30 Ocak 1923’te Lozan’da imzalanan Türk ve Yunan halklarının karşılıklı yer değiştirmesinin 101’incü yıl dönümü Büyükçekmece’de düzenlenen etkinlerle anıldı.
Türkiye ve Yunanistan arasında yapılan “Nüfus Mübadelesi” sonrasında mübadillerin karaya ilk ayak bastıkları yerlerden biri olan Mimarsinan İskelesi’nde gerçekleşen anma etkinliğinde temsili karaya çıkış töreni duygu yüklü anların yaşanmasına sahne oldu.
30 Ocak 1923’de imzalanan Nüfus Mübadele Sözleşmesi ile Yunanistan’da yerleşik bütün Müslümanlar Türkiye’ye, Türkiye’de yerleşik bütün Rum Ortodokslar Yunanistan’a zorunlu göçe tabi tutulmuşlardı. Aradan geçen 101 yıla rağmen zorunlu göçün acıları dinmedi. İstanbul’da mübadillerin ağırlıklı olarak yaşadıkları bölgelerden birisi olan Büyükçekmece’de bu yıl da anma etkinlikleri duygu dolu anlara sahne oldu. Mimarsinan Mübadele Parkı’nda düzenlenen anma etkinliğine Büyükçekmece Belediye Başkanı Dr. Hasan Akgün, Büyük Mübadele Derneği Başkanı Sabit Semiz, Tepecik Trakya Rumeli Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı Olcay Özcan’ın yanı sıra çok sayıda vatandaş katıldı.
Atatürk Anıtı’na çelenk takdimi, saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunmasının ardından Mübadele derneklerinin ortak bildirisi okundu. Sonrasında 101 yıl önce Yunanistan’dan gelen mübadillerin ilk ayak bastıkları yer olan Mimarsinan İskelesi’nde temsili karşılama töreni yapıldı. Zorunlu göç sırasında yaşamını yitirenlerin anısında denize yüzlerce karanfil atıldı. Törenin sonunda Büyükçekmece Belediyesi’nce yaptırılan ve mübadele döneminde zorunlu göçe tabi tutulan mübadilleri Yunanistan’dan İstanbul ve İzmir’e taşıyan “Gülcemal” isimli geminin adını taşıyan sosyal tesisin açılış töreni gerçekleştirildi.
“Bu tarihi olguyu belgeleriyle orada yaşatmaya devam edeceğiz”
Zorunlu göçün üzerinden geçen 101 yıla rağmen acıların halen dinmediğini belirten Büyükçekmece Belediye Başkanı Dr. Hasan Akgün şunları söyledi: “Mübadele meselesi iki ulus devletin doğmasıyla esasında başlamıştır. Türkiye Cumhuriyeti Devleti ve Yunanistan Cumhuriyeti. İşte bu nedenle bölgemizde Büyükçekmece, Çatalca, Silivri civarında çok yüksek düzeyde mübadil aile, mübadillerin torunları olması nedeniyle biz ısrarla bu törenleri bugüne kadar yaptık, yapmaya devam ediyoruz. Büyükçekmece’de kısa bir zaman içerisinde Mübadil Evi ve Mübadele Müzesi inşaatına başlayacağız. Bu dramı ve bu tarihi olguyu belgeleriyle orada yaşatmaya devam edeceğiz. Mübadillerden hayatını kaybedenlerin hepsine Yüce Allah’tan rahmet diliyorum. “
“Ne orası vatan, ne burası memleket”
Büyük Mübadele Derneği Başkanı Sabit Temiz anma etkinliğinde şu açıklamayı yaptı; “Bugün burada 500 yıl anavatanlarında yaşayıp 100 yıl önce anavatanlarından anayurtlarına gelen neslin torunları olarak Mübadele Sözleşmesi’nin 101’inci yıldönümü için bir araya toplanmış bulunmaktayız. Bizler Büyük Mübadele Derneği ve Büyükçekmece Belediye’mizin katkılarıyla 2011 yılından beri burada her yıl 30 Ocak’ta bu etkinlikleri düzenleyip göç yollarında insanların ölmemesi, savaşların bir daha yaşanmaması için mücadelemizi veriyoruz. Mübadele acı bir dram. Bir yanın öbür tarafta, bir yanın bu tarafta. Ne orası vatan, ne burası memleket. Ecdadının mezarları öbür tarafta. Kendin bu topraklarda yaşam sürdürmeye çalışıyorsun. Özellikle birinci kuşak mübadillerimiz 100 yıl önce bu topraklara adım attıkları zaman çok zor şartlarda, çok zor şartlarda tutunabildiler. Tutunmaya çalıştılar. Biz de üçüncü kuşak mübadiller olarak onların o günkü şartlarda bizlere burada emanet ettikleri yaşamları devam ettirmeye ve onları anmaya çalışıyoruz. “
