Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Aralık ayı enflasyonun düşüş nedenlerini açıkladı. Aralık ayında tüketici fiyatları yüzde 0,40 oranında azaldığını ve yıllık enflasyon 1,32 puan gerileyerek yüzde 20,30 olduğunu belirten Merkez, bu dönemde B ve C endekslerinin yıllık değişim oranı yaklaşık 1,1’er puan azalarak yüzde 20,15 ve 19,53 olarak gerçekleştiğini kaydetti.
Alt grupların yıllık tüketici enflasyonuna katkıları incelendiğinde, bir önceki aya göre temel mal, enerji, hizmet ve gıda gruplarının katkılarında sırasıyla 0,63, 0,60, 0,07 ve 0,06 puan düşüş gözlenirken, alkol-tütün-altın grubunun katkısı 0,06 puan arttığını bildirdi. Mevsimsellikten arındırılmış verilerle çekirdek enflasyon göstergelerinin üç aylık ortalamaları incelendiğinde, enflasyonun ana eğilimindeki yavaşlamanın sürdüğü gözlendiğini belirten Merkez, bu dönemde, ana eğilim temel mal ve hizmet grubunda gerilerken, temel mal grubundaki düşüş daha belirgin olduğunu, temel mal enflasyonu ana eğiliminde son iki ayda gözlenen yavaşlamada geçici vergi indirimlerinin etkisi önemli olduğunu açıkladı.
Aralık ayında hizmet enflasyonu yüzde 0,25 oranında arttığını grup yıllık enflasyonunun da 0,21 puan düşerek yüzde 14,46 olduğunu bildiren Merkez, bu dönemde yıllık enflasyon haberleşme hizmetlerinde yatay seyrederken, diğer alt gruplarda gerilediğini, ulaştırma hizmetleri enflasyonu akaryakıt fiyatlarındaki gerilemenin de etkisiyle yavaşladığını, lokanta-otel grubunda ise gıda fiyatlarındaki olumlu seyrin yansımaları izlendiğini bildirdi. Bu dönemde, kira enflasyonundaki yavaşlama eğilimi sürdüğü açıklandı.
Temel mal grubunda yıllık enflasyon 2,22 puan gerileyerek yüzde 24,67 olduğu, enflasyondaki bu düşüşe tüm alt gruplar katkı verdiği belirtildi. Bu dönemde dayanıklı mal grubu genelinde fiyat düşüşleri izlendiği kaydedilirken, giyim grubu fiyatlarında endeks tarihinin en yüksek Aralık ayı düşüşü görüldüğü vurgulandı. Diğer temel mallarda ise fiyat artış eğiliminin önemli ölçüde yavaşladığı görülürken bu gelişmeler çerçevesinde, temel mal grubu enflasyonundaki düşüşte döviz kuru gelişmelerinin yanı sıra iç talepteki zayıf seyrin etkisi hissedildiği, enerji fiyatları bir önceki aya kıyasla yüzde 3,12 oranında azaldığı açıklandı. Bu gelişmede, uluslararası petrol fiyatlarındaki sert düşüş ve Türk lirasındaki görünüme bağlı olarak fiyatı yüzde 7,31 oranında gerileyen akaryakıt ürünleri belirleyici olduğu, tüpgaz ve katı yakıt fiyatları da sırasıyla yüzde 2,14 ve 1,18 oranında azalması sonucunda enerji grubunun yıllık enflasyonunun 4,53 puanlık düşüşle yüzde 20,82 olduğu bildirildi.
Gıda ve alkolsüz içecekler yıllık enflasyonu 0,55 puan azalarak yüzde 25,11 olduğu kaydedildi. Yıllık enflasyon işlenmemiş gıdada yüzde 27,09’a, işlenmiş gıdada ise yüzde 23,22’ye gerilerken, işlenmemiş gıda grubu yıllık enflasyonundaki gerilemede temel belirleyici taze meyve-sebze fiyatları olduğu bu dönemde, işlenmiş gıda grubu fiyatları yatay seyrederek olumlu bir görünüm sergilediği açıklandı. Bu grupta süt ürünleri, katı-sıvı yağ ve çay fiyatlarında düşüş kaydedilirken, bu gelişmelerle, taze meyve-sebze dışı gıda yıllık enflasyonu sınırlı bir oranda gerileyerek yüzde 23,85 olduğu belirtildi.
Yİ-ÜFE
Yurt içi üretici fiyatları Aralık ayında yüzde 2,22 oranında düşerken, yıllık enflasyon 4,90 puan azalarak yüzde 33,64’e gerilediği bildirildi. Endeks genelinde Türk lirasında yakın dönemde gözlenen değerlenme ve petrol fiyatlarındaki düşüşün olumlu yansımaları izlenirken, bu çerçevede petrol ve ana metal hariç imalat sanayi fiyatlarının mevsimsellikten arındırılmış ana eğiliminde kayda değer bir düşüş gözlendiği açıklandı.
Ana sanayi gruplarına göre incelendiğinde, yıllık enflasyon enerji grubunda oldukça belirgin olmak üzere tüm gruplarda gerileme görülürken; enerji grubunda fiyatlar elektrik, petrol ürünleri ve gaz fiyatlarındaki düşüşlere bağlı olarak azaldı. Ara malı fiyatlarındaki gerilemede demir çelik, tekstil iplik ve elyafları ile plastik ürünler; sermaye malı fiyatlarındaki düşüşte ise metal yapı ürünleri, motorlu kara taşıtlarının parça ve aksesuarları ile genel amaçlı makineler öne çıktığı bildirildi. Dayanıksız tüketim malı fiyatları et ve yağ gibi gıda ürünlerindeki gelişmelerle gerilerken, dayanıklı tüketim mallarında ise mobilya fiyatları azaldı.
Sonuç olarak rapora göre; üretici fiyatları Türk lirasında yakın dönemdeki görünüm ve enerji fiyatlarındaki düşüşlere bağlı olarak son iki aylık dönemde gerileme kaydetti, ancak üretici fiyatları yıllık enflasyonu birikimli etkilerle yüksek seviyesini korudu.
(İHA)
