Uludağ Üniversitesi’nin Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Türkiye’de daha önce örneği olmayan aeroallerjen laboratuvarını yeni yerinde faaliyete geçirdi. Fen Edebiyat Fakültesi’nin terasına yerleştirilen farklı ölçüm aletleri ile doğadaki alerjik polenler ve bunlardan salınan alerjenlerin oranı laboratuvarda saat saat ölçümlenip rapor haline getirilebiliyor.
Laboratuvar hakkında bilgiler veren UÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sevcan Çelenk, “Soluduğumuz havada insan sağlığını etkileyen bir takım yabancı maddeler var. Bunlar insan kaynaklı olabilir ya da doğa kaynaklı kirleticiler olabilir. Bugüne kadar hep insan kaynaklı kirleticiler farklı şekillerde ölçüldü ve örneklendi. Bunlar insan kaynaklı olduğu için bugüne kadar hep ön planda olan unsurlardı. Belli parametrelere göre, belli standartlarda ölçümleri yapıldı. Ancak doğal olanlar ile bugüne kadar pek ilgilenilmedi. Son 40 yıldır Avrupa’da bu konuya el atıldı ve aerobiyoloji ağları kurularak ölçümler yapılmaya başlandı. Türkiye’de ise genelde kısa dönemli olmakla birlikte sadece havadaki polenlerin varlığının tespitine ve çeşitlerinin belirlenmesine yönelik çalışmalar yapılıyordu. Bugüne kadar gerçekleştirdiğimiz ulusal ve uluslararası projeler sayesinde kurduğumuz bu laboratuvar ile doğal ortamda bitkilerden atmosfere salınan alerjen maddeleri, ELISA gibi farklı yöntemler ile 7 gün 24 saat boyunca sürekli olarak ölçümleyebiliyor, analiz sonuçlarını raporlayabiliyor ve bu raporları hava tahmin raporları gibi güncel olarak yayınlayabiliyoruz. Amacımız şimdilik Nilüfer bölgesi için elde edilen bu raporların, Bursa Büyükşehir Belediyesi ile yapılacak proje kapsamında kent için de yaygın hale getirilmesidir” diye konuştu.
Havadan örneği alınan biyolojik kirleticilerden 70’e yakın farklı bitkiden salınmış poleni inceleyebildiklerinin altını çizen Çelenk, doğada binlerce çeşit polen olmasına karşın hepsinin alerji yapamaya uygun olmadığını aktardı. Çelenk sözlerine şöyle devam etti: “Polenlerin alerji yapabilmesi için çok yüksek miktarda üretilmesi ve uzak mesafelere taşınabilir olması gerekiyor. Mevsimsel ve bölgesel olarak bu alerjenlerin değerlendirilebiliyor olması çok önemli. Biz havaya karışan alerjik polenlerden en yoğun olarak rastlananları ölçümlüyoruz. Alınan sonuçlar çok farklı sektör ve kurumlar için ciddi önem taşıyor. Doktorlar, alerjisi olanlar veya ilaç firmaları alınan bu sonuçlara göre kendi planlarına yön verebiliyorlar. Alerji rahatsızlıkları mevsimlere göre farklılık gösterebilir. Bu laboratuvarda yapılacak ölçümler sayesinde hangi mevsimde hangi alerji çeşitlerinin artabileceği yapılacak ölçümler ile çok daha kolay şekilde tespit edilebilir. Bu çalışmalarımızı Biyoloji Bölümündeki konu ile ilgili öğretim üyeleri, Uludağ Üniversitesi Çocuk Alerji Kliniği ve Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı ile ortak yürütmekteyiz.”
