepçeden sallanıyor. Bizce bu projelere 10 yıl daha başlanamaz. Bu faaliyet raporu kitapçıkları yazılırken herhalde yazım hatası yapılmış. ‘Otopark yapılması’ yazılmış ama doğrusu ama otoparklara zam yapılmıştır. Bu alanda da somut çalışma göremedik. Zamlarla İzmirlileri mağdur ettiniz.”
“Bu borcu nasıl ödeyeceksiniz?”
“Havada kalan, başlanmayan, iptal edilen projeler” göz önünde bulundurulduğunda hayal kırıklığına uğradıklarını kaydeden Doğan, şu ifadelere yer verdi:
“İdarenin gelir gider farkı 1 milyara merdiven dayanmış. İzmirlilerden toplanan oranın 5’te 1’i boşa gidiyor. Kaynaklarımız sokağa atılıyor. Belediye, seçimlere giden son yılda adeta borç batağına sürüklenmiştir. Bu borcu nasıl ödeyeceksiniz? Bu yükün altında nasıl kalkacaksınız? Seçimler öncesinde yeni bir zam furyası mı gelecek? Bu borçlar yeni bir zamla mı kapatılacak? Belediyenin içine düştüğü bu durumun faturası umarım birçok temel hizmet, otopark, ulaşım, su olarak geri dönmez. Kentimizde ihtiyaç sahiplerine 13 milyon 55 bin 806 lira mali yardım yapan İzmir Büyükşehir Belediyesi, şirketlerine 386 milyon 590 bin 814 lira mali yardım yapmıştır. Yani belediyenin daha kendisine faydası yoktur.”
“Onaysa onay izinse izin”
İzmir Büyükşehir Belediyesinin kredi notunun AAA olduğunu ancak asıl önemli olanın hizmet notu olduğunu belirten Doğan, “Vatandaşların belediyeye verdiği not önemlidir. 2017 senesinde projeler kağıt üzerinde kalmış. Birçok yatırımda çivi çakılamamış, başlayan işler zamanında tamamlanamamış” dedi. Kemeraltı Balıkçılar Çarşısı, Mavişehir opera binası, kentsel dönüşüm projeleri, Narlıdere ve Buca metrosu, yüzülebilir Körfez projesi, atık tesisi ve atık depolama alanı gibi projelerin yapılmadığını söyleyen Doğan, “Onaysa onay izinse izin ama yapacak irade, beceri yok. İzmir Büyükşehir Belediyesi örnek olması gerekirken geçen yıl da tamirat, tadilat, boya badana, park bahçe bakımı, festival panel gibi sıradan hizmetlerle kentin bir yılı daha heba olmuştur. Faaliyet raporunda olumlu bir işi ara ara bulamadık. Gerçekleşen fiziki yatırım ve kentin ihtiyacı yatırımlar yok denecek kadar az. 4 yıldır görevde olan yönetim anlayışı ile hizmet fakiri kent haline gelmiştir” dedi.
“AK Parti’li belediyelerin talepleri görmezden gelindi”
Faaliyet raporunda "adaletsizliğin altına imza atıldığını" ifade eden Doğan, “AK Parti tarafından yönetilen ilçe belediyelerinin talepleri görmezden gelinmiştir. AK Parti ilçe belediyeleri projelerine İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından toplam 69 milyon 630 bin 15 liralık mali destek verilmiştir. AK Parti’li belediyeler es geçilmiş, talepleri görmezden gelinmiştir. Diğer yandan çifte standartta sınır tanımayan belediye, Denizli'nin Buldan ilçesine dahi destek götürmüştür” diyerek, AK Parti olarak faaliyet raporuna ret oyu kullanacaklarını söyledi.
“İllüzyon”
İzletilen sunum hakkında eleştirilerini yönelten AK Parti Grup Sözcüsü Ali Kökoğuz, “Bu izletilen serüven, illüzyondur, sihirbazlıktır. Göz aldanması yapıyorsunuz. Yetenek Sizsiniz yarışmasına girseniz derece alırsınız. Bu kısa filmde nerede gecekondular? Bir tane gecekondu görmedik. Bu illüzyona karşıyız” dedi. Kökoğuz’un sözlerine CHP sıralarından tepki gelirken, Aydoğan da Kökoğuz’a “Sözlerinize dikkat edin” dedi.
Selvitopu’ndan kentsel dönüşüm cevabı
Karabağlar Belediye Başkanı Muhittin Selvitopu ise Kökoğuz’un sözlerine şöyle cevap verdi: “Biz kentsel dönüşümde gerçekçi davranıyoruz. Oradaki insanları projelerin odağına koyarak gerçekleştiriyoruz. Sulukule gibi insanları yerlerinden yurtlarından etmiyoruz. Kentsel dönüşümde bir İzmir modeli yerleşiyor. Gerçek bu. Türkiye’ye örnek olacak uygulamaları İzmir Büyükşehir Belediyesi gerçekleştiriyor. Eğer bu konuda yapılacak bir şey varsa bu 6306 Sayılı yasayı değiştirelim. Bu yasa sebebiyle Karabağlar’da 540 hektarın eli ağayı bağlandı. ‘Gecekondular nerede’ diyorsunuz, gecekondular orada. 6 yıldır bekliyoruz. 100 hektarlık alanı halk parasıyla kamulaştırdınız. İmara açtınız, sonra planlarını yaptınız ve daha sonra kat karşılığı ihaleye çıkardınız, adına da ‘kentsel dönüşüm’ dediniz. Kat karşılığı ihaleyi de İller Bankası yapıyor. İller Bankası’nın ne işi var orada? Biz kredi istiyoruz bekletiliyor, sonra da ‘dönem bitti, talep değerlendirilemedi’ deniyor. İller Bankası’nın kuruluş amacı belediyelere alt yapı çalışmaları ile ilgili destek olmaktır, kat karşılığı ihale yapmak değildir. İzmir’de kentsel dönüşüm projelerinde sihirli nokta var. Her projenin kendi içince finansı var. İzmir modelinde kentsel dönüşüm projelerinin kendi içinde finansı yapılıyor. Rantı halka teslim ediyoruz. Kentsel dönüşümün rantla olmayacağını biliyoruz.”
“Çevre yatırımları konusunda İzmir açık ara bir numaradır”
Doğan’ın, “Yine yerinde saydı, aynı hayaller, aynı projeler, sınıfta kaldı” ifadelerine cevap vererek sözlerine başlayan İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu ise, “Bu sözler böyle devam edip gidiyor. Evsel atıkların bertarafını, ekonomiye kazandırılmasıyla ilgili çalışmaların kaç yıldır sürdüğünü, izin konusundan nerelerden nerelere gelindiğini çok iyi biliyorsunuz. Yer problemi bittiğinde yapılacaktır. Nerede yapacağım, belediye binasında mı yapacağım? Konak Meydanında mı yapacağız? Bunu da söylesenize. Çevre projeleri konusunda İzmir Büyükşehir Belediyesi kişi başına 69.4 ton ayda su arıtıyor. İstanbul 28 ton, Ankara 4.1. Ankara’da atık su arıtma tesisleri var mı, yok mu, ne işe yarıyor bir düşünüyor. Kim ne derse desin, çevre yatırımları konusunda İzmir açık ara bir numaradır. Yarışacak varsa çıkarsın rakamları, konuşalım. Çevre yatırımı ne demek, çevre nasıl korunur, konuşalım” diye konuştu.
“Yol da budur, yöntem de budur”
Kentsel dönüşümle ilgili eleştirilere de yanıt veren Kocaoğlu, şöyle konuştu:
“İstanbul Fikirtepe, iyi niyetli müteahhit mezarlığı oldu. Fikirtepe’ye niye para lazım? Arsa var, oturan ev sahipleri var anlaşacaklar. Fikirtepe’ye bir kuruş para lazım değil. 360 milyondan bahsedildi vesaire. Ne parası? Kimin parasını harcıyorsunuz? İddia ediyorum; eğer kentsel dönüşüme inanılıyorsa, eğer kentsel dönüşüm çözülmek istenip çarpık yapılanmadan vatandaşlarımız kurtarılmak isteniyorsa tek çözüm yolu, uzun emeklerle ürettiğimiz ve başka da örneği olmayan İzmir Büyükşehir Belediyesinin ilk iki etap uygulamasını Uzundere’de başlattığı ve 1. etabını Örnekköy’de başlattığı yüzde 100 uzlaşma ve oradan çıkan değerin tamamını oranın hemşehrilerimize veren, yerinde dönüşüm yapan, sağlıklı konutlara kavuşturan ve kimseden bir kuruş para talep etmeyen, kentsel dönüşüm projeleridir. Yol da budur, yöntem de budur. ‘Ne kazanıyorsunuz’ diyor bana. Vatandaşı çarpık yapıdan kurtarıyorum, kenti güzelleştiriyorum. Daha ne kazanacağım? Bu para mantığı ile ne belediye yönetilir ne devlet yönetilir.”
“Trafik çilesi yok”
Doğan’ın “İcraat yok” sözlerine de cevap veren Kocaoğlu, “Kimi almış götürmüş bu icraatı? Nereye gitmiş bu icraat? Ne güzel ya. Ulaşım projelerinden bahsediyorsunuz. Dostluk Bulvarı açıldı, Doğuş Caddesi, Ahmet Piriştina Bulvarı açıldı. Bülent Ecevit Caddesi açıldı. Kimsenin yapmadığı, yapmaya cesaret edemediği Narbel yolu yapıldı. Yüzbaşı İbrahim Hakkı Caddesi en uzun caddelerden bir tanesi ve uçan yol. ‘Trafik’ dedin, 11 kilometreden 179 kilometreye 14 senede raylı sistem yapıldı. 800 bin kişiyi taşıyacağız. İhaleye çıktığı, millete taahhüt ettiği metroları yarım bırakan belediye başkanı değilim. Başladığı işi bitiren kimseye yarım iş vermeyen belediye başkanıyım. ‘Buyur Narlıdere metrosu, buyur Buca metrosu, otogar metrosu diyen’, 2008’de Ankara ve İstanbul metrosu bitti. Tüp geçit için ‘yapın kardeşim’ diyoruz. Belediye başkanı olarak istiyorum. Buyurun yapın. Trafik çilesi yok bu kentte. Trafikte maksimum 10 dakika bekliyoruz. Trafik çevre yolunda var pik saatlerde. İkinci çevre yolu lazım” açıklamasında bulundu.
“Borç ödeme dengemiz tıkır tıkır işliyor”
Doğan’ın raylı sistem için “acı tablo” ifadesini kullandığını söyleyen Başkan Kocaoğlu, şöyle devam etti:
“Teşekkür ederim buna ne diyeyim ben? Monorayı pazartesi de konuştuk. Monoray projesinin parasını sokağa atmışım. Siz telgraf çekin sayıştaya da zimmet çıkarsın ödeyim parayı. İş mi bunlar? Proje yaptığında paranın sokağa atıldığı nerede görülmüş. ‘Borç batağı nasıl ödenecek?’ 2017’de 100 milyon TL borçlanıp 93 milyon TL ödemişiz. Dış borçta 280 milyon TL borçlanmışız, 137 milyon TL ödemişiz. Borç ödeme dengemiz tıkır tıkır işliyor.”
“Adaletsizlik yapılıyor”
AK Parti’li belediyelerin taleplerine karşı adaletsizlik yapıldığı yönündeki eleştirilere Kocaoğlu, “Adaletsizlik konusuna geldiğimizde; Kemalpaşa Belediyesine 2 milyon 950 bin TL, Kiraz Belediyesine 4 milyon 856 bin TL, Menderes Belediyesine 6 milyon 560 bin TL, Ödemiş Belediyesine 7 milyon 858 bin TL, Selçuk Belediyesine 6 milyon 398 bin TL, Torbalı Belediyesine 1 milyon 597 bin TL verilmiş. Birileri birilerini, birileri ile karıştırıyor. Karıştırmayın. Şikayet eden belediyeler; alt yapı yapıyoruz. Yapmazsak su veremeyiz. Kanalizasyonu arıtmaya götüremeyiz. 14 senedir altyapı yapıyoruz. Belediye başkanlarının en çok kaçtığı işi yapıyoruz. Kentin kalkınması, insanların refahı için altyapı yatırımlarını yapıyoruz. İlçe belediyelerine hakaret ediyormuşuz. Etmiyoruz. Kimseye yalancı demeyiz” diye konuştu.
“Bunların hepsi laf-ı güzaf”
Kocaoğlu, sözlerini şöyle sonlandırdı:
“Güneş balçıkla sıvanmıyor. ‘Yapmadı, olmadı, sınıfta kaldı, yerinde saydı' gibi sübjektif değerlendirmelerle İzmir Büyükşehir Belediyesinin yönetim gerçeği, kenti kalkındırma gerçeği göz ardı edilemez. Bizim diğer belediyelerden farkımıza önce Avrupalı uzmanları vardı. Bazı görmek istemeyen arkadaşlar hala devam ediyor. Devam etmekte mahsur yok ama bunları görmemek, bunları yokmuş saymak hepimizi zor duruma düşürür. Zor duruma düşmeyelim. İzmir kenti o siyasi parti, bu siyasi partinin uğraşacağı iş değil. Hep beraber bu kenti bir adım daha ileriye gitmesi için çalışmak zorundayız. Seçim geliyor, kim aday olur, kim ne olur biter bilmem. Seçim zamanı herkes çalışır çırpınır, kazanmak ister. Saygı duyarım ama 5 sene siyaset yapılmaz. Siyaset ayrı bir şey. Hele hele yerel yönetimde. Yok ‘ayrım, yok bilme ne.' Bunların hepsi laf-ı güzaf. Bir güvencemiz var. 14 senedir İzmirli hemşehrilerimiz bizi anlıyor, biz de onları anlıyoruz. 14 senedir en kötü günlerimizde bile İzmirli hemşehrilerimiz bize sahip çıktı. Biz hemşehrilerimize borcumuzu ödemek için çalışıyoruz gece gündüz. Bize sahip çıktıları, bizi yerde bırakmadıkları, bizi kem gözlülerden, kötü niyetlilerden korudukları için.”
Kocaoğlu’nun konuşmasının ardından İzmir Büyükşehir Belediyesi 2017 yılı faaliyet raporu AK Parti grubunun ret oyuna karşılık oy çokluğuyla geçti.
“ESHOT’un faaliyetsizlik raporu”
Nisan ayının ikinci bileşiminin ikinci oturumunda, ESHOT’un 2017 yılı faaliyet raporu görüşüldü. CHP ve MHP grubu faaliyet raporuna olumlu oy kullanacaklarını belirtirken, AK Parti grubu ise ret oyu kullanacaklarını söyledi. ESHOT’un faaliyet raporu ile ilgili söz alan AK Parti Grup Başkanvekili Bilal Doğan, “Üstünde çok da fazla konuşulacak bir şey yok. Kitapçıkta aslında hiçbir şey yapılmadığı, bir faaliyet raporu değil, faaliyetsizlik raporu olduğu görülüyor. ESHOT’un faaliyetsizlik raporu Anadolu’da herhangi bir kent belediyesi tarafından hazırlansa yadırgamazdık ama İstanbul ile yarışması gereken İzmir'e yakışmadığını düşünüyoruz” dedi.
“İşlevini yitirmiş bir kurum”
Kitapçıkları bastırmak için verilen paraya acıdıklarını söyleyen Doğan, şöyle konuştu: “Zorlama ile olmayan faaliyetler için zorlama çaba sarf edildiğini gördük. Bakarken üzüldük. Nereden tutsan elde kalan faaliyetsizlik raporunda ne var diye baktık ama vizyondan uzak, günü kurtarmaya dayalı çalışmalarla karşılaştık. En ufak yatırım dahi bulunmuyor. Bir yıl daha tamirat, tadilat, rutin işler, araç bakımları, personel maaşları ile geride kalmış bir yılın faaliyet raporu ile karşı karşıyayız. ESHOT, İzmir’in vizyonuna uygun bir kurumdan uzaktır. Fiilen işlevini yitirmiş bir kurum haline gelmiştir. Bu kent için hizmetten çok zamlarla anılan ESHOT’tan bazı hizmetler bekleniyor. Fiyat politikalarını, tarife değişikliklerini kitapta göremedik. Bütçesini zamlarla, İzmir Büyükşehir Belediyesinin kasasından aktarılan kaynakla denkleştirdiğini görüyoruz. Evdeki hesap çarşıya uymamış, bütçe ucu ucuna yetiştirilmiş. Bir de belediye şirketlerine kaynak aktarmış. Borç alıp borç vermiş. Bu haliyle bu kente nasıl hizmet etsin. Bu kentin ulaşımına fayda sağlayacak ne hizmet üretmiş? Çağın gerisinde seyreden ESHOT’ta projeler havada kalmış. Ortada fiziki yatırım yok. Bu kente sabır kavramını öğreten kurumlardan biri oldu. ESHOT tarihinin en kötü 4 yılını geçirmiştir.”
“İstanbul’la yarışmıyoruz”
Eleştirilere yanıt veren Başkan Kocaoğlu, “İstanbul’la yarışmıyoruz. İstanbul ayrı bir dünya. Biz kendimizle yarışıyoruz, hedeflerimizle yarışıyoruz. İstanbul’la yarışmak ve İstanbul’a öykünmek gibi bir durumumuz yok. Faaliyet raporuna harcanan paraya acımışsınız. Niye emek bu kadar küçümsenir ayrı. ESHOT işlevini yitirmiş. İşlevini yitiren ESHOT, 247 milyon yolcu taşımıştır. Türkiye’nin tam gelişmiş trafik sistemi İzmir’de. Bütün araçların takip sistemi İzmir’de. Ücret toplama sisteminde çağ atlıyoruz. 90 dakika uygulaması İzmir’de. Bazı ilçelerimizde 65 yaş üstü ücretsiz yolcu oranı yüzde 35’tir. Bu sisteme kökten karşıyım. Belediye, ihtiyacı olanı ücretsiz taşıyabilir. Merkezi Hükümet ‘taşı’ diyebilir ama ESHOT bir işletmedir. Yatırımcı bir kuruluş değildir. Bina boyar, koltuk alır, masa alır. 20 elektrikli otobüs aldık. Bir deneyelim, ESHOT mesafe kat etsin diye aldık. Elektrikli otobüslerdeki tasarruf; akünün ömrü 7 sene, 7 senede kendini karşılamamaktadır. Yakıttan, bakımdan ettiğimiz tasarruf otobüs fiyatının yüksekliğinden dolayı amorti etmemektedir. Hesap yapmak, doğru yönetmek zorundayız. 20 tane elektrikli otobüsün elektrik harcamasını ESHOT’ta çatıya kurduğumuz enerji ile karşılıyoruz ve senede 600 bin lira tasarruf ediyoruz” dedi.
Konuşmaların ardından ESHOT’un 2017 yılı faaliyet raporu AK Parti grubunun ret oyuna karşılık oy çokluğu ile geçti.
(İHA)