En sık görülen kanser türlerinin başında gelen akciğer kanseri konusunda Kasım ayı tüm dünyada “Akciğer Kanseri Farkındalık Ayı”, 17 Kasım ise “Akciğer Kanseri Farkındalık Günü” olarak kabul ediliyor.
Dünya Akciğer Kanseri Farkındalık Günü kapsamında bir açıklama yapan Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Mutlu Demiray, uzun süredir uygulanan sigara politikası sayesinde Türkiye’de kadın ve erkeklerde akciğer kanseri görülme oranlarının önceki yıllara göre azaldığına dikkat çekti.
Sağlık Bakanlığı’nın istatistiklerine göre, Türkiye’de akciğer kanseri görülme sıklığının erkeklerde ilk sırada, kadınlarda ise dördüncü sırada yer aldığına değinen Prof. Dr. Mutlu Demiray; “Akciğer kanserinin yüzde 56,5’inin geç evrede teşhis ediliyor. Amerikan Ulusal Kanser Enstitüsü’nün Ekim ayında yayınlanan yıllık raporuna göre, akciğer kanserinin hem kadınlarda hem de erkeklerde azalma eğiliminde olduğu görülüyor. Bu sevindirici haberin büyük oranda sigara konusundaki bilinçlenme ile ilişkili olduğunu düşünüyoruz. TÜİK’in 2019 yılı verilerine göre, Türkiye’nin, yüzde 28’i her gün tütün mamulü kullanırken, yüzde 54,5’i hiç sigara ve benzeri ürün kullanmadığını belirtiyor. Günlük hayatımıza baktığımızda sigaraya yönelik önlemler sayesinde sigara kullanımının sınırlandığını gözlemliyoruz” dedi.
“Sigara içmek Rus ruleti oynamak gibidir”
Akciğer kanserini, akciğerdeki hücrelerin kontrolsüz çoğalması ve büyümesiyle ortaya çıkan kötü huylu tümör olarak tanımlayan Demiray, “Kötü huylu tümörleri incelediğimiz zaman DNA seviyesinde meydana gelen mutasyon adını verdiğimiz bazı değişiklikler olduğunu tespit ediyoruz. Mutasyonlar hücrelerin çalışma şeklini ve işlevini bozarak hücrelerin kontrolsüz ve aşırı çoğalmasına neden oluyor. Amerikan Science dergisinde yayınlanan bir çalışmaya göre içilen her 50 sigara, akciğer hücrelerinde kanserle bağlantılı bir DNA mutasyonuna sebep oluyor. Çalışma, New Mexico’da sigara içen 2500 ve sigara içmeyen 1000 kişinin tümör DNA’larını karşılaştırarak gerçekleştirildi. Bazı sigara içicilerinin, binlerce mutasyona rağmen kanser olmadığını biliyoruz ama bu tamamen şans işi. “Sigara içmek Rus ruleti oynamak gibidir: Daha fazla oynadıkça kansere yol açan genlere isabet etme olasılığı artar” dedi.
Sigaranın kansere nasıl sebebiyet verdiğine de değinen Demiray şu bilgileri verdi: “Sigara dumanında bulunan toksinler hücre ile temas edince DNA seviyesinde mutasyon dediğimiz değişimlere neden oluyor. DNA vücudumuzun kütüphanesidir. Vücudumuzu bir şehir olarak düşünün, o şehirdeki herkes kütüphaneden aldıkları bilgilere göre günlük işlerini gerçekleştirir. Eğer kütüphanedeki bilgide hata varsa günlük işlerde hatalar, aksamalar ve hatta şehirde büyük kazalar olacaktır. Hepimizin DNA’sında kanser oluşumunu baskılayıcı bazı genler var. Bu genlerde mutasyon oluştuğu takdirde bizi kanserden koruyan genlerin işlevi bozuluyor, hücreler kontrolsüzce çoğalmaya başlıyorlar”.
