Türkiye Büyük Millet Meclisi’ndeki (TBMM) dokunulmazlık görüşmelerinde son söz bugün söylendi. Salı gün yapılan iki maddelik görüşmenin ardından bugün gerçekleştirilen ikinci turda son iki maddenin kabul edilmesinin ardından üçüncü tur oylamada “teklifin geneli üzerinde” oylama yapıldı. Oylamada; 376 kabul, 138 ret oyu çıktı. 4 kişi çekimser kalırken 11 oy da boş çıktı. Bir oy da geçersiz sayıldı. Yani Meclis ‘fezlekesi olan 138 milletvekilinin dokunulmazlıkları kaldırılsın’ dedi.
KARAR NE ANLAMA GELİYOR?
Peki bundan sonra ne olacak? Yasayla birlikte 27 AKP, 51 CHP, 9 MHP, 50 HDP ve 1 bağımsız milletvekili 675 ayrı dosyadan yargılanacak.
Yargılama süreci de şöyle işleyecek:
-Anayasa değişiklik teklifi Cumhurbaşkanına gönderilecek. Cumhurbaşkanının 367 üzerine kabul oyu çıkmasına rağmen değişikliği referanduma götürme yetkisi var. Ancak Erdoğan'ın buna gerek görmeyeceği belirtiliyor.
-Değişiklik Resmi gazetede yayınlandıktan sonra TBMM'deki tüm fezlekeler ilgili savcılıklara gönderilecek. Savcılıklar bu fezlekelerdeki suç iddialarıyla ilgili dava açacak ya da takipsizlik kararı verecek.
-Suçun işlendiği dönemdeki ceza yasaları, daha sonra değiştiği için bu dosyalardan bir bölümü hakkında, takipsizlik karar verilmesi bekleniyor.
– Ancak yasama dokunulmazlığı kaldırılan milletvekilinin 7 gün içinde Anayasa Mahkemesine dava açma hakkı bulunuyor. Anayasa Mahkemesi, bu istemi 15 gün içerisinde karara bağlayacak.
-Prosedürler tamamlandıktan sonra, hakkında dava açılan milletvekili yargılanmaya başlanacak. Duruşmalara giderek ifade vermesi gerekecek, gitmediği taktirde ihzarlı olarak polis zoru ile getirilmesi kararı verilebilecek.
-Yargılama aşamasında mahkeme suç iddiasının ciddiyetine göre ilgili vekilin tutuklanmasına da karar verebilecek.
-Vekil mahkum olursa dosyası Yargıtay'a gönderilecek ve onama kararı çıkarsa dava da kesinleşmiş olacak.
-Bir yıl ve daha fazla hapis cezası alan milletvekili ile ilgili karar Yargıtay aşamasından sonra TBMM'ye gönderilecek. Kesin hüküm giyen milletvekilinin üyeliği, mahkeme kararının Genel Kurula bildirilmesiyle ve Anayasa'nın 83. Maddesi uyarınca son bulacak.
-Anayasa'nın 84. maddesinde ‘'Milletvekili hakkında, seçiminden önce veya sonra verilmiş bir ceza hükmünün yerine getirilmesi, üyelik sıfatının sona ermesine bırakılır'' hükmünü öngörüyor. Bu durumda milletvekili hüküm giyse de, cezaevine ancak seçim dönemi sonunda girecek.
-Dokunulmazlığı kaldırılan vekil hakkında sadece ilgili suç iddiası ile dokunulmazlık işlemeyecek. Milletvekili başka bir suça karışsa da o suçtan yargılanamayacak ve dokunulmazlığı devam edecek. Başka suçtan yargılanması için dokunulmazlığının bu suç iddiası ile ilgili olarak da kaldırılması gerekecek.
SALI GÜNKÜ İLK TURDA KAÇ OY ÇIKMIŞTI?
Meclis'te dokunulmazlıkların kaldırılmasıyla ilgili Anayasa değişikliğinde maddelere geçilmesi 348 evet oyuyla kabul edilmişti. Teklifin ilk maddesine 350 oy, ikinci maddesine ise 357 kabul oyu çıkmıştı.
SON DAKİKADA 8 İSİM EKLENDİ!
Öte yandan TBMM'de bugün yapılan dokunulmazlık oylamalarından hemen önce, 8 fezleke daha Meclis'e ulaştı. Bunların içinde hiçbirinin AKP'li vekil olmaması dikkat çekti.
TBMM'ye son dakikada ulaşan 8 fezleke şu vekillere ait;
CHP- Barış Yarkadaş, Mahmut Tanal, Okan Gaytancıoğlu, Kamil Oktay Sındır
MHP- Mevlüt Karakaya
HDP- Dilek Öcalan, Ertal Ataş, Mahmut Tuğrul.
Oylanan yasaya göre oylama öncesinde TBMM'ye ulaşan tüm fezlekeler, değişiklik kapsamına dahil oluyor. Yani AKP'nin hamlesiyle son anda pakete dahil edilen isimlerin de dokunulmazlıklarının kalkması gündeme gelebilecek.
İLK MADDEYE 373 İKİNCİ MADDEYE 374 KABUL ÇIKTI
İlk madde oylamasında 531 vekil oy kullandı. Sandıktan 373 kabul, 138 ret, 8 çekimser ve 9 boş oy çıktı. İkinci madde için ise sandıktan; 374 kabul, 136 ret oyu çıktı. 4 vekil çekimser kalırken 11 milletvekili ise boş oy attı. Sonuçlara göre CHP’lilerin bir kısmı da ‘dokunulmazlıklar kaldırılsın’ dedi.
LAİKLİK TARTIŞMASI
TBMM Genel Kurulu’nda dokunulmazlık oylaması öncesinde “laiklik tartışması” da yaşandı. CHP Grup Başkanvekili Levent Gök, daha önce “yeni Anayasa’da laiklik yer almamalı” diyen AKP’li TBMM Başkanı İsmail Kahraman’a oturumun başında “laik cumhuriyete bağlı mısınız?” diye sordu. İsmail Kahraman’ın “sözlerimin arkasındayım” demesinin ardından CHP’li milletvekilleri Meclis sıra kapaklarına vurarak protesto etti. Protestonun ardından oturum tekrar başladı ve anayasa değişikliği ile ilgili oylamaya gerçekleştirildi. CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu şehit cenazesinde olduğu için ikinci oylamaya katılamadı.
