Türk futbolunun ve Galatasaray'ın efsane isimlerinden Turgay Şeren (84), bu sabah İstanbul'da hayata gözlerini yumdu... Şeren, uzun süredir rahatsızlığı nedeniyle tedavi görüyordu. Bir dönem teknik direktörlük spor yazarlığı ve futbol yorumculuğu da yapan aynı zamanda son zamanlarda rahatsızlığı yüzünden yürüyemeyen Şeren bugün sabah saatlerinde vefat etti. Futbolculuk kariyerinin tamamını Galatasaray’da geçiren Turgay Şeren 1951’de Berlin’de oynanan Batı Almanya-Türkiye karşılaşmasında yaptığı kurtarışlar neticesinde “Berlin Panteri” lakabı almıştı.
Turgay Şeren Kimdir?
Turgay Şeren, Türk eski futbolcu, teknik direktör, futbol yorumcusu ve 2. Profesyonel Futbolcular Derneği Başkanı. Kaleci pozisyonunda görev alan oyuncu, futbolculuk kariyerinin tamamını Galatasaray'da geçirmiştir.
1932 yılında doğan Şeren, altyapısında oynadığı Galatasaray'ın A takımındaki ilk maçına 1949-50 sezonunda çıktı. 1954-55, 1955-56 ve 1957-58 sezonlarında İstanbul Profesyonel Ligi; 1961-62 ve 1962-63 sezonlarında Millî Lig; 1962-63, 1963-64 ve 1965-66 sezonlarında Türkiye Kupası şampiyonlukları yaşadı. Kariyerinin tamamını geçirdiği Galatasaray'da 1966-67 sezonu sonuna kadar görev yaptı. Bu süreçte 369'u lig olmak üzere 405 resmî maça çıktı. Futbolculuk kariyerini sonlandırdığında, resmî maçlar göz önüne alındığında kulüp tarihinin en çok maça çıkan oyuncusu olan Şeren, sonralarını bu unvanını farklı oyunculara kaptırdı.
1950 ile 1952 yılları arasında Türkiye 21 yaş altı millî takımında, 1950 ile 1966 yılları arasında ise Türkiye A millî takımında oynadı. 1951'de Berlin'de Batı Almanya'ya karşı yapılan ve Türkiye'nin 1-2 kazandığı maçta yaptığı kurtarışlar neticesinde "Berlin Panteri" lakabı ile anılmaya başladı. Ülkenin katıldığı ilk FIFA Dünya Kupası olan 1954 FIFA Dünya Kupası'nda, takımın birinci kalecisi olarak mücadele etti. A millî takım formasıyla 46 maçta görev aldı. Futbolculuk kariyerini sonlandırdığında, Lefter Küçükandonyadis ile birlikte en çok A millî olan oyuncu konumunda olsa da, günümüzde bu iki oyuncu bu alanda 24. sırada bulunmaktadır. Türkiye A millî takımı formasıyla 35 kez kaptan olarak sahaya çıkan Şeren, bu alanda birinci konumdadır.
Futbolculuğu bırakmasının ardından teknik direktörlük ve futbol yazarlığı kariyerine başladı. 1968-69 sezonu başında Mersin İdman Yurdu'nun teknik direktörlüğüne geldi. 1969-70 sezonunda Vefa, 1970-71 sezonunda Samsunspor, 1971-1973 yılları arasında yeniden Mersin İdman Yurdu, 1974'te yeniden Vefa ve son olarak 1979-80 sezonunda Galatasaray'ı çalıştırdı. Bir dönem ise televizyonda yayınlanan futbol programlarında yorumculuk yaptı.
Futbolculuk kariyeri
Liseden mezun olmasının hemen ardından, İstanbul Futbol Ligi'nde mücadele eden Galatasaray'da futbolculuk kariyerine başladı. Lisedeyken forvet pozisyonunda futbol oynayan Şeren, Galatasaray teknik direktörü Peter Molloy'un yönlendirmesiyle kaleci pozisyonuna geçti. 30 Ekim 1949'da, Vefa ile oynanan ve takımının 1-0 kazandığı İstanbul Ligi karşılaşmasında ilk kez A takım formasıyla bir lig maçına çıktı. 6 Kasım 1949'daki 1-0 kaybettikleri Fenerbahçe maçında ilk derbisine çıktı. Bu maç, aynı zamanda Şeren'in Galatasaray'da oynadığı resmî maçlarda yediği ilk goldü. İstanbul Futbol Ligi'nin 1949-50 sezonunda 9 maça çıkarken kalesinde 7 gol görürken takımı Galatasaray ligi 3. sırada tamamladı ve Millî Eğitim Kupası'nda oynamaya hak kazandı. Takımının bu organizasyonda oynadığı 14 maçın 13'ünde koruduğu kalede 5 gol gördü. Şeren, sakatlığı sebebiyle 23 Nisan'daki Fenerbahçe maçında oynayamamıştı. Ligde en az gol yiyen takım olan Galatasaray, ligi Fenerbahçe'nin ardından ikinci sırada tamamladı. Şeren, sezonu toplamda 22 lig maçıyla tamamladı ve bu maçlarda toplam 11 gol yerken 11 maçta kalesinde gol görmedi.
30 Eylül 1950'de, Kasımpaşa karşısında oynadıkları ve 2-0 kazandıkları maçta yer alarak 1950-51 sezonundaki ilk resmî maçına çıktı. 5 Kasım'daki Vefa deplasmanında rakip takımdan gelen beş gole engel olamadı ve maç 5-1'lik Vefa galibiyetiyle sona erdi.17 Şubat 1951'de Beşiktaş ile oynanan hazırlık karşılaşmasında yaşadığı sakatlık sonrasında iki lig maçında oynayamadı .3-0 kazandıkları 18 Mart'taki Vefa maçıyla sahalara dönen Şeren, takımının geri kalan tüm lig maçlarında görev aldı. Sezonu 12 lig maçıyla tamamlarken kalesinde toplam 12 gol gördü. Bu maçların yarısında kalesini gole kapatmıştı.
1951-52 sezonu öncesindeki Eylül ayında, kulübün futbol şube sorumlusu Mehmet Leblebi ile yaşadığı anlaşmazlıklar sebebiyle kulüpten ayrılmak istediğini açıklasa da kulüp yönetimiyle yaptığı görüşmeler sonrasında kararını değiştirerek kulüpte kaldı. 1952 yılında ilk kez düzenlenen İstanbul Profesyonel Ligi öncesinde ligdeki takımların bazı oyuncuları profesyonelliğe geçerken Şeren amatör olarak kalmayı tercih eden futbolcular arasındaydı.5 Ocak 1952'de oynanan ve 0-2 kazandıkları Kasımpaşa maçıyla birlikte sezonun ilk resmî maçına çıktı. Takımın en son profesyonel olan oyuncusu olan Şeren, Millî Eğitim Bakanlığının Ocak ayında yayımladığı genelge gereğince, lise öğrencisi olduğundan sezonu amatör olarak tamamladı. 30 Mart'taki 0-0'lık Beşiktaş ile 1 Mayıs'taki 0-0'lık Beykoz maçları arasındaki beş maç boyunca kalesini gole kapatan Şeren, takımının ligde oynadığı 14 maçın tamamında görev aldı. Bu maçlarda 9 gol yiyen Galatasaray ligin en az gol yiyen takımı olurken 7 maçı gol yemeden geçirdi.
1952-53 sezonuna, 27 Eylül 1952'deki 0-1 kazandıkları Emniyet maçıyla başladı. Antrenmanlarda gösterdiği kurallara aykırı hareketleri sebebiyle 4 Ekim'deki 4-2 kaybettikleri İstanbulspor karşılaşmasının kadrosuna alınmadı. 2-0 sonuçlanan 12 Ekim'deki Beykoz ile 18 Ekim'deki Adalet maçlarını da kalesinde gol görmeden tamamladı. 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı dolayısıyla 31 Ekim-2 Kasım günleri arasında Ankara 19 Mayıs Stadyumu'nde gerçekleştirilen; Ankara, İstanbul ve İzmir karmalarının birbirleriyle birer maç yaptığı ve Ankara karmasının kazandığı Cumhuriyet Kupası'nda İstanbul karmasında yer aldı. Sezon boyunca Galatasaray'ın ligde oynadığı 18 maçın 16'sında forma şansı bulan Turgay bu maçlarda kalesinde 12 gol görürken 8 maçı gol yemeden tamamladı.
Fenerbahçe'den transfer teklifleri almasına rağmen 1953 Temmuz'unda, kulübüyle beş yıllık profesyonel sözleşme imzaladı. Bu sözleşmeyle birlikte ₺5.000 prim ile ₺500 maaş alacaktı. 18 Ekim 1953'te, yeni sezonun ilk lig maçına Kasımpaşa karşısında çıktı. Maç, 0-1'lik Galatasaray galibiyetiyle sona erdi. 1954 FIFA Dünya Kupası'na katılan millî takım oyuncularıyla birlikte turnuvanın düzenleneceği İsviçre'ye hareket ettiğinden takımının 16 Haziran'da Beyoğluspor ile oynadığı ve 1-2 kazandığı maçta oynama şansı elde edemedi. 14 lig maçında görev aldığı 1953-54 sezonunda kalesinde 19 gol gördü. Maç başına kalesinde gördüğü gol oranı 1,36 olurken bu oran kariyerinde ilk kez 1'in üstüne çıkmıştı. 30 Ekim'de, 6-0 kazandıkları Beyoğluspor mücadelesinde 1954-55 sezonunun ilk lig maçına çıktı. Bu sezon 15 maç boyunca Galatasaray kalesini koruyan Şeren, kalesinde toplam 7 gol görürken Şeren'in oynamadığı üç lig maçında takım 6 gol yemişti. Sezon sonunda ise takımıyla birlikte İstanbul Profesyonel Ligi şampiyonluğuna ulaşan Şeren, futbolculuk kariyerinin ilk kupasını bu sezon kazandı. Sezonun sona ermesinin ardından, ligin ilk beş sırasındaki takımın mücadele ettiği Atatürk Kupası'na katılan Galatasaray'ın kalesini iki maçta korudu. Bu maçlarda kalesinde 5 gol görürken takımı ise turnuvayı dördüncü sırada tamamlamıştı. 9 Ekim 1955'teki 3-0 kazandıkları İstanbulspor maçıyla birlikte 1955-56 sezonuna başlayan Şeren, sezon boyunca oynadığı 15 lig maçında kalesinde 16 gol gördü ve 7 maçı gol yemeden tamamladı. Sezon sonunda ise Galatasaray formasıyla ikinci İstanbul Profesyonel Ligi şampiyonluğunu yaşadı.
Son sezonu şampiyon tamamlamasından ötürü Şampiyon Kulüpler Kupası'nda oynamaya hak kazanan Galatasaray, birinci turundan katıldığı turnuvadaki ilk maçını 26 Ağustos 1956 tarihinde, Romanya ekibi Dinamo București ile oynadı. Takımın Avrupa kupalarındaki ilk maçı olma niteliği taşıyan ve Dinamo București'nin 3-1'lik üstünlüğüyle sona eren maçta Şeren de görev almıştı. Sezonun ilk lig maçı olan 19 Eylül'deki 5-2 kazandıkları Emniyet maçında görev aldı. Galatasaray, Şeren'in de görev yaptığı 30 Eylül'de Dinamo București ile oynanan rövanş maçını 2-1 kazanmasına karşın turnuvaya veda etti. Bu galibiyet, aynı zamanda takımın Avrupa kupaları tarihindeki ilk galibiyetiydi. İstanbul Profesyonel Ligi'nde takımının oynadığı 18 maçın tamamında görev alan Şeren, bu maçlarda kalesinde 19 gol görürken 6 maçı gol yemeden tamamladı. Ligi ikinci sırada bitiren Galatasaray, diğer taraftan da Avrupa kupalarına katılacak takımı belirlemek amacıyla Ankara'dan 12, İstanbul ve İzmir'den 10'ar takımın katıldığı Federasyon Kupası'nda mücadele etti. Elemeleri geçerek final grubuna yükselen ve bu grubu ikinci sırada tamamlayan Galatasaray'ın oynadığı 12 maçta da görev alan Şeren, bu maçlarda 9 gol yemiş ve 5 maçı gol yemeden bitirmişti.
31 Ağustos 1957'de, 1-2 kazandıkları Kasımpaşa maçında 1957-58 sezonununda ilk resmî maçına çıktı. Takımının 18 İstanbul Profesyonel Ligi maçının tamamında görev alırken kalesinde toplam 10 gol gördü. Bu sonuçla ligin en az gol yiyen takımı olan Galatasaray, sezonu da şampiyon olarak tamamladı. Şeren 10 maçı ise gol yemeden tamamlamıştı. Diğer yandan Federasyon Kupası'nda da mücadele eden ve organizasyonu ikinci sırada tamamlayan Galatasaray'ın 11 maçının 10'unda görev alan Şeren, bu maçlarda kalesinde 8 gol görmüş ve 5 maçı ise gol yemeden geçirmişti.
4 Temmuz 1960'ta, ₺60.000 karşılığında kulübüyle iki yıllık yeni bir sözleşme imzaladı. 3 Eylül günü Vefa karşısında 1960-61 sezonunun ilk lig maçına çıktı. Görev aldığı ilk üç lig maçını takımı 2-0'lık skorla kazandı. Ligde takımının oynadığı 38 maçın 33'ünde görev aldı. Bu maçlarda toplam 16 gol yiyen Şeren, 22 maçı ise gol yemeden tamamlamış ve Galatasaray ise ligi ikinci sırada bitirmişti. Ertesi sezon ise takımının 38 lig maçının 36'sında kaleyi korudu. Bu maçlarda kalesinde 16 gol gören Şeren, 22 maçta kalesini gole kapatmıştı.
Millî takım kariyeri
28 Mayıs 1950'de, İran ile oynanan ve Türkiye'nin 6-1 kazandığı hazırlık maçında ilk kez A millî takım formasını giydi. 28 Ekim 1950'de, Akdeniz Kupası kapsamında Mısır ile oynanan ve 3-1 kazandıkları maçta ilk kez Türkiye 21 yaş altı millî takımı formasıyla görev aldı. 17 Haziran 1951'de deplasmanda Batı Almanya oynanan ve Türkiye'nin 1-2'lik üstünlüğüyle sona eren hazırlık maçında yaptığı kurtarışlar sonrasında kendisine "Berlin Panteri" lakabı takıldı. deplasmanında yaptığı 1953 yılına kadar devam eden Akdeniz Kupası'nda dört maça daha çıkan Şeren, turnuva boyunca takımının oynadığı altı maçın beşinde görev alırken kalesinde toplam 6 gol gördü.
14 Mart 1954'te, 1954 FIFA Dünya Kupası elemeleri kapsamında İspanya ile oynanan ve Türkiye'nin 1-0'lık üstünlüğüyle sonuçlanan maçta ilk kez takım kaptanlığı yaptı. İsviçre'de düzenlenen ve ülkesinin katıldığı ilk FIFA Dünya Kupası organizasyonu olan 1954 FIFA Dünya Kupası'na katılan kadroda yer aldı. Turnuva kapsamında 17 Haziran günü 4-1 kaybettikleri Batı Almanya ve 20 Haziran günü 7-0 kazandıkları Güney Kore maçlarında görev aldı.
5 kez 21 yaş altı millî takımı, 46 kez de A millî takım maçına çıkan Şeren; A millî takımdaki 35 maçında takım kaptanı olarak sahada yer aldı. Futbolculuk kariyerini sonlandırdığında, Lefter Küçükandonyadis ile birlikte en çok A millî olan oyuncu konumunda olsa da, günümüzde bu iki oyuncu bu alanda 24. sırada bulunmaktadır. Öte yandan Şeren, Türkiye A millî takımı formasıyla sahaya en çok kaptan olarak çıkan futbolcu konumundadır.
(HÜRRİYET)
