Kocaeli’nin Derince ilçesinde bulunan Derince Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nde Emrullah Turgut ve İlker Baraz isimli 11. sınıf öğrencileri yaşlı ve görme engellilerinin ilaç kullanımı sırasında yaşadıkları problemi aşmalarına yardımcı olmak için önemli bir projeye imza attılar. TÜBİTAK tarafından bu yıl 50.’si düzenlenen ve yüzden fazla projenin yarıştığı “Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri İstanbul Asya Bölge Yarışması”na katılmak amacı ile görme engellilerin ve yaşlıların ilaç kullanımını kolaylaştıracak bir proje geliştirmek için çalışmalara başlayan 2 öğrenci, Bilişim Teknolojileri Öğretmeni Hakan Tanrısever’in de yardımı ile android cihazlarda çalışan bir yazılım geliştirdi. Yaşlı ve görme engelli vatandaşların ilaçlar hakkında bilgi edinmede yaşadıkları problemlerin aşılması amacı ile çalışmaya başlayan öğrenciler, 6 ay sürede yaptıkları yazılımla ilaçların barkodunun okutulması yöntemi ile kullanım şekli ve ilacın yan etkilerinin sesli olarak anlatıldığı bir android uygulama tasarladılar.
ÖĞRENCİLERİN YAPTIĞI YAZILIM, TÜBİTAK TARAFINDAN ÖDÜLE LAYIK GÖRÜLDÜ
Tasarlanan uygulama, barkodunun okutulması sonrasında ilacın bilgilerine ulaşarak, kullanım şekli, ilacın kullanım alanları ve yan etkilerinin önemli kısımlarını sesli yanıt yöntemi ile kullanıcıya aktarıyor. Ayrıca android cep telefonu ve benzeri cihazlarda kullanılabilen uygulama saatlerinde kullanıcılara, alarm sistemi sayesinde ilaç saatinin hatırlatılması sağlanıyor. Emrullah Turgut ve İlker Baraz isimli öğrenciler, yaptıkları yazılım ile TÜBİTAK tarafından düzenlenen “Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri İstanbul Asya Bölge Yarışması”na katılarak, yüzden fazla proje arasında birinci seçildiler. Şubat ayında gerçekleştirilen yarışmada birinci olarak okullarına dönen öğrenciler, geliştirmeye devam ettikleri proje ile TÜBİTAK tarafından gerçekleştirilecek olan “Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması”nın Türkiye finallerine hazırlanıyor.
“BİR FİKİR ORTAYA ATARAK PROJEMİZİ GELİŞTİRMEYE BAŞLADIK”
Projenin ortaya çıkma süreci hakkında bilgiler aktaran 11. sınıf öğrencisi İlker Baraz, “TÜBİTAK tarafından düzenlenen ‘Liseler Arası Proje’ yarışmasına bu yıl biz de katılmak istedik. Yarışma kapsamında bir proje geliştirdik. Bu proje bilişim teknolojileri hocamızın fikri olarak ortaya çıktı. Daha sonra hepimizi bir fikir ortaya atarak projemizi geliştirmeye başladık. Projemizi gerçeğe dökme aşamamız, ‘Exlip’ isimli android yazılım geliştirme programı ile başladı. Bu gelişmiş bir program olmadığı için daha sonra farklı bir uygulama geliştirici programına geçtik. Android Studio isimli programda projemizi yaparken bazı sorunlarla karşılaştık. Bu sorunları da araştırmalar yaparak aştık” dedi.
“HEM GÖRME ENGELLİLERİN HEM DE YAŞLILARIN BİLGİ SAHİBİ OLMALARI İÇİN KENDİMİZE BİR HEDEF KOYDUK”
Proje kapsamında tasarladıkları android uygulama hakkında bilgiler veren Baraz, “İlaç kullanma oranı, yaşın ilerlemesi ile birlikte artmakta ve dolayısıyla da yaşlı insanlar ve görme engelliler okuma konusunda sorunlar yaşıyorlar. Biz de bu sorunlar doğrultusunda android telefonlar ve benzeri cihazlar için bir uygulama geliştirdik. Uygulamada tek yapılması gereken şey, hakkında bilgi alınması istenen ilacın barkodunun okutulmasıdır. Ardından ilaç prospektüsündeki ilaç bilgilerini ve kullanım şekillerini sesli bir şekilde dinlenebiliyor. Biz bu uygulamayı geliştirirken, hem görme engellilerin hem de yaşlıların ilaç prospektüsleri hakkında bilgi sahibi olmaları için kendimize bir hedef koyduk diyebilirim” şeklinde konuştu.
“OKUMAKLA İLGİLİ YAŞADIKLARI SORUNU AŞABİLİYORLAR”
Yapılan projenin sanlar için büyük bir kolaylık sağlayacağını ifade eden Bilişim Teknolojileri Öğretmeni Hakan Tanrısever ise, “Bu yarışmaya katılma fikri öğrencilerimiz ile yaptığımız bir konuşma sırasında ortaya çıktı. Nasıl olacak diye bir beyin fırtınası yaptıktan sonra ilaç prospektüsleri konusunda bir uygulama yapabileceğimiz fikrine vardık. Yaşlı insanlar genellikle ilaç kullanıyorlar. Onların bu ilaçların prospektüslerindeki bilgileri okurken zorluk yaşadıklarını düşündük. Daha sonra öğrenciler ile birlikte bu konu için bir cep telefonu uygulaması geliştirmeye karar verdik. Bu yazılımı, daha çok android kullanıldığı için onun üzerinden geliştirmeye karar verdik. Programımızın amacı, ilaçların üzerindeki barkodu okuyarak, o ilaç hakkındaki bilgileri sesli olarak kullanıcıya dinletmek. Bu sayede kullanıcılar ilaç hakkındaki uzun bilgilerin önemli kısımlarını dinleyebiliyorlar. Böylelikle okumakla ilgili yaşadıkları sorunu aşabiliyorlar” şeklinde konuştu.
“ELİMİZDEN GELDİĞİ KADAR BİZ DE ÖĞRENCİLERİMİZE DESTEK OLMAYA DEVAM EDİYORUZ”
Öğrencilerin farklı alanlarda gelişim göstermeleri için okul yönetiminin sürekli olarak kendilerine desteklerini sürdürdüğünü belirten Derince Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Müdürü Atalay Can, öğrencilerin yaptığı projeler ve aldıkları ödüllerle kendilerini onurlandırdığını kaydederek, “Öğrencilerimizi, çağın gerektirdiği düzeyde bilgi birikimi ile hazırlamaya gayret ediyoruz. Bütün çabamız bu. Meslek grupları ülkelerin kalkınması için önemli bir rol oynuyor. Biz de bu amaçla çalışmalarımıza devam ediyoruz. Öğrencilerimizi teknolojik, kültürel, sportif ve benzeri alanlardaki yarışmalara katılmaları için teşvik ediyoruz. Öğrencilerimiz, hazırladıkları projelerle yarışmalarda dereceler elde ediyorlar. Elde ettikleri bu dereceler, onların insanlığa faydalı olma adına daha gayretli olmalarını sağlıyor. Elimizden geldiği kadar biz de öğrencilerimize destek olmaya devam ediyoruz” ifadelerini kullandı.
(Murat Kanber-Mustafa Taşören /İHA)
