Dün Beyaz Saray'dan 1915 olaylarına ilişkin yapılan açıklamada, önceki başkanların aksi bir üslup benimsendi. Joe Biden ile ABD, ilk kez olaylara ilişkin "soykırım" olarak baktığını açıkladı.
ABD BÜYÜKELÇİSİ, DIŞİŞLERİ'NE ÇAĞRILDI
Skandal ifadeye peş peşe tepki yağarken Dışişleri Bakanlığı da karara ilişkin ABD Büyükelçisi Satterfield Dışişleri'ne çağırdı. Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Sedat Önal tarafından kabul edilen Büyükelçi Satterfield'a, söz konusu açıklamaya yönelik güçlü tepkinin iletildiği ifade edildi.
Bakanlıktan yapılan açıklamada, şu ifadelere yer verildi: "Bu çerçevede, tarihi ve hukuki herhangi bir dayanaktan yoksun olan bu açıklamayı kabul edilemez bulduğumuz, tümüyle reddettiğimiz ve en kuvvetli şekilde kınadığımız ifade edilmiştir. Açıklamanın uluslararası hukuk bakımından hükümsüz olduğu, ayrıca Türk halkını derinden incittiği ve ilişkilerimize onarılması zor bir yara açtığı kayda geçirilmiştir."
"İLKEL HESAPLARIN ÜRÜNÜ BİR AÇIKLAMADIR"
Ortalığı ayağa kaldıran açıklamaya iktidar ve muhalefetten ortak bir şekilde çok güçlü tepki geldi. İşte o tepkiler...
Dün Ermeni terör örgütü ASALA tarafından şehit edilen diplomatlarımızın kabrini ziyaret eden TBMM Başkanı Mustafa Şentop, Biden'ın açıklamasının ardından "Tarihi ve hukuki hiçbir kıymeti olmayan, ilkel siyasi hesapların ürünü bir açıklamadır. 1981'deki benzer açıklamanın nasıl Türkiye'ye bir zararı olmamışsa bunun da zararı yoktur; ama Türkiye-ABD ilişkilerini zehirleyecek niteliktedir" dedi.
"ŞİDDETLE KINIYORUZ"
AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik ise "ABD Başkanı Biden'ın, 1915 yılında Osmanlı Devleti'nde yaşanan olaylar hakkında tarihi ve hukuki dayanaklardan yoksun ve asılsız iddiaları esas alan açıklamasını hiçbir suretle kabul etmiyor ve şiddetle kınıyoruz." ifadelerini kullandı.
"CAHİLCE AÇIKLAMA TARİHİ DEĞİŞTİREMEZ"
AK Parti Genel Başkan Vekili Binali Yıldırım, kınama mesajında şu ifadelere yer verdi: "1915 Olayları'na yönelik siyasi saiklerle yapılan bu cahilce açıklama tarihi değiştiremez, gerçekleri örtemez. Tarih, tarihçiler tarafından değerlendirilmeli siyasiler hakikate saygı göstermelidir. Tarihsel dayanağı olmayan bu suçlama yok hükmündedir, tümüyle reddediyoruz."
"SİZE VİETNAM'I HATIRLATIRIZ"
AK Parti Genel Başkanvekili Numan Kurtulmuş, açıklamasında "Tarihsel gerçekler, politik beklentiler uğruna yalanlarla değiştirilemez. Hiçbir somut veri ve bilgiye dayanmayan bu yalanı ortaya atanlar ve bunu kabullenenler tarihin yüz karalarıdır. Ermeni lobilerine yaranmak adına Türkiye'ye bu iftirayı atanlara, Vietnam'da, Bağdat'ta, Felluce'de döktükleri kanları, Hiroşima ve Nagazaki'ye attıkları atom bombasıyla çocuk, kadın demeden kuruttukları nesilleri hatırlatırız." dedi.
"İLİŞKİLERİMİZE ZARAR VERİR"
Ticaret Bakanı Mehmet Muş, mesajında şu sözleri paylaştı: "ABD Başkanı'nın 1915 olaylarına ilişkin "soykırım" ifadesini kullanmasını kınıyoruz. Soykırım iddiası, aziz milletimize atılmış büyük bir iftiradır. ABD Başkanı'nın, tarihi gerçeklerle bağdaşmayan bu açıklamaları Türkiye-ABD ilişkilerine zarar vermeye yönelik bir girişimdir."
"İFTİRA KAMPANYASI ASILSIZDIR, HAYASIZDIR"
Açıklamaya en sert tepki MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'den geldi. Bahçeli, "Türk milletinin şerefli geçmişinde ne soykırım mahcubiyeti ne de katliam zilleti vardır. Tarihimiz her konuda olduğu gibi bu konuda da tertemizdir ve bu kapsamda hiç kimseye ispat borcumuz da yoktur. 1915 olayları etrafında kurulan iftira kampanyası asılsızdır, hayasızdır. 1915 olaylarının içyüzüne merak saranlar, arka planındaki sebeplere ilgi duyanlar ilk iş olarak tozlu raflarda bekletilen arşiv kayıtlarını incelemekle, namuslu ve objektif araştırmalar yapan bilim insanlarının çalışmalarını okuyup değerlendirmekle mükelleftir. Biden'in skandal ve sakat açıklamasıyla Türkiye-ABD ilişkileri bundan sonra bambaşka bir mecraya savrulma riski taşımaktadır. Dostluk ve stratejik bağlar kurduğu bir ülkeye, soykırım gölgesi düşürmeye kalkışan bir zihniyetle muhtemeldir ki hiçbir şey eskisi gibi olmayacaktır." dedi.
"ONARILMAZ YARALAR AÇACAK"
Ana muhalefet partisi CHP'den açıklamayı ie Parti Sözcüsü Faik Öztrak yaptı. Metinde, şu ifadeler yer aldı: "ABD Başkanı Joseph Biden'ın 1915'te yaşanan acı olayları "soykırım" olarak nitelemesi büyük bir yanlış olarak tarihe geçmiştir. Bu açıklama Türkiye–ABD ilişkilerine olduğu kadar, Ermenistan halkı ile Türkiye halkı arasında bir uzlaşıya ulaşılmasına da olumsuz etki yapacak ve onarılması güç yaralar açacaktır. 1915 olayları Türklerin ve Ermenilerin hafızasında büyük travmaya neden olan bir trajedi, bir felaket olarak iz bırakmıştır. Bu travmanın giderilmesi bu tür açıklamalarla mümkün değildir."
"KENDİ TARİHİNİZE BAKIN"
Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş: "Milletimiz bu coğrafyada Yunus'un, Mevlana'nın hoşgörü; Mustafa Kemal Atatürk'ün barış ilkesiyle yaşamış, yaşamaya da devam edecektir. Siyasi çıkar peşinde olan devletlerin öncelikle kendi tarihlerine bakmasını tavsiye ediyor, yapılan açıklamaları şiddetle kınıyorum."
"YOK HÜKMÜNDEDİR"
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu: "ABD yönetiminin 1915 olayları ile ilgili ifadelerini şiddetle kınıyorum. Bu büyük bir yanlıştır. Türkiye Cumhuriyeti'ni töhmet altında bırakmaya yönelik bu ve benzeri kararlar tarafımızca yok hükmündedir."
"TÜRK MİLLETİNİN ONURUNA SALDIRI"
İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener: "Biden'ın açıklaması, tarihi gerçeklerden uzak olup Türk milletinin onur ve itibarına yönelik ağır bir saldırı niteliğini taşıyor. Siyasi ve ahlaki sorumluluk gözetilmeden dile getirilen sözde "soykırım" ifadesinin ABD Başkanı tarafından kullanılmasının ülkelerimiz arasındaki ilişkilere ağır bir zarar vereceği şüphesizdir. Bunun yanında, yapılan telefon görüşmesinde bu niyet işitildiğinde, ahizenin Biden'ın yüzüne kapatılamamış olması, NATO Zirvesi vesilesiyle görüşme beklentisinin hâlen de sürdürülmesi, iktidarın bu densiz ve dengesiz ilişkideki acizliğinin ifşasından başka bir şey değildir. Bu itibarla, sözde "soykırım" lafını ağzına alanları, tarihi yeniden yazmaya çalışanları, buna gereken yanıtını veremeyenler ile mevsimlik ve konjonktürel siyasi çıkarları iki ülke halkı arasındaki dostluk ilişkisine tercih edenleri, bu vesileyle en şiddetli şekilde kınamayı bir vazife addediyorum."
EKONOMİ DÜNYASI DA TEPKİ GÖSTERDİ
Ekonomi dünyası da Biden'ın açıklamasına tepki gösterdi: Türkiye-ABD İş Konseyi, "Tarihsel gerçekliklerle bağdaşmayan bu talihsiz açıklamaların iki ülke arasındaki köklü ve çok yönlü dostluk ilişkilerinin ruhuna aykırı olduğu aşikârdır" açıklaması yaptı. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu Başkanı Nail Olpak, İstanbul Ticaret Odası Başkanı Şekib Avdagiç de açıklamayı kınadıklarını açıkladı.
