Japonya’nın garsonsuz popüler sushi restoranları, 1960’lı yıllardan itibaren Amerika başta olmak üzere birçok ülkede yayınlanan ütopik Jetgiller (The Jetsons) çizgi filmini andırıyor. Sunulan her ürünün otomatik bant sistemi ile müşteriye ulaştırıldığı sistemde, müşteriler garsona ihtiyaç duymaksızın sipariş verip, servis alabiliyor.
HER ŞEY İÇİN BİR EKRAN
Masalarda bulunan dokunmatik ekranlarla sipariş veren müşteriler, siparişlerini her masanın başında bulunan bant sistemi üzerinden alıyor. Farklı dil seçeneklerinin de bulunduğu dokunmatik ekran, Japon eğlence kültürünün örneklerini de sergiliyor.
ÖNCE OYUN, SONRA HESAP
Ödenecek hesap miktarının öğrenilebilmesi için ise yine masadaki bant sistemi kullanılıyor. Boş tabakları masanın başında bulunan kapalı bant sisteminden aşağıya atan müşterileri ise atılan her 5 tabak sonrası sürpriz bekliyor. Her 5 boş tabak için oyun hakkı kazanan müşteriler, ekranda farklı karakterlerin mücadelesi üzerine kurulu oyunu kazanmaları halinde küçük hediyeler kazanıyor. Atılan tabak sayısını belirleyen sistem, her şeyin 100 yen olduğu restoranda ödenecek hesap miktarını da boş tabaklar üzerinden belirliyor.
JAPONYA’DA OLDUKÇA REVAÇTA
Japonya’da oldukça revaçta olan ve "Conveyor Belt Sushi" olarak bilinen sistem, kolay kullanılabilir ve ucuz olması nedeniyle yoğun talep görüyor. İnternet üzerinden rezervasyon yapılabilmesinin bu restoranları çok kullanışlı hale getirdiğini ifade eden Yukari Okazaki, "1957 yılından bu yana Japonya’da var olan bir sistem. Kullanımı çok kolay olduğundan Japonya’da çok popüler" diyor. Restoran deneyiminin eğlenceli hale getirilmesinin de müşterileri cezbettiğini belirten Haruka Okazaki ise, "Bu restoranda sunulan oyun gibi aktiviteler herkes için restoranı eğlenceli hale getiriyor. Örneğin çocuğu olanlar rahat vakit geçirebiliyor. Sunulan sushi de çok lezzetli" şeklinde konuştu.
İHTİYAÇ ÜZERİNE SİSTEMİ HAYATA GEÇİRDİ
Bant sistemi ile sushi servis etme fikrinin sahibi olan Yoshiaki Shiraishi (1914-2001), işlettiği küçük sushi restoranını kendi başına idare etmekte zorluk çekince, daha önce bir içecek fabrikasında gördüğü bant sistemini kendi restoranına uyarlama kararı aldı. Sistemin kullanıldığı ilk restoranını 1958 yılında açan Shiraishi’nin fikri bugün Japonya genelinde yüzlerce restoranda kullanılıyor.
KÜÇÜK İŞLETMELERİN SONU OLDU
Öte yandan, düşük işletme maliyetleri ve "ne yersen 100 Yen" fiyat politikasıyla küçük işletmelerin rekabet imkanını kısıtlayan bant sistemi restoranlar, zaman zaman eleştirilerin hedefi oluyor. Restoran zinciri haline gelen ve tekelleşen restoranlarla rekabet edemeyen yüzlerce küçük işletmenin kapısına kilit vurmak zorunda kaldığı ifade ediliyor.
(Burak Ersoy/İHA)
