SaÄŸlık Bakanlığı Toplum Bilimleri Kurulu üyesi Prof. Dr. Mustafa Necmi Ä°lhan, vaka sayılarındaki artış sonrası kurallara uymayan illerde kısıtlamaya gidilmesinin doÄŸru bir yaklaşım olacağını belirterek "Rakamlar çok ilerler, 2 binleri, 3 binleri geçerse ülke genelinde de benzer kısıtlamalara getirilebilir. Åžu an böyle bir düÅŸünce söz konusu deÄŸil" ÅŸeklinde konuÅŸtu.
Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk SaÄŸlığı Ana Bilim Dalı BaÅŸkanı ve SaÄŸlık Bakanlığı Toplum Bilimleri Kurulu üyesi Prof. Dr. Mustafa Necmi Ä°lhan, DHA'ya yaptığı açıklamada koronavirüs salgını sürecinin başından beri Türkiye'deki vakaların ve vefatların az olmasında saÄŸlık çalışanlarının emeÄŸinin çok olduÄŸunu söyledi. Ä°lhan, "Hatta Türkiye'de vefatların bu denli az olmasını doÄŸrudan saÄŸlık çalışanları ve saÄŸlık sistemine baÄŸlamak gerekiyor. SaÄŸlık çalışanları icabında 36 saate kadar görev yapıyor, 12 saat evde duruyor, tekrar gelip 36 saat çalışıyor. Tüm arkadaÅŸlarımız, hemÅŸire arkadaÅŸlarımız, temizlik görevlileri, yemekhane çalışanları, güvenlik görevlilerimiz hemen hepsi tüm saÄŸlık çalışanları süreçte çok emek veriyor. Gerçekten yüzünde kalıcı maske izi olan kiÅŸiler var. Bu süreçte enfekte olan çok arkadaşımız var. Hayatını kaybeden 30'a yakın doktorumuz, çok daha fazla sayıda da saÄŸlık çalışanımız var. SaÄŸlık çalışanları koronavirüsün nasıl bulaÅŸtığını biliyorlar, kendilerini korumaya çalışıyorlar; ama hastanede verdikleri hizmetler sırasında hepsi enfekte oluyor. Tüm saÄŸlık çalışanları cansiperane çalışıyor" dedi.
"HAFTA SONU ÇOK OLUMSUZ BÄ°R FOTOÄžRAF VARDI"
Prof. Dr. Ä°lhan, DHA'nın haberindeki Kurban Bayramının 3'üncü günü Ä°stanbul'da çekilen, sosyal mesafe kuralını ihlal ederek KabataÅŸ iskelesinden Ada vapuruna koÅŸan vatandaÅŸların fotoÄŸraflarının saÄŸlık çalışanlarını kırdığını belirterek, "Bazen görüntüleri görürken çok kırılıyorlar. Hafta sonu çok olumsuz bir fotoÄŸraf vardı. 'Vapura koÅŸuÅŸ' fotoÄŸrafı. Medyada yer aldı, sizler verdiniz. Bu fotoÄŸrafı konuÅŸunca arkadaÅŸlarımızla inanın hepsinin kalbi çok kırılmış durumda. Hocam, 'biz bu kadar emek sarf ediyoruz, cansiperane çalışıyoruz' diyorlar. SaÄŸlık çalışanlarının ÅŸu anki çalıştıkları kıyafetleri düÅŸünseler. Ä°çlerine çok ince kıyafetler giyiyorlar, üstlerine kat kat giyiniyorlar. Yüzlerinde çift maske, gözlük, kafalarını kapatıyorlar, gerçekten çok zor ÅŸartlarda çalışıyor. Üzerlerinde çok yük var. Tam 'vakaları azalttık' diyorsunuz tekrar 1000'leri geçtik. Belirsizlik ortamı herkese olduÄŸundan çok daha fazla saÄŸlık çalışanlarını etkiliyor. SaÄŸlık çalışanları diÄŸer alanlardaki hastalar için verilecek hizmeti de düÅŸünüyor. Bugün koronavirüs var; ama diÄŸer hastalarımız da var. BaÅŸka alanlarda hizmet almak için gelen hastalarımızın koronovirüsten enfekte olmasından da haliyle çekiniyoruz. SaÄŸlık çalışanlarının bir kısmı bayramda ailelerini gördü, bir kısmı göremedi. Bayramda çocuklarını, ailelerini görmeden geçiren saÄŸlık çalışanları var. Bayramı hasta yatağında geçiren saÄŸlık çalışanları var, hayatlarını kaybedenler var. Bunun için vatandaÅŸlarımızın saÄŸlık çalışanlarına destek olması gerekiyor. Yapılacak iÅŸ çok basit aslında; fiziksel mesafe, maske ve hijyen kuralları. Buna uyarsa vatandaÅŸlarımız, bizlerde onlara minnettar oluruz, onları alkışlarız" diye konuÅŸtu.
"BULAÅž OLMUYOR ANLAMINA GELMEZ"
Prof. Dr. Ä°lhan, 'açık alanlarda virüs bulaÅŸmıyor' ÅŸeklinde yanlış bir algı olduÄŸunu belirterek, "'Koronavirüs açık alanlarda daha az bulaşır' demektense, 'koronavürüs kapalı alanlarda daha fazla bulaşır' demek daha doÄŸru. Kapalı mekanda virüs doÄŸal olarak daha fazla bulaÅŸmakta. Kapalı alanı doÄŸal havalandırma ile havalandırınca virüsün bulaşı azalacaktır. Açık alanda mekan çok daha geniÅŸ olduÄŸu için bulaÅŸ ihtimali azalacaktır. Ama bu, 'bulaÅŸ olmuyor' anlamına gelmiyor" ifadesini kullanıyor.
GÜNLÜK VAKA SAYISI KAÇ OLURSA YASAKLAR GELÄ°R?
Prof. Dr. Ä°lhan, vaka sayılarında artış olursa bölgesel olarak bazı kısıtlamaların olabileceÄŸini vurgulayarak, ÅŸunları kaydetti: "Ä°l Umumi Hıfzıssıhha Kurulları her konuda yetkili. Ä°l Umumi Hıfzıssıhha Kurulu o il için, o hafta sonu için, o ilde sokaÄŸa çıkma yasağı ilan edebilir, sokakta bulunulan saatlere kısıtlama getirebilir, AVM'leri kapatabilir. Okulların açıldığını düÅŸünürsek okullar ile ilgili kısıtlamaya gidebilir. Her türlü yetki ilin kendisinde. Ä°lin kendisi dahilinde yapabileceÄŸi gibi ilçede, mahallede de bunu gerçekleÅŸtirme yetkisine sahip Ä°l Umumi Hıfzıssıhha Kurulu. ÖrneÄŸin; A ilinde vakalar sürekli artıyor, B ilinde artmıyor. Türkiye genelinde kısıtlamaya gitmek diÄŸer illerle ilgili de bazı sıkıntılar ortaya çıkarabilir. Kurallara uyulmayan illerde kısıtlamaya gidilmesi, kurallara uyulan illerde kısıtlamaya gidilmemesi daha doÄŸru bir yaklaşım olacaktır. Tabi rakamlar çok ilerler, 2 binleri, 3 binleri geçer tabi ülke genelinde de benzer kısıtlamalar getirilebilir. Åžu an böyle bir düÅŸünce söz konusu deÄŸil."