Samsun’da düzenlenen “9. Uluslararası Mübadele ve Balkan Türk Kültürü Araştırmaları Kongresi”ne konuşmacı olarak katılan Prof. Dr. Adnan Kahıl, “Makedonya’da Türkçe Eğitim Sorunu” hakkında bir sunum yaptı.
Bir milletin ilerlemesi için eğitimin önemine değinen eski Makedonya Devlet Bakanı ve THP Genel Başkanı Prof. Dr. Adnan Kahıl, “Eğitimsiz bir millet hiçbir yere gidemez. Eğitimli olmayan, kültürlü olmaz, dinini koruyamaz, atalarından kalan miraslarını koruyamaz. Maalesef bugünkü Makedonya’da Türkler kötü bir durumda yaşıyorlar. Makedonya’da yüzde 60’dan fazla Makedonya milleti var, yüzde 20’den fazla Arnavut milleti var ve yüzde 20’nin altında da Türk milleti var. Biz orada üçüncü sıra vatandaşıyız. Yüzde 20’den fazla bir oranımız yoksa bizim dilimiz kullanılmaz. Bizim eğitimimiz kısıtlı olur. Zaten kısıtlı oluyor” dedi.
“MAKEDONYA’DAKİ BAZI TÜRK KÖYLERİNDE SU YOK, ELEKTRİK YOK”
Makedonya’da Türkçe eğitiminin çok düşük seviyelerde olduğunu belirten Kahıl, “İkinci Dünya Savaşı’ndan Makedonya devleti kurulurken 33 bin şehit verdi. O topraklar için 8 binden fazla da Türk kanını verdi. Makedonya’nın eski anayasasında ‘Makedonya, Türklerin, Arnavutların ve diğer milletlerin devletidir’ diye yazıyordu. Bugün Türkler bir azınlık olarak bu modern dünyada Avrupa sürecini başlattığımız Makedonya’da Türkçenin eğitimi çok düşük seviyede. Ekonomi olmayan ve ekonomi eşitliği olmayan bir devlette eğitim olmaz. Şu anda Türkler Makedonya’nın köylerinde 17. yüzyıldaki gibi yaşıyorlar. Bazı köylerimizde elektrik yok bazı köylerimizde su yok. Ekonomi çok düşük, o ekonomi seviyesindeki bir baba nasıl evladını eğitecektir. Ekonomi eşitliği olmadığından Türkçe eğitimi de çökecektir. Türkçe eğitimi az, ekonomi sıfırda, Türkçe kitaplar yok. Türkçe kitapları tercüme edilmiş şekilde var. Kötü tercüme edilmiş kitap, kötü sonuç meydana getirir. Şu anda Makedonya’daki Türklere TİKA yardım ediyor” diye konuştu.
MAKEDONYA’DAKİ TÜRKLER YOK OLUYOR
Makedonya’daki Türklerin üçüncü sınıf olarak gösterildiğini ifade eden Kahıl, “Makedonya’da 36 kişilik Türk sınıfında 38 öğrenci okuyor. Ama aynı ülkede Makedonya ve Arnavut öğrencilerine 2 kişilik sınıflar açıyorlar. Bizim için yasal yollar gösteriliyor. Başka taraflar için yasal yollar gösterilmiyor. Türklerin şu anda çok sayıda problemi var. Bizim istediğimiz Makedonya’da eğitimli vatandaş olalım. Biz Makedonya’da yaşıyoruz. Makedonya devleti bize sahip çıkmalıdır. Türkiye ve TİKA bize yardım yapabilir ama Makedonya bize eğitimde, kültürde ve her yerde yatırım yapmalıdır. Ancak bugünkü siyaset bunu yapmıyor. Bugünkü siyaset Türkleri üçüncü sınıf vatandaş gibi ilan ediyor. Bizim öğrencilerimiz, insanlarımız ve Türklerimiz Makedonya’dan göç ediyor. Göç edenler Türkiye’ye gitmiyor, batıya gidiyor. Son zamanlarda bazı kişiler Türk Müslüman köylerinde dolaşıyor. Para ve her şey dağıtıyor ve insanlardan yalnız milletini değil dininin değiştirmesine yol açıyor. Eğer milletimiz böyle eğitimsiz devam ederse o zavallı insanlar ne yapacaklar. Biz anavatan Türkiye ile daha sık birbirimize bağlanmalıyız. Türkler nerede olursa olsun Türk’tür ve birbirimize yardım etmeliyiz. Şu anda Makedonya’da 100 binin üzerinde Türk var. Eğitim problemleri çözülmezse, ekonomik sorun çözülmezse belirli zaman sonra hem kültürel, hem eğitim hem de ekonomi açıdan Türkler orada yok olacaklar” şöyle konuştu.
