İstanbul
ABD'de devam eden güçlü ekonomik aktivitenin dolara olan talebi artırması ve ABD Merkez Bankası'nın (Fed) faiz artırımlarını sürdürebileceğine yönelik öngörülerle emtia piyasasındaki satış baskısı devam ediyor.
Emtia piyasasındaki düşüş eğilimi geçen hafta da sürdü.
Geçen hafta, ABD'de borç limitinin yükseltilebileceğine yönelik beklentiler, haftalık işsizlik maaşı başvurularının beklenenden fazla azalması, Philadelphia Fed İmalat Endeksi'nin beklentilerin üzerinde gelmesi ve tahvil faizlerindeki yükseliş doları güçlendirdi.
Ülkede devam eden güçlü ekonomik aktivitenin dolara olan talebi artırması ve Fed'in faiz artırımlarını sürdürebileceğine yönelik öngörülerle emtia piyasasındaki satış baskısı devam ediyor.
ABD'de iş gücü piyasası ve enflasyonda yavaşlama eğilimi ortaya çıkmasına karşın bunun istenilen seviyede olmaması, Fed'in gelecek dönem para politikalarına ilişkin belirsizlikleri beslerken, uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's, Fed'in yıl sonuna kadar kısıtlayıcı para politikası duruşunu sürdürmesinin beklendiğini, faiz oranını gelecek yılın başlarına kadar düşürmesinin pek mümkün olmadığına inanıldığını belirtti.
Fed yetkililerinin sözle yönlendirmeleri de etkilerini sürdürüyor. Atlanta Fed Başkanı Raphael Bostic, enflasyon konusunda iyi bir ilerleme kaydettiklerini belirterek, yıl sonuna kadar enflasyonun yüzde 3'lerde olacağını tahmin ettiğini bildirdi. Bostic, haziranda faiz artışlarını duraklatma eğiliminde olduğunu aktararak, Fed'in, şu anda enflasyonu düşürmenin en zor aşamasında olduğunu kaydetti.
Richmond Fed Başkanı Thomas Barkin ise enflasyonun devam etmesi halinde daha yüksek faiz oranları için bir engel görmediğini belirtti.
New York Fed Başkanı John Williams da enflasyonun kabul edilemez derecede yüksek olduğunu ifade ederken, Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee, haziran toplantısı için herhangi bir karar vermediğini, faiz indirimlerini tartışmak için çok erken olduğunu söyledi.
Söz konusu gelişmelerin ardından para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed'in gelecek ay politika faizini değiştirmeyeceğine yönelik beklentiler güçlü kalmaya devam etti.
ABD'de borç limiti krizinin aşılması halinde hükümetin nakit ihtiyacını karşılamak için tahvil satışlarını artıracağı öngörüsü, tahvil piyasalarında satış baskısını artırırken, ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi, haftayı yaklaşık 21 baz puan artışla 3,6830'dan tamamladı.
Altının onsu 1,5 ayın en düşük seviyesini test etti
Geçen hafta 1.952 dolarla son 1,5 ayın en düşük seviyesini test eden altının onsu, haftayı önceki kapanışının yüzde 1,6 altında 1.978 dolardan kapattı. Analistler, para politikasına ilişkin belirsizlikler ve yükselen tahvil faizlerinin altının ons fiyatını baskıladığını belirtti.
Geçen hafta gümüş yüzde 0,5 düşüş, platin ise yüzde 1,1 yükseliş kaydetti.
Dünya Platin Yatırım Konseyi, küresel platin talebinin bu yıl yüzde 38 artacağı öngörüsünde bulundu.
Geçen hafta baz metallere de düşüş eğilimi hakim oldu. Bakır haftayı yatay kapatırken, kurşun yüzde 1,4, nikel yüzde 5,7 ve çinko yüzde 1,8 değer kaybetti. Alüminyum ise yüzde 2,9 artış kaydetti.
Londra Metal Borsası'nda baz metal endeksi, 2022'de gördüğü zirveye göre yüzde 30 düşüş kaydederken, bunda önde gelen faktörün Çin ekonomisine yönelik belirsizlik olduğu belirtildi.
Çinko, 2022'de uzun süreli izabe dar boğazının ardından bu yıl arzda güçlü bir toparlanma beklentisiyle baskılanıyor. Uluslararası Kurşun ve Çinko Çalışma Grubu (ILZSG), küresel çinko piyasasının yılın ilk 3 ayında 44 kiloton arz fazlası verdiğini bildirdi.
Kanada'da yaşanan orman yangınları, Brent petrol ve doğal gazda fiyatları artırdı
Geçen hafta Brent petrol yüzde 2,3, New York Ticaret Borsası'nda işlem gören doğal gaz yüzde 14,1 yükseliş kaydetti.
Brent petrol fiyatlarındaki yükselişte, ABD'nin Stratejik Petrol Rezervi (SPR) için petrol satın alma planları ve Kanada'da yaşanan orman yangınlarının arz endişelerini tetiklemesi etkili oldu.
ABD yönetimi, stratejik petrol rezervi için ağustosta teslim edilmek üzere 3 milyon varile kadar ham petrol alacağını, yeni alımların Teksas'taki Big Hill Stratejik Petrol Rezervi için yapılacağını duyurdu.
ABD Başkanı Joe Biden, Rusya'nın Ukrayna'da başlattığı savaşın ardından ABD'de hızla artan benzin fiyatları karşısında geçen yıl martta, ülkenin stratejik petrol rezervinden toplamda 180 milyon varilin üzerinde petrolün piyasaya sürülmesine izin vermişti.
Kanada'nın batısında yer alan Alberta eyaletinde 6 Mayıs'ta başlayan, ardından British Columbia bölgesine sıçrayan orman yangınlarının ulusal üretimin yüzde 3,7'sine denk gelen günde en az 319 bin varil petrol eş değeri üretimin kesilmesine neden olduğuna yönelik haber akışı da arz endişelerini artırarak Brent petrol fiyatlarının yükselmesine neden oldu.
Kanada'daki yangının doğal gaz arzını etkilediğine yönelik haberlerle doğal gaz fiyatları da yükseldi.
Tarım emtialarında karışık seyir
Tarım emtialarında ise geçen hafta karışık bir seyir izlendi.
Chicago Ticaret Borsası'nda işlem gören buğday yüzde 4,7, mısır yüzde 5,1, soya fasulyesi yüzde 6,1 ve pirinç yüzde 7,7 düşüş kaydetti.
Buğday 6,02 dolarla Nisan 2021'den bu yana, mısır da 5,47 dolarla Ekim 2021'den bu yana en düşük seviyeyi gördü.
Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması'nın uzatılmasının arza yönelik endişeleri azaltması buğday, mısır ve pirinç fiyatlarının gerilemesine neden oldu.
Intercontinental Exchange'de (ICE) pamuk yüzde 7,6, kahve yüzde 4,3 ve kakao yüzde 2,9 değer kazanırken, şeker yüzde 1,7 azaldı.
Dünya pamuk üretim tahminlerinin düşüş göstermesi, pamuk fiyatlarında yükselişe neden oldu.
Uganda Kahve Geliştirme Kurumu, ülkede kahve sevkiyatının "erken kuraklığın" verimi vurması nedeniyle nisanda aylık bazda yüzde 23 ve yıllık bazda yüzde 8 azalışla 373 bin 610 torba kahveye düştüğünü bildirdi. Yoğun yağışlar da Endonezya'da kahve verimini düşürdü. Uluslararası Kahve Organizasyonu, küresel kahve ihracatının ocak-mart döneminde yüzde 6,4 düşerek 62,3 milyon torbaya gerilediğini duyurdu.
Fildişi Sahili'nde kakao verimine yönelik endişelerle kakao fiyatları geçen hafta yükseldi.
Analistler, Çin hükümetinin devlet rezervlerinden yaklaşık 1 milyon ton şeker çıkarmayı planladığına dair haberler olduğunu belirterek, bunun şeker talebini olumsuz etkilediğini söyledi.
