13 - 14 Mart tarihleri arasında Haliç Kongre Merkezi’nde düzenlenen “Uluslararası Yerel Zincirler Buluşuyor 2016” konferansına Maliye Bakanı Naci Ağbal, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu katıldı. Bakan Ağbal, konferansta yaptığı konuşmada, vergi konusundan sektöre kadar, önemli konulara değindi.
“KAYIT DIŞI İSTİHDAMDA YAKLAŞIK 20 PUANLIK İYİLEŞME VAR”
Bakan Naci Ağbal, kayıt dışı istihdam ile ilgili konulara değinerek, “Kayıtlı ekonominin en önemli göstergelerinden bir tanesi kayıtlı istihdamın seviyesi veya kayıt dışı istihdamın aşağı yönlü gelip gelmediği. 2002 yılında Türkiye’de kayıt dışı istihdam oranı yüzde 52.1’di. Bu her iki çalışandan sadece birisi kayıtlı çalışıyor anlamına geliyor. Bu çok önemli bir sıkıntıydı. 2 kişiden birisi kayıtlı çalışıyor diğeri kayıtsız çalışıyor ise sosyal güvenlik dengesini tutturamazsınız. Sosyal güvenlik açıkları sürekli bir şekilde devam eder. Dolayısı ile kayıt dışı istihdamın aşağıya çekilmesi son derece önemli son 14 yılda bu alanda önemli mesafeler kaydettik. En son açıklanan veri, 2015 için yüzde 33.6 yani yüzde 52.1 olan kayıt dışı istihdam oranı gerilemiş. Yaklaşık 20 puan bir iyileşme var. Dolayısı ile artık her 3 kişiden sadece bir kişi kayıt dışı çalışıyor. Bu oran bile hala çok yüksek mutlaka bizim kayıt dışı istihdamı daha da aşağılara çekmemiz lazım. Bu anlamda organize perakende ticareti yapan sizler, özellikle kayıt dışı istihdamın aşağıya çekilmesi noktasında verdiğiniz önemli katkılardan dolayı teşekkür ediyorum” diye konuştu.
AĞBAL’DAN VERGİ EŞİTLİK SEVİYESİ ESPRİSİ
Perakendeciler zincirlerine seslenen Bakan Ağbal, sektördeki vergi oranlarının eşit olması gerektiğini ifade ederek, “Ticarete konulu malları üreticiden toptancıdan alıyorsunuz ve tüketiciye sunuyorsunuz. Burada aldığını malların KDV oranları ile aynı malları satarken uyguladığınız katma değer vergisi oranları farklı olabiliyor. Dolayısı ile yüzde 1’den alıp yüzde 8’e satabiliyorsunuz. Burada ideal olan tabii ki zincirin tamamında vergi oranının eşit olmasıdır. Yani üretimden tüketime kadar bütün oranın aynı olması gerekir. Böyle bir durumda alanda satan da vergiden herhangi bir şekilde etkilenmez. Fakat zaman içerisinde farklı gerekçelerle oran farklılaşmasına gittiğimiz durumlar oluyor. Yine kayıt dışı ekonomi ile mücadele etmek veya kayıtlılığı arttırmak anlamında bu zincirin belirli bir aşamasında oranı düşürebiliyoruz. Mesela, toptancı aşamasını yüzde bir perakende aşamasını yüzde 8 yapabiliyoruz. Bunu yaparken temel amaç kayıtlılığı arttırmaktır. Ama ben görüyorum ki burada oran farklılaşması bu defa perakendeciler zincirindeki firmaları olumsuz yönde etkiliyor. Burada mutlaka bizim bu konular üzerinde çalışıp perakendeci de toptancı da herhangi bir maliyetin üzerinde kalmayacak çözümleri üretmemiz lazım. Sayın Başkan söyledi ‘Biz sadece oranları eşitleyin diyoruz, sayın Maliye Bakanı onları nerede eşitleyeceğini bilir’ dedi. Doğru inşallah en yukarı seviyede eşitleyeceğiz. Bu hepimiz içinde son derece önemli” şeklinde konuştu.
“GÜNDEMİMİZDE VERGİ İNDİRİMİ SÖZ KONUSU DEĞİL”
Vergi oranlarındaki farklılaşmalar nedeni ile uzun vade de sektörlere zarar geldiğini söyleyen Ağbal, “Kolay ve kısa vadede çözüm üreten bir formül gibi gelse de orta ve uzun vadede aslında vergi indirimi ve vergi oranlarındaki farklılaşmalar sektöre zarar veriyor. Onun için bizim mümkün oldukça, özellikle Katma Değer Vergisi’nde oran farklılaştırmalarından uzak durmamız lazım. Bize geçmiş şunu gösterdi bundan sonra vergi oranı ile ilgili çalışma yaparken 41 kere düşünmek lazım. Çünkü bir parçasını düşünüp bir düzenleme yapıyoruz sonra bakıyoruz ki bir tarafı düzelttik derken bir başka tarafı bozabiliyoruz. Onun için burada özellikle mali istikrarın devamı, bütçe disiplinin devamı için gündemimizde herhangi bir şekilde vergi indirimi söz konusu değil. Burada özellikle vergi oran farklılaştırmasından kaynaklı maliyetlerin aşağıya çekilmesi, uygulamadan kaynaklanan zorlukların giderilmesi konusunda sektör olarak sizlerle bir araya gelir, çözümler geliştiririz. Yeter ki siz ayakta kalın yeter ki siz işlerinizi yürütün” dedi.
TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ise iş dünyası ile ilgili düzenlemeler beklediğini ifade ederek, “Sayın Bakanım, pek çok sektörde girdi ve çıktı arasındaki büyük KDV farkı bulunmaktadır. Bu yüzden şirketler KDV alacaklarını uzun süre tahsis edemiyor. Finansman sıkıntısı yaşıyor. Devlet alacağına karşı borcuna da aynı duyarlılığı göstersin istiyoruz. Şirketlerin KDV alacaklarını kurumlar vergisinden mahsup edilmesine veya devlete ödemelerinden mahsup edilmesine imkan verilmesi lazım. 2’inci olarak sebze, meyve ve et gibi temel ürünlerde KDV oranları yüzde 1, hem kayıt dışılık ile mücadele hem de orta ve düşük gelirli vatandaşlarımızın yararına olacak diyorum. Bu kapsamda üretimdeki oranı 1 ise satış noktasındaki bu oranda bir olsun yani KDV’ler eşitlensin” dedi.
