UNESCO'nun Dünya Kültür Mirası Listesi'ne alınan tarihi surların yanı sıra onlarca tarihi cami, kilise, han, hamam, kervansaray ve evlerin bulunduğu, kentin ilk yerleşim yeri olan Sur, Çözüm Süreci'nde turistlerin gözde mekanı iken, PKK'lı teröristlerin saldırıları ilçede yaşamı ve ticareti felç etti.
Terör örgütü mensuplarınca kazılan hendek, kurulan barikat, yerleştirilen patlayıcı tuzakları nedeniyle güvenlik endişesi duyan vatandaşların ziyaret edemediği, çok sayıda ailenin göç ettiği ilçede esnaf siftah yapamaz hale geldi.
Çok sayıda esnaf ücretini ödeyemediği personeli işten çıkardı.
Çözüm Süreci'nde gece geç saatlere kadar canlılığın sürdüğü ilçede artık kapalı kepenkler ve sessizlik hakim.
"Olaylardan dolayı 30 yıl geriye gittik"
Tarihi Hasanpaşa Hanı'nda esnaf Ali Sait Özkal, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 40 yıldır esnaflık yaptığını, 1990'lı yıllarda dahi terör olaylarından dolayı bu kadar mağdur olmadıklarını belirtti.
Çoğu gün siftah yapamadan iş yerini kapattığını anlatan Özkal, böyle devam etmesi halinde iflas edeceklerini söyledi.
Özkal, can güvenliklerinden endişe duyduklarından saat 16.00'da iş yerlerini kapattıklarını ifade ederek, satış yapamadıkları için kiralarını da ödeyemediklerini dile getirdi.
"Çok sayıda esnaf kepenk kapattı. Bazı esnaf da yanında çalışan personeli işten çıkardı" diyen Özkal, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Kredi kartımın borcunu, çocuğumun okul taksitini ödeyemiyorum. Huzur ikliminde 24.00'e kadar iş yerlerimiz açıktı. Sosyal yaşam canlıydı. Olaylardan dolayı 30 yıl geriye gittik. İnsanların can güvenliği olmadığı için gelip alışveriş yapamıyor, turist hiç gelmiyor. Çok sayıda esnaf arkadaşımız dükkanını kapattı. Biz de kepenk kapatma noktasına geldik."
Özkal, Çözüm Süreci ile sağlanan huzur ve güven ortamının yeniden tesis edilmesini beklediklerini vurgulayarak, "Barış istiyoruz. Devletimize güveniyoruz" dedi.
"Böyle giderse işsizlikten dolayı kepenk kapatacağız"
Kuyumcu Vedat Yakışıklı ise ilçedeki olaylardan dolayı büyük mağduriyet yaşadıklarını belirtti.
Tarihi ilçede satışın durduğunu kaydeden Yakışıklı, "Burası Diyarbakır'ın merkezi ve kalbidir ama maalesef şu anda çok sakin ve iş yapamıyoruz. Ulu Cami, Hasan Paşa, tarihi Kuyumcular Çarsısı kentimizin önemli mekanları. Olaylardan dolayı geçen yıla göre yerli ve yabancı turist sayısında ciddi düzeyde azalma oldu. Hatta yabancı turist hiç gelmiyor" diye konuştu.
"Sonumuzun ne olacağını kara kara düşünüyoruz. Böyle giderse işsizlikten dolayı kepenk kapatacağız. Şu anda çok mağduruz" ifadelerini kullanan Yakışıklı, devletten yardım beklediklerini aktardı.
Yakışıklı, Çözüm Süreci'nin bölge ekonomisi açısından önemine işaret ederek, yeniden Çözüm Süreci'nin hayata geçirilmesini beklediklerini anlattı.
"Yaşadığımız iflastır, bunun başka adı yok"
Restoran işleten Süleyman Yıldız, son dönemde olaylar nedeniyle işlerinde büyük düşüş olduğunu söyledi.
Eskiden müşterilerine yer bulamazken, artık çok masanın boş kaldığına dikkati çeken Yıldız, "Olaylardan önce hafta sonu müşterilerimiz yoğunluktan bir saat boyunca bekliyordu. Ama artık iş yok. 45 masadan 5'i ancak doluyor. Yaklaşık 6 bin lira kira veriyoruz. Böyle devam ederse kiramızı ödemeyeceğiz ve iş yerimizi kapatmak zorunda kalacağız" şeklinde konuştu.
Yıldız, personel sayısının olaylardan dolayı yarı yarıya düştüğünü anlatarak, tek isteklerinin huzur ve güvenlik olduğunu dile getirdi.
Esnaf Ahmet Çelik, ilçede huzur ve güven ortamı olmadığı için iş yapamaz durumda olduklarını söyledi.
Çelik, "Sabah gelip darabayı kaldırıyoruz, oturuyoruz, çay içiyoruz akşam olmadan da darabayı kapatıp, eve gidiyoruz. Huzur olmayan yerde ne kadar iş olabilir? Huzur olacak ki iş olsun. Huzur olmadığı zaman iş de kalmıyor" dedi. Çelik, şunları kaydetti:
"Bir tedirginlik var. İnsanlar çekiniyor, korkuyor o yüzden ilçeye gelemiyor. İş yapamamamızın ana sebebi bu. Burası Diyarbakır'ın ana çarşısı iken bu duruma düştü. Yeni alışveriş merkezleri açılmasına rağmen Diyarbakır halkı bu çarşıyı ziyaret etmeden alışveriş yapmaz. Ancak şu anda oturuyoruz, iş yok. Öğlen olmasına rağmen siftah yapamadık, bekliyoruz. Yaşadığımız iflastır, bunun başka adı yok. İnsanlar dükkanlarını kapatıyor. İnsan mecbur kalmasa ekmek teknesini neden kapatsın ki? Bu durgunluğa bir ay zor dayanılır biz temmuz ayından bu yana dayanmaya çalışıyoruz. Bu durumun devam etmesi halinde darabayı indireceğiz, başka çare yok."
Çelik, yaşamın normale dönmesi, ekonominin düzelmesi için huzurun tesisini beklediklerini sözlerine ekledi.
