İşverenin kişiyi başka bir işyerinden sigortalı göstermesi gibi hileler de bu değişiklikle hemen öğrenilebilecek. Akşam'dan Okan Güray Bülbül yazdı.
SOSYAL Güvenlik Kurumu (SGK) son dönemde elektronik ortamda verdiği hizmetlere önemli eklemeler yaptı. SGK’nın internet ortamı üzerinde verdiği en önemli hizmetlerden biri 4/a ve 4/b’li sigortalılar için hizmet dökümü ve hizmet bilgisi. Bir işverene bağlı olarak çalışan kişiler için hizmet dökümü, emeklilik işlemleri için en kritik belge konumunda. Kişinin SGK nezdinde geçerli ilk kez sigortalı olduğu tarihin, toplam prim ödeme gün sayısının, doğum tarihinin ve çalıştığı işyerlerinin görüldüğü hizmet dökümüne SGK bazı eklemeler yaptı. Bu eklemelerden belki de en önemlisi, sigortalının çalıştığı şirketi artık görebilecek olması. İşverenlerin bu noktada kişiyi başka bir işyerinden sigortalı göstermesi gibi uygulamaları bu değişiklik sonrası hemen öğrenilebilecek.
YIPRANMA SİSTEME GİRDİ
Hizmet dökümünde kişilerin sigortalı olarak gösterildikleri işyeri bilgisini görecek olmaları, yıpranmaya tabi çalışmalar açısından da önemli. Bu sayede yıpranmaya tabi çalışması olan fakat bu durumun SGK’ya bildirilmediğini tespit eden bir sigortalı işverene direkt olarak bu günleri kanuna uygun şekilde bildirmesi gerektiğini hatırlatabilecek. İşveren yıpranmaya tabi çalışmayı bildirmemekte direnirse sigortalı geç kalmadan yargı yoluna başvurabilecek.Hizmet dökümüne eklenen bir diğer bilgi de, sigortalının işten ayrılma nedeni. Bu bilgi sigortalının işsizlik sigortasından yararlanabilmesi açısından çok önemlidir. İşten çıkış sebebi işsizlik sigortasından maaş almaya uygun olmayan bir işsiz, işsizlik maaşı alamaz.
ÇIKIŞ KODU DA EKLENDİ
Diğer yandan işverenlerin genel eğilimi çalışanın işyerinden çıkış nedeni ne olursa olsun bunu her şekilde 'istifa' olarak bildirmek yönündedir. Bu eğilim de işsizin maaş almasını engeller. Hizmet dökümünde bu bilginin görülecek olması bu konuda işsizlerin hızlıca durumu öğrenmelerine ve gerekirse yargı yoluna başvurmalarının önünü açacaktır. Hizmet dökümüne eklenen bir diğer bilgi ise sigortalının ay içerisinde 30 günden az çalışmalarının nedeninin görülebilecek olması. Bu sayede sigortalı çalışan söz konusu ay içerisinde kendisi adına niçin 30 gün prim ödenmediğini öğrenebilecek.
Kazanç takip edilmeli
HİZMET dökümünün önemli bir diğer noktası da, prime esas kazanç kısmıdır. Prime esas kazanç sigortalının SGK’ya hangi ücret düzeyinden bildirildiğini gösterir. Dolayısıyla sigortalılar işverenin kendilerini gerçek ücretleri üzerinden SGK’ya bildirip bildirmediklerini düzenli olarak takip edebilirler.
Alo 170'e şikayet edilebilir
GERÇEK ücretleri üzerinden SGK'ya bildirilmemek, sigortalıları çok zor durumda bırakıyor. Bu durum, hizmet dökümü düzenli olarak takip edilirse önlenebilir. Bunu tespit eden bir sigortalı ALO 170’e doğrudan başvurarak şikayette bulunabilir.
Hangi kodlar işsize maaşın önünü açar?
İŞSİZLİK sigortasından maaş alabilmek için kişinin kendi iradesi dışında işsiz kalması gerekmektedir. Bu nedenle istifa, emeklilik, kadın işçinin evlendikten sonra bir yıl içerisinde kıdem tazminatı alarak işten ayrılması gibi hallerde işsizlik maaşından yararlanılması söz konusu değildir. Bu nedenle sigortalılar işten ayrılma nedenini hizmet dökümü üzerinden mutlaka kontrol etmeli ve bu koda göre işsizlik maaşına başvuruda bulunmalı.
