Hatay İl Tarım ve Orman Müdürü Ergün Çolakoğlu, Hatay’da soğan hasadına başlandığını belirterek “Hatay soğan üretiminde Ankara ve Amasya’dan sonra yurdumuzun önemli soğan üreticisi illerinden bir tanesidir. Kumlu ilçemizde 3 bin dekara yakın, Reyhanlı ilçemizde 16 bin dekara yakın ve diğer ilçelerimizde olmak üzere 20 bin dekara soğan üretimimiz bulunmaktadır. Hasat edilen soğanlar ülkemizin değişik bölgelerine, hallere ve pazarlara gönderilmektedir. Bu sene yağışların fazla olması sebebiyle hasat biraz gecikti, araziye ancak girilebildi. Hasadın 15-20 Mayıs’a kadar süreceğini tahmin etmekteyiz. Temennimiz bu soğanların piyasaya girmesi ile beraber fiyatların dengeleneceğini düşünüyoruz” dedi.
Hataylı çiftçi Recep Balcı ise, soğanı tarlada 1 buçuk liraya satabildiklerini, kendilerinin değil aracıların para kazandığını ifade ederek, "1996 yılından sonra aralıksız olarak bu işle uğraşıyorum. Pamuk, buğday, soğan gibi bu tip ürünleri ekiyoruz. Son birkaç yıldır bayağı sıkıntı çekiyoruz. İlaç konusunda olsun, mazot, gübre ve tohumların maliyetleri çok yükseldi. Şimdi haberleri izliyoruz, hallere gidiyoruz, pazarlara gidiyoruz. Soğana 5-7 lira, 8 lira fiyat çekiliyor. Biz bunu ürettiğimizde bizler tarlada bu ürünü 1-1.5 liraya ancak verebiliyoruz. Çiftçi para kazanıyor diyorlar ama çiftçi hiçbir şekilde para kazanamıyor, hep aradaki aracılar parayı kazanıyor. Soğanın tohumunu 9.5 liraya Bursa’dan getiriyoruz. 1 tonuna 10 bin liraya yakın para veriyoruz. 20 dönümü yetiştirene kadar bize maliyeti 30-40 bin lira oluyor. Bunu 1.5 liraya sattığımızda ancak kafa kafaya çıkabiliyoruz ya da çıkamıyoruz. Bu ürünlerde kazananlar sadece aracılar, çiftçi kazanamıyor, çiftçi sıkıntılı” dedi.
Yetkililerin aracılar konusunda çalışmalar yaptığını ancak engellenemediğini belirten Balcı, “Hükümetimizin bu aracılar konusunda bilgisinin olduğunu biliyorum ama bir şekilde reisimiz de bu durumun önüne geçmeye çalışıyor, bir şekilde bu durumu engellemeye çalışıyorlar. Aradaki komisyoncular, tüccarlar, parayı kazanan hep bunlar” dedi.
Soğanları pazarlayacak yerleri olmadığını, Haziran ayı sonunda yol kenarlarında file şeklinde satabildiklerini belirten Balcı, “Haziran ayının sonunda gelin görürsünüz biz bu soğanları karayolu kenarına indiririz. Pazarlayacak yerimiz de yok, biz bunu çuval çuval file şeklinde kiloyla satıyoruz. Yola indirdiğimiz zaman gelin biz bunun kilosunu 1.5 liraya dahi zor vereceğiz. Bizden mal çıkıp gittiği zaman altın pahasına gidiyor ama çiftçinin elindeyken mal bir şekilde bunu öldürüyorlar. Nasıl yapıyorlar, kim yapıyor bilemiyorum. Ama çiftçinin elinden çıktıktan sonra bir dünya para ediyor. Çiftçi para kazanamıyor kardeşim” diye konuştu.
Çiftçi Recep Balcı, aracıların çekilmesini ve ürünlerini satabilecekleri bir pazar istediklerini ifade ederek, “Biz çiftçiler olarak bu aracıların aradan kaldırılması, çekilmesini istiyoruz. Bize bir satış pazarının gösterilmesi, ürünümüzü çıkardığımız zaman götürüp oraya verebilmemiz lazım. Mesela ofisler diyorlar, ofislere verdiğimiz zaman ofislerde de sıkıntı yaşıyoruz, belirli aralıklarla paramız peyderpey ödeniyor. Ofislere verdiğimizde dışarıya yapacağımız ödemelerde sıkıntı yaşıyoruz” dedi.
(Gökhan Aklan/İHA)
