Bursa döner kebabı, Mehmet oÄŸlu Ä°skender Efendi tarafından 1867 yılında o tarihe kadar yere paralel biçimde piÅŸirilen kuzu çevirmenin dik tasarlanmış mangal karşısında kor ateÅŸte piÅŸirilmesiyle ortaya çıktı.
Sinirlerinden ve yaÄŸlarından arındırılan döner eti, zaman içinde müÅŸterilerden gelen isteklerle beraber tercihen domates sosu, kızartılmış tereyağı, közlenmiÅŸ biber ve kıyılmış pide parçalarıyla zenginleÅŸtirilerek bugünlere geldi.
Bugün ustaları tarafından çeÅŸitli isimlerle sürdürülen damak tadının, Bursa Ticaret ve Sanayi Odasının (BTSO) baÅŸvurusu üzerine Türk Patent ve Marka Kurumunca (TÜRKPATENT) geçen haziranda "Bursa döner kebabı" adıyla coÄŸrafi iÅŸaret tescili yapıldı.
"Et marine edilmez, sadece dinlendirilir"
BTSO 46. Komite Üyesi ve Ä°skender Efendi'nin 3. kuÅŸak torunu Ä°skender Ä°skenderoÄŸlu, AA muhabirine, Bursa döner kebabının 155 yıllık geçmiÅŸiyle Türk mutfağına damgasını vurduÄŸunu söyledi.
Kebabın sırrının, ÅŸartlar ne olursa olsun ham maddesinin kalitesinden vazgeçilmemesi olduÄŸunu belirten Ä°skenderoÄŸlu, özellikle et ve tereyağının kalitesinin, seçilen diÄŸer malzemelerin birinci sınıf olması gerektiÄŸini vurguladı.
Her iÅŸin bir zanaatının olduÄŸunu dile getiren Ä°skenderoÄŸlu ÅŸöyle devam etti:
"Herkes bunu yapamaz. CoÄŸrafi iÅŸaret alınırken sektör temsilcilerimizle, bu iÅŸi yapan müesseselerle Bursa döner kebabının nasıl olması gerektiÄŸi ile ilgili bir reçete çıkarıldı. ÖrneÄŸin kullanılan et hiçbir zaman marine edilmez, sadece dinlendirilir. Baharat kullanılmaz ve tercihen meÅŸe kömürü ile gerçek ateÅŸte piÅŸirilir. Bursa döner kebabını hakkıyla üreten, coÄŸrafi iÅŸaret kriterlerine zaten uyan firmalar var. Åžu an coÄŸrafi iÅŸaretin alınmasına ön ayak olan BTSO'ya bu müesseseler gidip bir taahhüt imzalıyorlar; 'Biz bu coÄŸrafi iÅŸaretin tüm kriterlerine harfiyen uyacağız ve denetime açığız.' anlamına geliyor. Sadece BTSO deÄŸil Tarım ve Orman Bakanlığı ile ValiliÄŸe de baÄŸlı. Daha sonra da coÄŸrafi iÅŸaret amblemlerini restoranlarımızda görünür yerlerde bulunduruyoruz."
Ä°skenderoÄŸlu, tescille Bursa döner kebabını hakkıyla yapan müesseselerin korunduÄŸunu ve diÄŸerlerinden farklı hale getirilerek farkındalık oluÅŸturulduÄŸunu aktardı.
Döner kebabının yanında içecek olarak Bursa üzüm şırasının da coÄŸrafi iÅŸaret tescilinin yapıldığını anlatan Ä°skenderoÄŸlu, "Artık tüm müesseseler coÄŸrafi iÅŸaretin gerektirdiÄŸi kurallara uymak zorunda. Bu da tabii ki haklı bir rekabet ortaya koyacak. DiÄŸer müesseseler de coÄŸrafi iÅŸaret almak isteyecek. Aynı kalite ve reçeteye uygun ürünler üreterek toplu standart seviyemizi yükseltmiÅŸ olacağız." ifadesini kullandı.
"Bursa aynı zamanda Ä°stanbul'un 'üçüncü yakası' konumunda"
Gastronomi Kültür ve Seyahat DerneÄŸi (GASTRODER) BaÅŸkanı Ramazan BaÅŸan ise bu lezzete coÄŸrafi iÅŸaret verilmesinin tesadüf olmadığını belirtti.
"Umudumuz bundan sonra Bursa döner kebabının Avrupa BirliÄŸi tarafından da tescillenmesi." diyen BaÅŸan, Bursa'nın coÄŸrafi iÅŸaret tescilli ürün sayısının 23'e yükseldiÄŸini, baÅŸvuru aÅŸamasında onlarca ürünün bulunduÄŸunu bildirdi.
BaÅŸan, 23-25 Eylül'de gerçekleÅŸtirilecek "Bursa Gastronomi Festivali"nde bölgeye özgü ürünlerin tanıtım ve tadımının yapılacağını aktararak ÅŸöyle konuÅŸtu:
"Bursa aynı zamanda Ä°stanbul'un 'üçüncü yakası' konumunda. Ä°stanbul, Türkiye'de turizmi ÅŸekillendiren bir ÅŸehir. Bursa'nın Ä°stanbul'a çok yakın bir mesafede olması, insanların saatlik gelerek yemek yiyip dönmelerini saÄŸlayacaktır. Gastronomi turizmi çok güzel bir ÅŸekilde devam ediyor. Yerli ve yabancı turistlerin Bursa'da otelleri doldurduÄŸunu görüyoruz. Bursa'daki gastronomi iÅŸletmeleri de bundan çok ciddi pay alıyor. Bu sayede hem Bursa'nın ürünlerini onlara tatma imkanı veriyoruz hem de Bursa turizminin gelir anlamında ciddi seviyede yükselmesi saÄŸlanıyor.
Åžehrin Osmanlı'nın baÅŸkenti olmasından dolayı çok önemli yemekleri ve kültürel deÄŸerleri var. Bunların hepsinin zaman içinde otellerde, iÅŸletmelerin menülerine dahil olması, yerli ve yabancı turistlerin tadına bakmaları saÄŸlanacaktır. Tarihi zenginliklerimizin gün ışığına çıkarılması festivaller neticesinde imkan bulacaktır. Festivalleri bu anlamda da çok önemsiyorum. Bursa döner kebabının da festivalde ziyaretçiler tarafından tüketilmesinin, Bursa kebabını sunan iÅŸletmelerin bir anlamda müÅŸterisini artıracağını düÅŸünüyorum."
