Ankara Atatürk Sanatoryum Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tüberküloz Kliniği Eğitim ve İdari Sorumlusu Prof. Dr. Şeref Özkara, “Akciğer filminde değişiklikleri gördüğümüz zaman balgama bakarız. Balgamda mikrop varsa bu veremdir. Balgamdaki mikrobu görmek için değişik testlerimiz var. Bu testleri yaparız, mikrobu gördüğümüz zaman kesin teşhis koyarız” dedi.
Türkiye’de her yıl ocak ayının ilk pazar günü ile başlayan haftada toplumun tüberküloz (verem) hastalığı hakkında bilgilendirilmesi ve dikkatinin çekilmesi amacıyla “Verem Eğitimi ve Farkındalık Haftası” etkinlikleri düzenleniyor. Ankara Atatürk Sanatoryum Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tüberküloz Kliniği Eğitim ve İdari Sorumlusu Prof. Dr. Şeref Özkara, İhlas Haber Ajansı (İHA) muhabirine Verem Eğitimi ve Farkındalık Haftası’nın söz konusu hastalık konusunda toplumu bilinçlendirdiğini söyledi. 1947 senesinden itibaren Türkiye’de verem hastalığına dikkati çekmek için resim yarışmaları, tiyatro gösterileri, şiirler ve farklı eserler hazırlandığını belirten Prof. Dr. Özkara, “Sonuçta bir toplumun tüberkülozu tanıması ve bilmesi sağlık bilimi açısından çok önemli. Çünkü herhangi bir şikayeti olduğu zaman nereye gidecek, ne yapacak, bunları da öğrenme şansı oluyor. Türki Cumhuriyetleri bu hastalığın adında verem kelimesini kullanıyor. Dünyada ise zayıflatan ince hastalık anlamında kullanılan kelimelerde var ama Latince adı da tüberkülozdur” diye konuştu. “Tüberküloz, hava yoluyla bulaşan bir hastalıktır”
Tüberkülozun bulaşıcı bir hastalık olduğunu ifade eden Prof. Dr. Özkara, “Covit’te ya da gripteki gibi hastayla karşılaştınız. Öksürdü ama bulaşmıyor. Bulaşması için hastanın sizinle bir süre beraber olması lazım. Ne kadar bir süre, mesela bir uçak yolculuğunda 8 saat olarak kabul ediliyor. Ama günler süren ya da hastaları uzun uzun takip eden kişilerde. Hasta odasına giren hemşirede ya da hastaları uzun süre takip eden kişilerde, hastayla uzun süre aynı ortamı paylaşan kişilerde olduğunu biliyoruz. Tüberküloz uzun sürelerde bulaşan, hava yoluyla bulaşan bir hastalıktır” ifadelerini kullandı. “Vücut direnci düştüğü zamanda hastalık ortaya çıkar”
Verem hastalarının ağzından çıkan partiküllerin havada gezerek başka kişilerin ağzına girdiğini ve akciğerlere ulaştığını vurgulayan Prof. Dr. Özkara, “Vücut mikrobu tanıdıktan sonra hastalık ya 1-2 yılda gelişir ya da çok ileri bir tarihte gelişir. Mesela çocukken ve gençken aldığı verem mikrobunun yaşlılıkta ya da herhangi bir vücut direnci düştüğü zamanda hastalık ortaya çıkar. Tüberküloz hastalığı bu şekilde mikrop almaktan hastalık çıkması arasında geçen uzun süre nedeniyle biraz anlaşılması karmaşık gözüküyor ama gerçekte mikrop sağlıklı kişiye hasta kişiden bulaşıyor” açıklamasında bulundu. “Kişinin öksürüğü, balgamı, terlemeleri, iştahsızlığı, zayıflaması ve halsizliği olur”
Tüberküloz hastalığının belirtilerini anlatan Prof. Dr. Özkara, şunları kaydetti:
“Kişinin öksürüğü, balgamı, terlemeleri, iştahsızlığı, zayıflaması ve halsizliği olur. Ateş düşük düzeyde olduğu için daha çok gece terlemesi olarak fark edilir. Kilo kaybı uzun sürede oluştuğu için kişiler bunu başka sebebe de bağlayabilir ama iki haftanın üzerinde öksürüğünüz varsa mutlaka doktora gidin.” “Verem savaş dispanserleri ücretsizdir”
Hastaneye gidecek ekonomik durumu olmayan veya sosyal güvencesi olmayan vatandaşların direkt verem savaş dispanserine ücretsiz gidebileceklerinin altını çizen Prof. Dr. Şeref Özkara, “Verem savaş dispanserleri ücretsizdir. Sizin filminizi çeker, tetkiklerinizi yapar, klinik olarak değerlendirir, şikayetlerinizi kaydeder, sonra da gerekirse balgamınıza bakarak verem mikrobu tespit edilebilir. Tabii daha ayrıntılı tetkikler için de özellikle göğüs hastanesinin olduğu hastanelerde tek bu tetkikler yapılabilir” diye konuştu. “Balgamda mikrop varsa bu veremdir”
Vatandaşların kendilerinin verem hastası olduğunu düşündükleri zaman yapmaları gereken durumları da aktaran Prof. Dr. Şeref Özkara, şöyle konuştu:
“Akciğer filminde hastalıktan şüphelendiniz, çünkü bazı birtakım değişiklikler olur. Akciğer filminde bu değişiklikleri gördüğümüz zaman balgama bakarız. Balgamda mikrop varsa bu veremdir. Balgamdaki mikrobu görmek için değişik testlerimiz var. Bu testleri yaparız, mikrobu gördüğümüz zaman kesin teşhis koyarız. Bazen çok erken hastalık olur, mikrop çıkmamıştır. O zaman da bir tedavi verdikten sonra iyileşmediğini görürsek yine kuvvetle tüberkülozu düşünürüz.” “6 ay ilaç içmek çok zor bir iş”
Tüberküloz tanısı konan hastaların hemen tedavi altına alındığını anlatan Prof. Dr. Özkara, “Tedavi ilaçla yapılıyor. Benim gibi 70 kilogram üzerinde bir kişi günde on hap kullanıyor. Kilo düşükse daha az miktarda hap günlük içiyoruz. Bu altı aylık bir tedaviye başladıktan sonraki günler içinde, haftalar içinde bulaşma bitiyor, hasta düzelmeye başlıyor. Hasta kendini toparlıyor fakat asıl problem bundan sonra başlıyor. Çünkü 6 ay ilaç içeceğiz. 6 ay ilaç içmek çok zor bir iş gerçekten. Bunun için de Türkiye’de de, dünyada da böyle yapılıyor. Tabii hastalara ilaç içirebilmek için hastanın başında dururuz” dedi.
Verem tedavisinde kullanılan ilaçların ücretsiz olduğuna dikkati çeken Prof. Dr. Özkara, “Sağlık Bakanlığı yıllık olarak ihtiyaç olunca ilaç alır. Verem dispanserleri de bunu hastalara düzenli şekilde verirler ve bu şekilde tedavilerini tamamlarız” dedi.
