Tunus
Toplam 161 sandalyeli Meclis için 7 seçim bölgesinden aday çıkmadığı için parlamentonun halihazırda 154 üyeden oluşması bekleniyor.
İlk tur seçimlerinde milletvekilliğini kazanan adayın çıkmadığı 131 seçim bölgesinde düzenlenecek ikinci tur seçimlerin ise 19 Ocak’ta duyurulacak birinci tur seçimlerinin nihai sonuçlarının ardından yapılması planlanıyor.
Seçimlere katılım oranlarının çok düşük seviyede gerçekleşmesinin ardından birçok siyasi parti, Cumhurbaşkanı Kays Said’in meşruiyetini tartışan açıklamalarda bulundu.
Seçimlerin düzenlendiği 154 bölgeden 23 aday milletvekilliğini kazandı
Tunus Bağımsız Yüksek Seçim Kurulu Başkanı Faruk Buasker 19 Aralık’ta duyurduğu resmi olmayan seçim sonuçlarına göre, 154 bölgede yapılan seçimlerde 23 adayın seçimleri kazandığını açıkladı.
9 milyon 136 bin 502 seçmenin bulunduğu Tunus'ta, seçimlere katılımın yüzde 11,22 olarak gerçekleştiğini belirten Buasker, "Parlamento seçimlerinin ilk turunda 1 milyon 25 bin 418 seçmen oy kullandı." dedi.
Milletvekilliğini kazananların siyasi yönelimlerine ilişkin herhangi bir açıklama yapmayan Buasker, "seçim sistemindeki değişiklik, mali destek eksikliği ve seçimlerin ilk kez saf ve temiz geçmesi" gibi nedenlerle seçimlere katılımın düşük olduğunu savundu.
Cumhurbaşkanı Said’e destek veren siyasi oluşumlar 13 milletvekili çıkardı
Cumhurbaşkanı Said’e destek veren siyasi oluşumlardan Ulusal Gençlik Hareketi, Halk Hareketi, Halk Kazansın Girişimi, Halk Tesis Ediyor Girişimi ve Tunus İleri Partisi parlamentoya toplam 13 milletvekili gönderdi.
Seçimlere katılan Tunus Ulusal Gençlik Hareketi Siyasi Büro Başkanı Abdurrezak el-Haluli, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ilk tur seçimlerinde 12 adaylarının milletvekilliğini kazandığını, ikinci turda 65 adayın daha yarışacağını belirtti.
Seçimlere katılımın düşük seviyede olmasını da değerlendiren Haluli, "Parlamento seçimi Cumhurbaşkanı Said’in popülaritesini etkilemiyor. Düşük katılımın sebebi, seçimlere yeterli mali yardımın yapılamaması, siyasi partilerin iştirak etmemesi ve yeni seçim sistemi." diye konuştu.
Halk Hareketi Sözcüsü Usame Avidat ise ilk tur seçimlerinde bir adaylarının milletvekilliğini kazandığını, ikinci tur seçimlerinde 9 adaylarının milletvekilliği için yarışacağını söyledi.
Halk Hareketi, Cumhurbaşkanı Said tarafından feshedilen Tunus Halk Meclisinde 15 milletvekiliyle temsil ediliyordu.
Halk Kazansın Girişimi Koordinatörü Selahaddin ed-Devri de yaptığı açıklamada, ilk tur seçimlerinde iyi bir sonuç aldıklarını 70’e yakın bölgede ikinci tur seçimlerine hazırlanacaklarını kaydetti.
Tunus’ta iki turlu seçim sistemi
Tunus'ta 15 Eylül'de Cumhurbaşkanı Kays Said tarafından duyurulan yeni seçim yasasına göre Mecliste daha önce 217 olan sandalye sayısı 10'u diasporada olmak üzere 161'e indirilmişti.
Seçim yasasının değişmesiyle siyasi partilerin hazırladığı listeler yerine "şahsi başvuru" yönteminin uygulandığı 2022 seçimlerinde adaylara seçime katılacakları bölgede ikamet eden 400 kişiden imza toplama mecburiyeti getirildi.
İki turlu seçim sisteminin benimsendiği yeni yasaya göre, adayların ilk turda milletvekili seçilebilmesi için yarıştıkları bölgede oyların yarıdan bir fazlasını alması gerekiyor.
Bu oy oranı sağlanamazsa nihai sonuçların açıklanmasının ardından söz konusu bölgede en yüksek oyu alan iki adayın yarışacağı ikinci tur seçimlerin yapılması öngörülüyor.
Tunus'ta erken seçime giden süreç
Tunus'ta Cumhurbaşkanı Kays Said, 25 Temmuz 2021'de Meclisin çalışmalarını askıya alarak milletvekili dokunulmazlıklarını kaldırmış, 22 Eylül 2021'de yeni kararnamelerle yetkilerini genişleterek yürütme organını tamamen kendine bağlamıştı.
Said, 13 Aralık 2021'de açıkladığı "siyasi krizden çıkışın yol haritası" ile ülkede 25 Temmuz 2022'de Anayasa değişikliği referandumuna, 17 Aralık 2022'de de erken genel seçime gidileceğini ve o zamana kadar Meclisin kapalı kalacağını bildirmişti.
Ülkede 25 Temmuz'da seçmenlerin yüzde 30,5'inin katılımıyla düzenlenen referandumda, yüzde 94,6 "evet" oyuyla yeni Anayasa kabul edilmişti.
Cumhurbaşkanı Said, 15 Eylül'de de erken genel seçimlerde uygulanacak yeni seçim yasasını duyurmuştu.
Bunun ardından Nahda Hareketi, Tunus’un Kalbi Partisi, Demokratik Akım Partisi, Özgür Anayasa Partisi, Afak Tunus Partisi gibi Tunus'ta önemli siyasi partiler ile muhaliflerin çatı oluşumu Ulusal Kurtuluş Cephesi, peş peşe yaptıkları açıklamalarla seçimleri boykot edeceklerini bildirmişti.
