Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) Başkanı Ömer Fatih Sayan, mobil cihazların yaydığı elektromanyetik dalgaların etkisinin, görüşme esnasında ve uzun süre başa yakın tutulması durumunda ortaya çıktığına işaret ederek, "Özellikle uzun görüşmelerde kablolu veya bluetooth kulaklık kullanılmasının bu etkiyi azaltıyor" dedi.
Sayan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'de 72 milyondan fazla mobil telefon abonesinin bulunduğunu anımsatarak, mobil telefonlar başta olmak üzere elektronik haberleşme cihazlarının insan sağlığı üzerinde olumsuz etkiler oluşturmaması için gereken tedbirleri almak için çalıştıklarını söyledi.
Piyasada standartlarına uygun olmayan mobil telefonlar başta olmak üzere elektronik haberleşme cihazlarının bulundurulmaması veya vatandaşlar tarafından kullanılmaması için gereken bütün tedbirleri aldıklarını dile getiren Sayan, Türkiye'de piyasada satılan cep telefonları, kablosuz telefonlar, telsizler, kablosuz haberleşme cihazları, sabit telefonlar ve modemler gibi elektronik haberleşme cihazlarının uluslararası standartlara uygunluğunun BTK tarafından denetlendiğini anlattı.
Sayan, BTK Piyasa Gözetim Laboratuvarı'nda söz konusu cihazların, uzman laboratuvar çalışanları tarafından test edildiğini, uluslararası standartlara uygun bulunmayan cihazlar hakkında kanunda sayılı çeşitli müeyyidelerin uygulanabildiğini ifade etti.
"Kulaklık kullanın"
Mobil cihazlarının yaydığı elektromanyetik dalgaların etkisinin, özellikle görüşme esnasında ve uzun süre başa yakın tutulması durumunda ortaya çıktığına dikkati çeken Sayan, özellikle uzun görüşmelerde kablolu veya bluetooth kulaklık kullanılmasının bu etkiyi azalttığını kaydetti.
Sayan, mobil cihazların, görüşme için arama tuşuna basıldığında baz istasyonuyla iletişim kurmak için daha yüksek güç harcadığından ve görüşme başladıktan sonra daha düşük ve stabil bir çıkış gücüyle çalıştığından, arama tuşuna basılır basılmaz kulağa götürülmesi yerine aranan tarafın telefonu açmasıyla cihazın kulağa götürülmesinin elektromanyetik dalgaların etkisini nispeten azalttığını vurgulayarak, "Örneğin, mobil cihazlarımızla arama yapılırken, ilk esnada baz istasyonuyla kurulan iletişim süresince cihazlarımızdan EMR ekipmanıyla yapılan ölçümlerde 15 volt/metre güç çıkışı görülmektedir. Bu oran çağrı kurulumuyla birlikte azalmaktadır" diye konuştu.
Aramalarda telefona bağlantı kurulma anının en yüksek değere ulaştığı an olduğunu vurgulayan Sayan, karşıdan "alo" sesi alındıktan sonra telefonun kulağa götürülmesi durumunda yaklaşık 15'te bir oranında daha az elektromanyetik alana maruz kalındığına dikkati çekti.
"Orijinal batarya ve şarj aleti kullanın"
Mobil cihazların bataryalarından kaynaklanan problemlerin çoğunlukla orijinal veya üreticinin tavsiye ettiği uyumlu bataryaların kullanılmamasından kaynaklandığını dile getiren Sayan, yan sanayi olarak tabir edilen ve ucuz olduğu için tercih edilen bataryaların kullanımı durumunda oluşabilecek maddi hasarın cihazın garanti kapsamı dışına çıkmasına neden olurken insan sağlığına verebileceği zararların da göz önüne alınmasını gerektiğine dikkat çekti. Sayan, mobil cihazlarda mutlaka orijinal batarya veya üreticinin tavsiye ettiği ürünler ve yine orijinal şarj adaptörünün kullanılması gerektiğini söyledi.
Orijinal olsa dahi zamanla şarj kapasitesi azalan ve bu nedenle çabuk biten veya şişme eğilimi gösteren bataryaların da kullanılmaması gerektiğini vurgulayan Sayan, kullanımı sona eren mobil cihazların ve bataryalarının geri dönüşüm ve atık kumbaralarına bırakılması gerektiğinin altını çizdi. Sayan, bu şekildeki söz konusu ürünlerin uygun koşullarda geri dönüşümü ve ham madde olarak geri kazanımının mümkün olduğunu anlattı.
"Laptopları dizde tutmayın"
Bataryası ısınan laptop gibi cihazların uzun süre dizde tutulmaması uyarısında bulunan Sayan, olası batarya problemlerinde insan sağlığına zarar gelmemesi için bu önlemin alınmasını istedi.
Alınan ürünün CE işaretinin mutlaka kontrol edilmesi, fatura ve garanti belgelerinin atılmaması gerektiğini dile getiren Sayan, "Üreticilerin, piyasaya sadece teknik düzenlemelere uygun ve güvenli ürünleri arz etmek zorundadır. Teknik düzenlemelere uygun ürünlerin güvenli olduğu kabul edilir. Elektronik haberleşme cihazlarında CE işareti sizin güvenliğinizi taahhüt etmektedir. Cihaz kutusu içinde imalatçının cihazın teknik düzenlemelere uygun olarak üretildiğini belirten imzalı beyanının (uygunluk beyanı) bulunması gerekmektedir. Cihazın faturasının ve garanti belgesinin muhafaza edilmesi yararınıza olacak" diye konuştu.
"Telefon şarjda iken konuşmayın"
Mobil cihazların şarjı esnasında oluşabilecek yıldırım düşmesi gibi doğa olaylarının şebeke üzerinden şarj aletlerine ve oradan da cihaz vasıtasıyla kullanıcılara geçebileceğini anlatan Sayan, bu durumun hayati sonuçlar doğurabileceğinin her zaman göz önünde bulundurulması gerektiğini söyledi. Sayan, söz konusu durumların önüne geçmek için cihazların şarjdayken kullanılmamasını istedi.
Sayan, benzer şekilde dizüstü bilgisayarların da şarj esnasında bireylerin dizinde olmamasının sağlık açısından faydalı olacağını sözlerine ekledi.
