İmparatorluklara asırlarca başkentlik yapmış olan İstanbul’un hala keşfedilmemiş pek çok mekanı bulunuyor. Fatih’te ise geç Roma döneminden günümüze ulaşan ve Forum Tauri’nin (pazar yeri) alt yapıları olan cryptoporticusün (depo) üzerine demir iskelelerle iş hanı ve otel yapıldığı ortaya çıktı. Bu kalıntıların İstanbul arkeolojisi için çok önemli olduğunu söyleyen Doç. Dr. Hasan Ferudun Özgümüş, iş hanının altında kalan kısmının perişan vaziyette olduğunu ve korunmazsa çöplerin içinde yok olup gideceğini kaydetti. Öte yandan yapının bir otelin altına kadar devam ettiğini belirten Özgümüş, oranın ise gayet güzel korunduğunu ifade etti.
“Cryptoporticus olarak kullanılmış ama şuan çöplüğe dönmüş”
Tarihi kalıntı hakkında bilgi veren İstanbul Üniversitesi, Güzel Sanatlar Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hasan Ferudun Özgümüş, “Bu gördüğünüz kalıntılar Forum Tauri’nin alt yapıları, bu alt yapıların iki fonksiyonu var. Bunlardan birincisi antrepo yani depo olarak kullanılmış. Çünkü yukarısı pazar yeri ve pazar yerinde satılan malların depolandığı yer, biz buna sanat tarihinde cryptoporticus diyoruz. Cryptoporticus olarak kullanılmış ve bu kötü bir örneği maalesef çöplüğe dönmüş. İkinci fonksiyonu ise Forum Tauri’nin yapıldığı yer düz bir alan değil. Maramara Denizi’ne doğru eğimli bir arazi ve o araziye bir platforum teşkil etsin diye bu cryptoporticusü yapmışlar” diye konuştu.
“Parası olanlar burayı kurtarırlar yoksa burası yok olup gidecek”
Tarihi yapının öneminden bahseden Özgümüş, “Her halde 6’nıcı yüzyılda burada bir takım inşaat faaliyetleri de olmuş. Çünkü burada bir ikamet yeri var. Tam karşıda bir hipokaust yani ısıtma sistemi olduğunu görüyorsunuz. Bu sistem sadece hamamlarda kullanılan bir ısıtma sistemi değildir. İkametlerinde ısıtılmasında kullanılmıştır. Bazı kısımları bu cryptoporticus sarnıca çevrilmiş ama ben içine su koyulduğundan şüpheliyim, çünkü burası su tutmaz. Böyle bir fonksiyonu var. Bu sistem modern bir binanın altına kadar devam ediyor. Orası çok güzel korunmuş. Burası temizlense çok iyi olacak. İstanbul arkeolojisi için önemli bir buluntu burası. Böyle perişan bir vaziyette duruyor. İnşallah ileride, yetkililerimiz, parası olanlar bir tasarrufta bulunur ve burayı kurtarırlar. Yoksa burası yok olup gidecek” dedi.
