Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatının (TÜRKSOY) öncülüğünde Devlet Tiyatroları Şinasi Sahnesi’nde “Cengiz Aytmatov’u Anma Yılı Açılışı” etkinliği düzenlendi. Etkinliğe Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Yalçın Topçu, Cengiz Aytmatov’un oğlu Askar Aytmatov, TÜRKSOY Genel Sekreteri Düsen Kaseinov, Kırgızistan’ın Ankara Büyükelçisi İbrahim Cunusov, Kırgızistan Kültür Enformasyon ve Turizm Bakanı Sultanbek Cumagulov ile geniş bir öğrenci kitlesi katıldı. Etkinlikte Aytmatov’un piyeslerinden derlenen tiyatro gösterimi de yapıldı.
Cengiz Aytmatov’un sadece Türk İslam dünyasının değil, bütün dünyanın önemli yazarlarından birisi olduğunun altını çizen Topçu, “Cengiz Aytmatov ‘ikinci vatanım’ dediği ülkemizde ve insanımızın gönlünde de muhteşem eserleri ile yaşıyor ve yaşatılmaya devam ediliyor. Cengiz Aytmatov’un eserleri 157’yi aşkın dile çevrilmiş, dünya tarihinde bütün eserleri sinemaya uyarlanmış olan tek yazarımızdır. Aytmatov, aynı zamanda senaryolar kaleme almış bir sinemacıdır. Cengiz Aytmatov, eserleri ve isminin verildiği yüzlerce yerle dünyada hemen hemen her yerde yaşatılmaktadır” ifadelerini kullandı.
Cengiz Aytmatov’un yazdığı "Cemile" romanını dünyanın en güzel aşk hikayesi olarak niteleyen Topçu, "Cemile adlı eseri vesilesiyle dünyadaki her dilden ve her dinden insanların gönül kapılarını, adı Cengiz olan Kırgız boyundan bir Türk anahtarı ile açabiliyor ve onlara başköşe misafiri olabiliyoruz” dedi.
“BÜYÜK BİR ÇINAR OLAN TÜRK AİLESİNDEN DAHA ÇOK CENGİZ AYTMATOV’LARIN ÇIKMASINI DİLİYORUM”
Topçu, konuşmasında şunları kaydetti:
“Onun eserlerini okuduğunuz zaman Kırgız tarihini ve kültürünü öğrenmeniz yanında, Türk’ün vicdanını, hayata dair bakışını ve yaşamla ilgili mücadelesini, sevincini ve üzüntüsünü, sevgisini, nefretini eserlerindeki sahici kahramanları vesilesi ile öğrenmiş olursunuz. Cengiz Aytmatov dünyanın kalbini kalemle fethetmiş ‘Türk ve Türklerin içinde bir Kırgız’ olan gururumuzdur. Onun ‘bir dal kırılmış ne çıkar, yeter ki çınarın gövdesi sağlam kalsın’ sözünden hareketle büyük bir çınar olan Türk ailesinden daha çok Cengiz Aytmatovlar çıkmasını diliyorum.”
24 Haziran’da yapılacak erken seçimle ilgili de Topçu, “Seçim kararının ülkemiz ve medeniyet coğrafyamız için hayırlı olmasını diliyorum. Cumhur ittifakı, milli fikriyatımızın, bin yıllık terkibimizin siyasette ete kemiğe bürünmüş halidir. Cumhur ittifakının almış olduğu bu seçim kararının medeniyet coğrafyamızın ve milletimizin muktedir ve müreffeh geleceği için kutlu bir başlangıç olmasını diliyorum. Milletimizin gönlünde ve fikrinde ciddi bir karşılık bulmuştur. Bu seçim kararı Türkiye’nin 2023 hedeflerine emin adımlara yürümesini kolaylaştıracaktır” ifadelerini kullandı.
“HER MİLLETİN ÖZ GEÇMİŞİ, KARAKTERİ VAR”
Cengiz Aytmatov’un oğlu ve Kırgızistan eski Dışişleri Bakanı Askar Aytmatov ise, TÜRKSOY’un 2018’i Cengiz Aytmatov’u Anma Yılı ilan etmesi nedeniyle teşekkür etti. Anıların bir insanın serveti olduğunu belirten Aytmatov, "Milletler bana göre insanlar gibi, her milletin özgeçmişi, karakteri var. Biz de Türk dünyası Cengiz Aytmatov’u anarken kendi kültür servetimize yeni bir katkıda bulunuyoruz" dedi.
TÜRKSOY Genel Sekreteri Düsen Kaseinov da, "’Türk dünyası ilk olarak ruh dünyasıdır.’ Bu söz asırlardan beri söylenen bir sözdür. 20 ve 21. yüzyılın bu sözü kanıtlayan başka bir yönü, dünyaca ünlü Kırgız yazar Cengiz Aytmatov ve onun emsalsiz eserleridir” ifadelerini kullandı.
Kaseinov, Aytmatov’un dünyayı kalemle fethettiğine dikkati çekerek, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Aytmatov, yetim bir çocuk olarak, çocuklarının babası olarak, milletinin ümidi ve gururu olarak, dünyaca tanınmış bir yazar olarak, siyasetçi ve devlet adamı olarak, profesyonel bir diplomat olarak, gönüllü bir barış elçisi olarak ve daha birçok sıfatıyla günlerce konuşulacak örnek bir şahsiyettir. Doğumunun 90’ıncı, vefatının ise 10’uncu yıl dönümünde büyük ustayı saygı ve özlemle anıyorum.”
Kırgızistan Kültür, Enformasyon ve Turizm Bakanı Sultanbek Cumagulov ise Türk dünyasında Cengiz Aytamatov’a ve eserlerine büyük saygı ve ilgi gösterildiğinin altını çizerek, "Aytmatov 21. yüzyıl insanının başına gelecek felaketi fark etmişti" ifadelerini kullandı.
Cengiz Aytmatov’un halkla iç içe olarak sonsuza kadar yaşayacağını belirten Cumagulov, "Onun oluşturduğu karakterlerden her millet kendinden bir parça buluyor. Eserleri derin anlamlar içeriyor. Eserleri bütün insanların kültürel hazinesinin bir parçası olmuştur” diye konuştu.
Kırgızistan’ın Ankara Büyükelçisi İbrahim Cunusov, sanat insanlarının biri hayattayken biri de ölünce olmak üzere iki hayatları olduğunu söyledi. Cengiz Aytmatov’un William Shakespeare ve Lev Tolstoy’dan sonra UNESCO’ya göre dünya çapında en çok okunan üçüncü yazar olduğunu belirten Cunusov, "Cengiz Aytmatov için yalnızca Türk dünyasının değil, alemin büyük oğlu dersek daha doğru olur" ifadelerini kullandı.
(İHA)
