<div><b>Elif Didem DANACIOĞLU / EKOhaber</b></div> <div>Geçtiğimiz günlerde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in kamuoyuna yansıyan konuşmasında da, 2017’de Rusya ve Türkiye arasındaki ilişkilerin tamamen onarılması dışında, ikili işbirliğini bir dizi alanda eskisine göre daha da ileriye götürebildiklerini ifade ederek ve Türkiye ile 2018’de de hem ikili hem de bölgesel ve uluslararası alanda yapıcı diyaloğu ve ortak çalışmaları devam ettirmeye hazır olduklarını belirtmişti.</div> <div>İlişkilerin normale dönmesi için Türkiye ve Rusya hükümetleri, son dönemde karşılıklı sorunların giderilmesi adına büyük bir çaba sarf ediyor. Rusya ile başlatılan normalleşme süreci, ihracatçılar nezdinde de olumlu karşılandı, bununla birlikte dış ticaret alanındaki pozitif gelişmeleri de beraberinde getiriyor. İş dünyası, Rusya ile ikili ticaretimizde geçtiğimiz yıllarda yaşadığımız kayıpların telafi edilmeye başlandığını vurguladı. ‘Uzun yıllardır oluşmuş bir pazardan’ söz ediyoruz diyen iş dünyası, Rusya ve Türkiye’de karşılıklı ticaret yapan kişilerin ve kurumların belli olduğunu ve bu nedenle bu karşılıklı kurumlar ve kişiler öncelikle eski ilişkilerini tazelemeye devam edeceklerini söyledi. Rusya pazarının tekrar eski günlere dönmeye başladığını ifade eden iş dünyası, iki ülkenin birbirini tamamladığını da söyledi. Yaşanan olumsuz durumdan alınan yaraların iyileştirilmesinde hükümetin çabaları ile hızlanacağı kanaati hakim. Rusya pazarının farklı bir öneme sahip olduğunu vurgulayan iş dünyası ile karşılıklı görüşmelerimde Türkiye ve Rusya arası ticareti değerlendirmelerini istedim. İşte görüşler... </div> <div><b>ARALIK AYI VERİLERİ</b></div> <div>Gümrük ve Ticaret Bakanlığının resmi olmayan geçici dış ticaret verilerine göre, ülke bazında bakıldığında, 2017’de en çok ihracat 15 milyar 136 milyon dolarla Almanya’ya yapıldı. Bu ülkeyi 9 milyar 616 milyon dolarla İngiltere, 9 milyar 60 milyon dolarla Irak izledi. En fazla ithalat ise 23 milyar 371 milyon dolarla Çin’den gerçekleşti. Bu ülkeyi, 21 milyar 302 milyon dolarla Almanya, 19 milyar 546 milyon dolarla Rusya takip etti.</div> <div>Dış ticaret verileri aylık bazda değerlendirildiğinde, ülkeler bazında aralık ayında en fazla ihracat 1 milyar 314 milyon dolarla Almanya’ya yapıldı. Bu ülkeyi 832 milyon dolarla İngiltere ve 775 milyon dolarla İtalya izledi. En fazla ithalat ise 2 milyar 191 milyon dolarla Almanya’dan gerçekleşti. Bu ülkeyi 2 milyar 122 milyon dolarla Çin, 1 milyar 917 milyon dolarla Rusya izledi. Bu arada, gümrük idareleri tarafından aralıkta tahsil edilen vergi miktarı, bir önceki aya göre yüzde 1,7 artarak, 11 milyar 656 milyon liradan, 11 milyar 854 milyon liraya yükseldi. </div> <div><b>Nihat Zeybekci - Ekonomi Bakanı </b></div> <div><b>“Rusya’ya ihracat yüzde 58 arttı”</b></div> <div>Zeybekci, Kasım 2015’te Rusya ile uçak kriziyle başlayan olumsuz süreci büyük ölçüde aştıklarını, 2017’de Rusya’ya ihracatın yüzde 58 arttığını belirtti.</div> <div><b>Şemsi Bayraktar - TZOB Genel Başkanı </b></div> <div><b>“Rusya’ya domates ihracatında 50 bin tonluk kota kaldırılmalı”</b></div> <div>Tarım ve gıdada ihracatın 2016 yılında başlayan Rusya ambargosundan ve komşu ülkeler Irak ve Suriye’deki iç karışıklıklardan çok etkilendiğini vurgulayan Bayraktar, ocak-kasım dönemleri itibarıyla dış ticaret fazlasının, 2016’da 4,6 milyar dolarken, 2017 yılında 3,95 milyar dolara indiğini hatırlattı. Bayraktar, 2017’de Rusya ambargosunun birkaç ürün hariç kalkması ve ihracatın başlamasının çiftçiyi bir nebze de olsun rahatlattığını ifade ederek, “Domateste 50 bin tonluk kota ve birkaç firmaya ihracat izni verilmesi uygulaması kaldırılmalıdır. Bu konuda girişimlerin sürdürüldüğünü biliyoruz. Yalnız, tarımdaki ithalat önemli bir sorun haline gelmeye başlamıştır. Acilen tarım ve gıdadaki ithalat artışına önlem alınmalı, yurt içi üretim daha fazla desteklenmelidir.”</div> <div><b>Mehmet Büyükekşi - Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı </b></div> <div><b>“İhracat artış oranında öne çıkan ülkelerden biri de Rusya”</b></div> <div>TİM verilerine göre, Aralık 2017 ihracatının yüzde 10,1’lik artışla 13 milyar 570 milyon dolara çıktığını anlatan Büyükekşi, geçen ayın tüm zamanların en çok ihracat yapılan ayı olduğunu söyledi. Büyükekşi, Gümrük ve Ticaret Bakanlığının geçici verileri açıkladığını hatırlatarak, “Aralıkta en fazla ihracat 2,5 milyar dolarla otomotiv sektöründe gerçekleşti. Ülke gruplarına göre ihracatımızda da birinci sırada yüzde 47,7 pay ile Avrupa Birliği (AB) yer alıyor. AB’ye ihracatımız aralıkta 6,5 milyar dolar oldu. İhracat artış oranında öne çıkan ülkelerden Tunus’a ihracatın yüzde 64, Fas’a yüzde 54, Yunanistan’a yüzde 51, Rusya’ya yüzde 48, Ukrayna’ya yüzde 37 arttı. Aralıkta ihracatımız, miktar bazında yüzde 7,4 artış gösterdi.’’</div> <div><b>Osman Ayık - Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Başkanı </b></div> <div><b>“Bizim ana pazarlarımız Rusya ve Almanya”</b></div> <div>Osman Ayık, “2017 yılında Rusya ve Bağımsız Devletler Topluluğu’ndan ciddi ziyaretçi çektik. Bizim ana pazarlarımız Rusya ve Almanya. En büyük sayıları biz bu iki kaynak pazardan alıyoruz. Bu pazarların yanına alternatifleri koymak çok önemli. Çünkü herhangi bir konjonktürel sıkıntı, ekonomik olay veya ülkeler arasındaki bir siyasi gerilim ister istemez sayıları etkiliyor. Geçen 3 yıl içinde bu gibi durumlarla sıkça karşı karşıya kaldık. Onun için hedefimiz var olan kaynak pazarları elimizde tutmak, geliştirmeye çaba göstermek.”</div> <div><b>Abdullah Bayrak-BOSİAD YKB</b></div> <div><b>“Aradaki işbirliğinin daha da büyüyeceğine inanıyorum”</b></div> <div>Önemli bir ekonomik partnerimiz olan Rusya ile yaşanan sıkıntıların artık geride kaldığını görmek sevindirici. Ülkemizle Rusya arasındaki ticaretin 2017’nin ilk 10 ayda bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 30 oranında artması da bunun göstergesi. Rusya önemli bir ticari ortağımız ve aradaki işbirliğinin daha da büyüyeceğine inanıyorum.</div> <div><b>İbrahim Burkay - BTSO Başkanı</b></div> <div><b>“Türkiye için ilk 3 ihracat ülkesinden birisi”</b></div> <div>Etkin diplomasi hamleleri ve dostluk üzerine temellendirilen uluslararası ilişkilerle Türkiye’nin dünya dış politikasında ve ekonomisinde gücünün daha da arttığını söyleyen Burkay,” Cumhurbaşkanımız sayın Recep Tayyip Erdoğan ve Başbakanımız sayın Binali Yıldırım’ın Rusya ile siyasi ve ekonomik anlamda pozitif ilişkiler başlatması oldukça önemli. Rusya, yakın zamana kadar Türkiye için ilk 3 ihracat ülkesinden birisiydi. Siyasi ve askeri sorunların çözülmesiyle ekonomik açıdan da yeni bir dönem başladı. Yeni İpek Yolu Projesi ile Çin ve Orta Asya ülkeleriyle başlatılan ekonomik hamleler de ülkemizin dış ticaretine olumlu yansıyacaktır. Ayrıca Ortadoğu’da istikrarın sağlanmasının ardından bölgeye yapılacak yatırımlar da Türkiye’ye önemli bir görev düşecek.”</div> <div><b>Hüseyin Baraner - TÜRSAB Yurtdışı Temsilcisi</b></div> <div><b>“En güçlü pazarlarımız Rusya ve Almanya”</b></div> <div>Turizmde ibrenin yine dostluğa döndüğünü kaydeden Baraner, “Bizim amacımız Türk turizm kurumları olarak turizmi siyasetin dışında tutmak. Ailelerin, sporcuların, yaşlıların, gençlerin, kültür sevenlerin mutluluğuna destek olmak.” diye konuştu. Alman ziyaretçi sayısının bu yıl geçen yıla göre düşüş gösterdiğini fakat 2018’de bunun tamamen telafi edileceğini belirten Baraner, şöyle devam etti: ”Almanya ve Rusya bizim en güçlü pazarlarımız. Rusya ve Almanya pazarlarını ilk sırada tutup turizmi 90 ülkeye yayacağız. Oteli doldurmak yetmiyor, hem dolduracaksınız hem de kültürlere göre dengeleyeceksiniz. Kimse yüzde 100 kendi milletiyle tatil yapmak istemiyor. İnsanlar yeni insanlarla tanışmak istiyor. Eğer bir otel Avrupa’da, özellikle de Almanya’da çok iyi satılmıyorsa Ruslardan istediği fiyatı alamıyor. Ruslar çok Avrupalı varsa o oteli daha çok önemsiyor.”</div> <div><b>Ahmet Özkayan - Ermaksan Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Genel Müdürü</b></div> <div><b>“Bölgeye her yıl ciddi bir ihracatımız söz konusu”</b></div> <div>Geçtiğimiz yıl Türkiye ve Rusya arasındaki yaşanan siyasi kriz ortamı, iş dünyası adına olumsuz yansımalara neden olmuştu. Normalleşme süreciyle birlikte atılan ılımlı adımlar sayesinde de ilişkiler pozitif yönde ilerlemeye devam ediyor. Bu nedenle, Sn. Cumhurbaşkanımızın da açıklamalarında görüldüğü gibi yılın ilk 10 ayında ortaya çıkan ekonomik tabloyu son derece olumlu buluyoruz. Bundan sonra, Rusya ile olan ticari ilişkilerin daha da artacağını düşünüyorum. Nitekim Ermaksan olarak da Rusya büyük önem verdiğimiz pazarlar arasında yer alıyor. Bölgeye her yıl ciddi bir ihracatımız söz konusu.</div> <div><b>Yalçın Aras - Gökçelik A.Ş. YKB</b></div> <div><b>“Atılan adımlara devam edilmesi gerekiyor”</b></div> <div>Bizim sektörümüz için olmasa bile Rusya pek çok sektör için büyük bir fırsatlar ülkesidir. Rusya kendi kabiliyetleri dahilindeki işler konusunda ithalat vergileri ile yerli üreticilerini koruyor. Bu da bizim alanımızdaki ihracatı olumsuz etkiliyor. Rusya, Rusça konuşan ülkeler ile aralarındaki gümrük oranları diğer ülkelere oranla daha uygun tutarak onlara avantaj sağlıyor. Büyüme önemli ve güzel bir gelişme ama ihracatımızın daha da gelişmesi için atılan adımlara devam edilmesi gerekiyor. </div> <div><b>Özkan İrman - Minteks YKB</b></div> <div><b>“Huzurlu alışverişin sonu refahtır”</b></div> <div>Aynı coğrafyada yaşayan tarihi geçmişi olan ve birbirimize mutlak ihtiyacı olan devletleriz. Sadece Rusya için söylemiyorum bu bütün komşularımız için geçerlidir. Ticaret söz konusuysa komşuluk sadece sınırla da kısıtlı bir şey değildir. Yıllarca bavul ticaretiyle Polonya’ya sattığımız mallar birçok ülkeye satılmadı mı? Bizim çarşı (tabiri caizse) hep başkaları tarafından karıştırıldı. Çünkü ticaret güçtür, ortak menfaatler demektir, kalkınma demektir. Ve maalesef bu hiç sevilmez. Hiçbir oyuna gelmeden ticari hacmimizi, birlikteliğimizi her geçen gün geliştirmeliyiz. Huzurlu alışverişin sonu refahtır. </div> <div><b>İsmail Kuş – Kuş Tekstil YKB</b></div> <div><b>“Rusya pazarı ile ilgili sektörlerden şikayet gelmedi”</b></div> <div>Rusya ile ilgili problemimiz yok. Son dönemlerde hiç bir sektörden bize bugüne kadar şikayet gelmedi. İhracatta ve üretimde önemli ölçüde artış var. Geçmiş yıllarda yaşadığımız sıkıntıları günümüzde yaşamıyoruz. Rusya pazarında bu iyileşme devam ederken rakamlara yansıdığını görüyoruz. Rusya önemli bir pazar. </div> <div><b>Halil Atalay - Lilax Kids AtalayTekstil YKB</b></div> <div><b>“2014 yılına yaklaşıyoruz diyebiliriz” </b></div> <div>Son çeyrekte Rusya ile ticaretimizde geçen bir kaç yıla nazaran çok daha verimli bir hareketlilik gördük. Bu hareketlilik umut verici. Önümüzdeki yaz dönemine de çok daha sağlıklı yansıyacağını düşünüyoruz. Sektör, henüz Rusya pazarı kayıplarını kapatamadı ama son iki seneye göre son çeyrekte Rusya ile bir hareketlilik ve dinamizim yakaladık. 2014 yılına yaklaşıyoruz diyebiliriz.</div> <div><b>Şükrü Erdem - LEONI Türkiye Genel Müdürü</b></div> <div><b>“Ülkemiz açısından çok önemli bir pazar”</b></div> <div>Türkiye ile Rusya arasında, geçmişten beri süregelen çok güçlü bir ticari ittifak söz konusu. Yakın geçmişte yaşanan siyasi kriz ortamından sonra, karşılıklı iyi niyet ve sağduyu çerçevesinde atılan adımların etkisiyle, süreç yeniden eski seyrine dönmüş durumda.</div> <div>Tabi Rusya, ülkemiz açısından çok önemli bir pazar. Bu pazardan da en iyi şekilde faydalanmak gerekiyor. Son dönemde karşılıklı ilişkilerin olumlu bir eğilim göstermesi, 2018’de de ekonomik avantaja dönüşebilir.</div> <div>Bu açından 2017’nin ilk 10 ayında ortaya çıkan ekonomik tablodan memnuniyet duyuyoruz.</div> <div><b>Ahmet Yağcı - Chassis Brakes International Türkiye Genel Müdürü</b></div> <div><b>“Önümüzdeki yıllarda katlanarak artacağına inanıyorum”</b></div> <div>Rusya ile yaşanan siyasi kriz ortamının ardından, karşılıklı atılan ılımlı adımlar sayesinde ikili ilişkiler geçmişte olduğu gibi yine önemli bir yola girmiş durumda. Bu noktada Sn. Cumhurbaşkanımızın açıkladığı ilk 10 aylık tablonun, memnuniyet verici olduğunu söylemek isterim. Nitekim Rusya pazarı, Türkiye açısından çok büyük öneme sahip. Bu tabloyu daha da geliştirme noktasında, iş dünyası temsilcilerine de önemli sorumluluklar düştüğünü hatırlatmakta fayda var. Bu açıdan, Rusya ile olan mevcut ticari ilişkilerimizin katma değer bazlı geri dönüşünün, önümüzdeki yıllarda katlanarak artacağına inanıyorum.</div> <div><b>Anıl Yücetürk - Maysan Mando Genel Müdürü </b></div> <div><b>“İş dünyası temsilcilerine de önemli sorumluluklar düşüyor”</b></div> <div>Türkiye ve Rusya, çok güçlü ve büyük potansiyele sahip olan iki ülke. Rusya ile olan ilişkilerimizin son dönemde olumlu bir ilerleme göstermesi memnuniyet verici. Özellikle normalleşme sürecinin ardından, Rusya ile ikili ticaret hacmimizin 2017’nin ilk 10 ayında yüzde 30 oranında artış göstermesi, gelecek adına da çok önemli bir gösterge. Nitekim ülkelerarası işbirliğinin artması sanayiciler açısından oldukça önemli geri dönüşler sağlıyor. Türk ekonomisi çok çeşitli bir yapıya sahip olduğu için Rusya ile ilerleyen süreçlerde daha güzel işbirliklerinin yapılacağına inanıyoruz. Bu açından, çıkabilecek fırsatlar en iyi şekilde değerlendirilmeli. Tabi burada iş dünyası temsilcilerine de önemli sorumluluklar düşüyor.</div> <div><b>Hasan Moral – Moral Tekstil</b></div> <div><b>“Çok büyük potansiyele sahip”</b></div> <div>Rusya ülkemiz için çok önemli bir ticari partnerdir. Geçen sene yaşanan siyasi krizin ardından hızla toparlanan ilişkiler bu sene ticaret hacmimize de olumlu yansımaktadır. İlk 10 ay da yaşanan artış olumlu olmakla birlikte yeterli değildir. Rusya ve Türkiye arasındaki ticaret çok büyük potansiyele sahiptir. Rusya ekonomisinin de toparlanmaya başlayası ile birlikte ticaret hacmimizin de artarak devam edeceğini düşünüyorum.</div> <div><b>Ahmet Güleç - MOSFED YKB</b></div> <div><b>“Her zaman gelecek vadeden bir pazar”</b></div> <div>Mobilya sektörü için Rusya pazarı, komşuluk ilişkilerimizin ötesinde çok güçlü olmadığımız bir pazar. Gümrüklerde yaşanan sıkıntılardan ötürü çok canlanmadı. Bizim için her zaman gelecek vadeden bir pazar bu yüzden, bir çalışma yapmamız gerekiyor. Siyasi ilişkiler şuanda çok olumlu gidiyor, mobilya sektörü olarak bizlerde çalışma yapmayı düşünüyoruz. Rusya’nın iç pazarındaki üretimi çok güçlü ama bizim türk mobilya kalitesi, büyük proje yapma becerimiz çok yüksek. İnanıyorum ki, uzun dönemde bizim için iyi bir pazar olur ama kısa dönem için şuan bir şey söyleyemiyorum.</div> <div><b>Yunus Aydın - Uludağ OSB Başkanı</b></div> <div><b>“İşbirliği modelleri geliştirilmelidir” </b></div> <div>Türkiye için Avrupa hala hedef Pazar özelliğini korumakta. Ancak Avrupa büyüme krizinden bir türlü çıkamadı. Bu durum ihracatçımızı hedef Pazar arayışına sürüklüyor. Rusya bizim için uzun zamandır dış ticaret partneri ancak yaşanan krizler dış ticaret hacmimizde daralmaya neden oldu. Rusya’dan enerji kaynağı ithalimiz değişmiyor ancak ihracatımız daralınca dış ticarette dengesizlik söz konusu. Türkiye 2017 yılında dış politikasında strateji değiştirdi. Bu değişiklik içinde Rusya yeni partner ve müttefik olacak gibi görünse de dış politik koşullarda yaşanan bir değişiklik bu durumu farklı bir noktaya da taşıyabilir. Burada dış ticarette Rusya ile olan ticaret açığının azaltılmasıdır. Bu yönde işbirliği modelleri geliştirilmelidir. </div> <div><b>Sami Erol - Aktaş Holding YKÜ İcra Kurulu Başkanı</b></div> <div><b>“Türkiye ekonomisine çok önemli katkılar sağlamaktadır”</b></div> <div>Türkiye ile Rusya çok uzun yıllardır ekonomik açıdan müttefik konumda yer alıyor. Uçak krizi sonrası karşılıklı atılan olumlu adımlar sayesinde, hızla yeniden toparlanma sürecine giren ikili ilişkiler, ihracat ve ithalatın önündeki engellerin kaldırılmaya başlanmasıyla birlikte, özellikle son dönemde pozitif yönde ilerlemeye devam ediyor. Tabi Rusya ile ilişkilerin bu şekilde ilerlemesi, biz sanayiciler açısından da son derece sevindirici. Çünkü Rusya çok önemli bir pazar konumunda ve katma değer anlamında, Türkiye ekonomisine çok önemli katkılar sağlamaktadır.</div>
22°
22°