Cep telefonlarında uygulanan IMEI sisteminin kapsamı genişletilerek düzenlemeye gidiliyor. Düzenlemede, satın alınan telefonun borcu ödenmezse cihazın IMEI numarası kara listeye alınarak kullanıma kapatılması da yer alıyor. Operatörlerin taahhütlü kampanyalarla sattıkları cep telefonları, tüketicinin borcunu ödememesi üzerine cihaz kara listeye alınacak ve haberleşme hizmeti verilmeyecek. Ayrıca 7 yıldır kullanılmayan cihazların IMEI’leri de kara listeye alınacak. Vatandaşların yıllar önce kullandıkları ve bir kenara atılan eski telefonlara kayıtlı IMEI numaralarının, kaçak şekilde yurda sokulan veya çalıntı telefonların IMEI numaraları ile değiştirilerek kullanıma açılmalarının önüne geçilecek. Söz konusu yasanın 2019 yılında sunulduğu fakat uygulamaya henüz koyulmadığı belirtildi.
"Normalde var ama yasa uygulanmadı"
Kırıkkale’de 22 yıldır telefon sektöründe çalışan Serkan Üstüner, taahhütlü kampanyalarla satılan cep telefonlarının borcu ödenmediği taktirde kara listeye alınma yasasının 2019 yılında çıktığını ve operatörlerin de Bilişim ve Teknoloji Kurumlarına (BTK) yaptıkları talep üzerine uygulamaya konulmadığını öne sürdü. Üstüner, "2019 yılında hat üzerine temlikli olarak 12 ay taksitle alınan telefonların borcu bitene kadar kullanabileceğini, borcu bittikten sonra kullanıma açılacağını o ödenmeyen telefonların da kara listeye alınacağı diye bir yasa çıkarıldı. Operatörlerin o zaman ki talepleri doğrultusunda şu ana kadar o yasa uygulanmadı. Normalde var ama yasa uygulanmadı. Birkaç gün önce bu yasayı biraz daha genişletip beyaz eşya ve araba gibi bunu da eklediler. Yasa var ama Türkiye’de uygulanmıyor. Ben herhangi bir şekilde kapanan görmedim. Ama yasa var" dedi.
"Devlet her an bu yasayı yürürlüğe koyup, cihaz kapatmalarına başlayabilir"
Yasanın her an yürürlüğe konulabileceğini ve telefon kapatmalarının başlayabileceğini anlatan Üstüner, telefonların da güvenilir ve bilinen yerlerden alınmasını belirterek sözlerini şu şekilde sürdürdü:
"Güvenilir bilinen yerlerden alması çok önemli. İnternette de bu tarz cihazlar satılabiliyor bazı sitelerin ismi adı altında. Mağduriyetin oluşmaması için bilinen yerlerden alınması önemli. Çünkü devlet her an bu yasayı yürürlüğe koyup cihaz kapatmalarına başlayabilir. Herkesin cihazının kapanacağı anlamına gelmez. Adam ödüyordur ona denk gelmiştir kapanmaz. Mesela ödemeyen birisi denk gelir onunki kapanabilir. Bundan dolayı dikkat etmeleri lazım. Birçoğu fatura kesmeden o eski cihazın faturası ile satıyor. Hani ilk alınan bayinin kestiği cihazın faturasıyla kesiyor. O cihazların yasa olarak da sıkıntıları var. Sonuçta cihaz kendi adına olmadığı için ileride telefonu çaldırdığında kaybettiğinde ya da tüketici hakem heyetine başvuru yaptığında kendi adına olmadığı için o başvuru kabul edilmiyor" ifadelerini kullandı.
"Sıkıntılı bir durum"
Telefoncu Üstüner, "Diğer taraftan kapanma mevzusunda bunu operatör olarak da düşünmeyin mesela bazı zincir marketler var sözleşme yapıyor. Onlar da sözleşmelerinde zaten birçoğu bunu madde olarak ekliyor ’ödenmezse kapanacak’ diye. Bu şekilde satılan ortada gezen binlerce cihaz var. Yani sıkıntılı bir durum. Bir kimse bunu alıp oğlu da kullanabilir. Bunun altyapısında sim kartla eşleşme yapılacağı söylendi. Aldığı numara üzerine eşleşme yapılacağı söylendi. Fakat birine hediye edebilir, çocuğu kullanabilir ya da bir yakını da kullanabilir. Bunu yapamayacaklarını BTK’ya bildirdiğini, Bilgi Teknoloji Kurumunun da bununla ilgili yeni bir çalışma başlattığını söyledi. Hala sonuçlanan çözümlenen sonucu bitirilmiş bir şey yok" dedi.
Üstüner, bu tür cihazları ucuz alıp internet üzerinden sattıklarını ve bir dönem de bununla ilgili vurgun yapanların da olduğunu sözlerine ekledi.
