Bursa'da yüzyıllar boyunca doÄŸal afetler ile savaÅŸlara direnerek ÅŸehrin tarihine ÅŸahitlik eden 576 yıllık Irgandı köprüsü, dünyadaki 4 çarşılı köprüden biri. Tarihi köprü, geleneksel halk sanatları atölyeleriyle yerli ve yabancı turistlerin uÄŸrak mekanları arasında yer alıyor.
Bursa'nın merkez Osmangazi ve Yıldırım ilçelerini birbirine baÄŸlayan Gökdere'nin üzerine 1442 yılında inÅŸa edilen Irgandı köprüsü, sedefkârlıktan çiniciliÄŸe kadar el iÅŸçiliÄŸinin en güzel örneklerini sunan zanaatkârlara ev sahipliÄŸi yapıyor.
Bursa'nın ilklerin ÅŸehri olduÄŸunu belirten Tarih ArÅŸivi Genel Yayın Yönetmeni tarihçi Cüneyt Günay, "Bu ilklerden biri de Gökdere vadisinde bulunan 577 yaşındaki Irgandı köprüsüdür" dedi.
Köprünün Osmanlı'nın tek arasta köprüsü olduÄŸunu ifade eden Günay, "Arasta, eski Türk Ä°slam çarşılarında aynı ürünleri satan dükkânların bulunduÄŸu çarşısıdır. Yapımı II. Murad zamanına kadar gider. 1442 yılında, Irgandı Ali oÄŸlu tüccar Hoca Muslihuddin tarafından, Hacı Ä°vaz PaÅŸa'nın vakfiyesinde ÅŸahit gösterdiÄŸi Abdullah oÄŸlu TimurtaÅŸ'a yaptırıldığı sanılmaktadır. Köprünün Irgandı ismi de buradan gelmektedir. Köprü ile ilgili bilgileri yabancı kaynaklardan da öÄŸrenmekteyiz. Nitekim 1573-1589 yılları arasında Bursa'ya gelen Alman Reinhardt Lubenau, Irgandı köprüsünün tek kemerinin üstünde dükkânların sıralandığını bildirir. 1640'ta Bursa'yı ziyaret eden Evliya Çelebi ise köprünün üzerindeki çarşıda 200 kadar hallaç dükkânı olduÄŸunu belirtir. Kaynaklarda, Irgandı köprü çarşısının iki ucunun büyük demir kapılarla geceleri kapandığı belirtmektedir" dedi.
18. asırdaki su baskınında kısmen yıkılmış
Ahmed Cevdet PaÅŸa'nın verdiÄŸi bilgiye göre, 1855 depreminde köprünün üzerindeki dükkanların hasar gördüÄŸünü anlatan Günay, millî mücadele yıllarında Bursa'yı iÅŸgal eden Yunanlıların 1922'de geri çekilirken köprüyü de tahrip ettiÄŸini ve üstündeki dükkânların tamamen ortadan kaldırıldığını söyledi. Irgandı köprüsünün 2004 yapılan restorasyon ile orjinal görüntüsünü kazandığını belirten Günay, "Bu köprünün en önemli özelliÄŸi, dünyada 4 tane bulunan çarşılı köprüden biri ve en eskisi olmasıdır. DiÄŸer köprüler Bulgaristan Lofça'da yer alan Osma köprüsü, diÄŸer ikisi de Venedik'te yer alan Ponte Di Rialto ve Floransa Arno nehri üzerindeki Ponte Vecchio köprüleridir" diye konuÅŸtu.
