CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan, ABD BaÅŸkanı Joe Biden ile telefonla görüÅŸtü. GörüÅŸme 18.20'de baÅŸladı 19.05'te sona erdi. Ä°ki lider, dünyayı etkileyen Rusya-Ukrayna krizini ele aldı. Ä°letiÅŸim BaÅŸkanlığından yapılan açıklamaya göre, görüÅŸmede, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı dahil bölgesel geliÅŸmeler ve Türkiye-ABD iliÅŸkileri ele alındı.
CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan, görüÅŸmede, Rusya ile Ukrayna arasında siyasi çözüm saÄŸlanması gayretlerini devam ettirdiklerini belirterek, krizin daha da derinleÅŸme ihtimaline karşı Türkiye’nin her iki tarafla konuÅŸabilmesinin ve çözüm arayışında kolaylaÅŸtırıcı konumunda bulunmasının önemli olduÄŸunu ifade etti.
Türkiye’nin açtığı güven kanalı sayesinde Rusya ve Ukrayna DışiÅŸleri Bakanlarının Türkiye’nin ev sahipliÄŸinde bugün Antalya’da doÄŸrudan karşılıklı konuÅŸma imkânı bulmalarının önemine iÅŸaret eden CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan, toplantının düzenlenmesinin bile bizatihi bir diplomasi zaferi olduÄŸunu vurguladı.
CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan, Türkiye’nin ABD’den 40 yeni uçak alımını ve mevcut F-16’ların modernizasyonunu içeren talebinin en kısa sürede neticeye ulaÅŸtırılmasını beklediÄŸini belirterek, savunma sanayii alanında Türkiye’ye yönelik tüm haksız yaptırımların kaldırılmasının zamanının da çoktan geldiÄŸini dile getirdi.
ANTALYA'DA TARÄ°HÄ° ZÄ°RVE
Rusya ile Ukrayna arasındaki çatışmaların durması ve kalıcı barış için çaba sarf etmeyi sürdüren Türkiye, Rusya DışiÅŸleri Bakanı Sergey Lavrov ve Ukrayna DışiÅŸleri Bakanı Dmitro Kuleba'yı ilk kez Antalya'da bir araya getirdi. Türkiye'nin arabuluculuÄŸu ile düzenlenen tarihi zirve sona erdi.
KULEBA: LAVROV'UN TALEPLERÄ° TESLÄ°MÄ°YET LÄ°STESÄ° GÄ°BÄ°
GörüÅŸme sonrası konuÅŸan Ukrayna DışiÅŸleri Bakanı Dmitro Kuleba, "GörüÅŸme hem kolay hem de zor geçti. Ben buraya insani bir amaçla geldim. Bu toplantıdan çıkarken insani koridorların açılmasını hedefliyordum. Ne yazık ki Bakan Lavrov bununla ilgili karar alacak durumda deÄŸildi. Anlaşılan o ki baÅŸka karar alıcılar var. Ben tekrar görüÅŸmeye hazırım." dedi.
Kuleba açıklamalarını ÅŸöyle sürdürdü:
"24 saatlik bir ateÅŸkesi dile getirdik. En acil insani durumları ele alabilmek amaçlanıyordu. Bu konuda ilerleme kat edemedik. Topraklarımızın Rusya'nın iÅŸgalinden kurtarılması için çabalarıma devam edeceÄŸim. ÇavuÅŸoÄŸlu bizim için çok önemli bir arabuluculuk yaptı. Benim görevim insani koridor oluÅŸturmaktı. Biz ÅŸu an savaşı durduramayız çünkü Ukrayna bu saldırıyı yapmadı. Biz ÅŸu an savunuyoruz. Lavrov'un talepleri teslimiyet listesi gibi .Çabalarımızı sürdüreceÄŸiz. Ülkedeki insani sorunların çözülmesi için çabalarımız sürecek. EÄŸer çözüm söz konusu olacaksa bu formatta görüÅŸmeleri tekrar yapabiliriz. Ukrayna'daki savaşın bitirilmesi için ben bu görüÅŸmelere devam edeceÄŸim, sivillerin acısına son vermek için devam edeceÄŸim. Müzakereler 1.5 saat devam etti. Sayın ÇavuÅŸoÄŸlu gerçekten çok önemli bir arabuluculukta bulundu. 2 tarafı da konuÅŸturmaya çalıştı. Ben buraya kendi vazifelerimle geldim. Görevim insani koridor oluÅŸturmaktır. Mariupol en zor durumdaki kentimiz.
Bugün yapmak istediÄŸim son ÅŸey, umudu yok etmek. Rus ordusunun ülkemizde öldürdüÄŸü birçok kiÅŸi var. Bakan Lavrov ile bunu paylaÅŸtım. Rus ordusu girmeden önce nükleer santrallerimiz çalışıyordu. Hiçbir sıkıntı yaÅŸamıyorduk. Daha önce santrallerde hiçbir kural ihlali de yaÅŸanmadı. Rus ordusunun yapabileceÄŸi en güzel ÅŸey çekilmesidir, nükleer santrallerden uzaklaÅŸmasıdır."
LAVROV: ZELENSKÄ°Y BÄ°ZÄ° ANLAMAYA BAÅžLADI
Zirveyle ilgili ilk açıklama yapan Rusya DışiÅŸleri Bakanı Sergey Lavrov da, "Herhangi bir ÅŸekilde gerçek müzakere yolunun baÅŸka bir yere sapmamasını istiyoruz. Bugünkü görüÅŸmelerin sonucunda ÅŸu anlaşıldı. Müzakerelerin yerini alabilecek hiçbir ÅŸey yok." dedi.
"Çözüme yönelik her giriÅŸimi destekliyoruz." diyen Lavrov, "Türk arkadaÅŸlarımızın inisiyatifiyle insani konuları ele aldık. Sivillerimizin zarar görmemesi için hangi tedbirleri almamaz gerekiyor bunu konuÅŸtuk. Siviller kalkan olarak kullanılıyor. Rusya tarafının insani koridor açılması önerisini tekrarladık. Güzergahlar durumu kontrol edenler tarafından belirleniyor. En güvenli güzergahları seçiyoruz. Son müzakerelerde Rus tarafı kendi münazaralarını ayrıntılı bir ÅŸekilde sundu. Tüm tarafların, AB’nin görüÅŸlerinin de ele alınarak Ukrayna krizinin çözüme kavuÅŸturulmasını istiyoruz. Zelenskiy bizi anlamaya baÅŸladı, bunu iyi karşılıyoruz." ifadelerini kullandı.
Lavrov açıklamalarını ÅŸöyle sürdürdü: EÄŸer özel askeri operasyon nasıl yürüyor diye soruyorsanız bunun deÄŸerlendirmesini bizim Savunma Bakanımız ve Devlet BaÅŸkanımız vermektedir. Bunun plana uygun olduÄŸu belirtilmiÅŸtir. Yurt dışından gelen silahlar konusunun ise çok tehlikeli olduÄŸunu düÅŸünüyoruz. Ukrayna'ya binlerce öldürücü silahlar, seyir füzesi aktardıklarını görüyoruz. BaÅŸka ülkelere saldırı hazırlığımız yok ancak yeter ki onlar bize saldırmasınlar. Ukrayna ile alakalı egemenlik konuları Belarus'taki müzakerelerde tartışılacak.
Rusya sınırı yakınında biyolojik çalışmalar yapılıyor. Yasaklanmış bir faaliyetle uÄŸraÅŸtıkları açık. AB de aynı ÅŸekilde. ABD askerlerinin Ukrayna'da böyle bir ÅŸey yapmadığını söyledi. BM yetkilileri de bilgiye sahip olmadıklarını söylediler, bu da bizi ÅŸaşırtmıyor. ABD'li askeri yetkililer bunu çok gizli ÅŸekilde yürüttüler. Laboratuvarlarda böyle ÅŸeyler yaptıklarını biliyoruz. Ukrayna'ya kim silah sokuyorsa, bu hareketlerinin sonuçları olacaktır, bunun sorumluluÄŸunu taşımaktadırlar.
Ukrayna'yı anti Rus haline getirmeye çalışan Batı'dır. 2000'li yıllardan itibaren Ukraynalılardan karar vermelerini istediler. Ya bizimle ya bize karşısın dediler. Nasıl bir ahlak anlayışı bu? Batı yanlısı bir aday olduÄŸunda son dönemde olduÄŸu gibi, 2009'da olmuÅŸtu, Ukrayna anayasasına karşı gelerek, Ukrayna Anayasa Mahkemesi'nin 3. tur oylamayı kabul etmesini saÄŸladılar. O zaman hiç kimse hiç kimseyi tehdit etmedi. Ukrayna'yı adım adım Batı yanlısı, deneysel bir enstrüman haline getirdiler. NATO, Ukrayna'nın tamamen özgür olmasını istedi. Ä°stediÄŸi bloÄŸu seçmesi için. Askeri üsler konusu gündeme geldi, silahlarla tehdit, bir de ÅŸimdi biyolojik laboratuvarlar ortaya çıktı. Biz kesinlikle Ukrayna'daki tutumumuzu herhangi bir ÅŸekilde aklamak, anlatmak zorunda deÄŸiliz. NATO'lu ya da NATO'suz Ukrayna'nın silahlandırılmasını kabullenemeyiz. Biz Ukrayna'da Neo Nazi devlet eÄŸiliminin böyle devam etmesine izin veremezdik.
PUTÄ°N, ZELENSKÄ°Y Ä°LE GÖRÜÅžEBÄ°LÄ°R
Biz her zaman görüÅŸmekten yanayız ama burada katmadeÄŸer olmalı. Ukrayna liderleri sadece görüÅŸmek için görüÅŸmeyi tercih ediyor. Burada amaçları net deÄŸil, elle tutulur karar alıyor gibi yapmak. Minsk anlaÅŸmaları sürerken Zelenski 'Haydi bir daha buluÅŸalım' dedi. Kendisine kararların uygulanmadığını hatırlattık, onlar 'Yine buluÅŸalım dediler, Paris anlaÅŸmasını uygulayacağız dediler. Böyle sorunun özünü deÄŸiÅŸtirip dış etkileri konuÅŸmak usulü ile normandiye formatının geniÅŸletilmesini istediler. Ä°ngiltere, Türkiye katılsın dediler. BaÅŸkan Putin reddetmiyor, Zelenskiy ile buluÅŸabilir. ama bu olmadan önce belirli hazırlıkların yapılması ÅŸart. Önerilerimiz Ukrayna tarafına ulaÅŸtı, spesifik yanıt vermeye söz verdiler.
Ukrayna ile ilgili alınacak kararlarda bizim de görüÅŸümüzün dikkatinin alınmasını istedik. Ukrayna'nın bağımsız bir ülke olmasını istiyoruz. Yeni bir Nazi hükümetinin yönetiminde bir tehdit oluÅŸturmasını istemiyoruz. Ortodoks kilisesinin de faaliyet göstermesini istiyoruz. Durumu sonuna kadar diplomatik yollarla çözme arzusundayız. Pentagon'un Ukrayna topraklarında onlarca askeri biyolojik laboratuvar oluÅŸturduÄŸu iddiaları bizi endiÅŸeye düÅŸürüyor. Bu konudaki sorulara cevap istiyoruz. Batı’nın Ukrayna’dan istediÄŸi tek ÅŸey sürekli bu ülkenin Rusya’ya karşı çalışmasıydı. Yaptırımlar konusunu öyle bir çözeceÄŸiz ki Batılılara asla bağımlı olmayacağız. Öyle tedbirler alacağız ki benzer duruma bir daha düÅŸmeyeceÄŸiz.
NÜKLEER SAVAÅž OLMASINI Ä°STEMÄ°YORUM
Biz davet eden ülkelere minnettarlığımızı iletiyoruz. Destek vermek isteyenlere minnettarız. Çıkarların dengeli olmasını istiyoruz. Nükleer bir savaÅŸ olmasını istemiyorum, olacağına da inanmıyorum.
ÇAVUÅžOÄžLU: ÇABALARIMIZI SÜRDÜRECEĞİZ
DışiÅŸleri Bakanı Mevlüt ÇavuÅŸoÄŸlu'ndan da zirveyle ilgili bir paylaşım geldi. ÇavuÅŸoÄŸlu, "Barışa ihtiyacın en fazla olduÄŸu bu zamanda, AntalyaDF marjında Rus ve Ukraynalı mevkidaÅŸlarım Lavrov ve Kuleba’yla üçlü formatta görüÅŸtük. Temennimiz bölgemizde barışın yeniden tesis edilmesi. Rusya ile Ukrayna arasında diplomasinin iÅŸletilmesi için çabalarımızı sürdüreceÄŸiz." dedi.
SAVAÅž SONRASI Ä°LK TEMAS
Rusya DışiÅŸleri Bakanı Sergey Lavrov ile Ukrayna DışiÅŸleri Bakanı Dmitri Kuleba savaşın baÅŸladığı günden beri ilk defa temas kurdu.
ERDOÄžAN'DAN YOÄžUN UKRAYNA DÄ°PLOMASÄ°SÄ°
CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan'ın Rusya-Ukrayna krizinin başından beri devam ettirdiÄŸi diplomasi trafiÄŸi yoÄŸun olarak devam ediyor. ErdoÄŸan daha önce Zelenskiy ve Putin baÅŸta olmak üzere çok sayıda dünya lideri ile görüÅŸtü.
ZELENSKÄ°Y Ä°LE GÖRÜÅžME
ErdoÄŸan, Zelenskiy ile bir telefon görüÅŸmesi gerçekleÅŸtirmiÅŸti. GörüÅŸmede Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı ve son geliÅŸmeler ele alınmıştı. Zelenskiy görüÅŸme sonrası Twitter'dan yaptığı paylaşımda, "CumhurbaÅŸkanı Tayyip ErdoÄŸan'la rutin görüÅŸmemizi yaptık. Ä°stikrarlı destek için minnettarız. Rusya Federasyonu tarafından sürdürülen saldırganlık ve nükleer terörizm konusunda bilgi verdim. Çatışmaları durdurmayı baÅŸarmalıyız" ifadelerini kullanmıştı.
Ä°NGÄ°LTERE Ä°LE KRÄ°TÄ°K TEMAS
CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan, BirleÅŸik Krallık BaÅŸbakanı Boris Johnson ile bir telefon görüÅŸmesi gerçekleÅŸtirmiÅŸti. GörüÅŸmede, Rusyanın Ukraynaya saldırısı baÅŸta olmak üzere bölgesel geliÅŸmeler ve Türkiye-BirleÅŸik Krallık iliÅŸkileri ele alınmıştı. CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan, görüÅŸmede, Rusyanın Ukraynaya saldırısının derhal sonlandırılması ve acilen ateÅŸkese gidilmesi için çaba göstermeyi sürdürdüklerini ifade etmiÅŸti.
PUTÄ°N Ä°LE TELEFON GÖRÜÅžMESÄ°
CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan, geçtiÄŸimiz günlerde Rusya Devlet BaÅŸkanı Vladimir Putin ile bir telefon görüÅŸmesi gerçekleÅŸtirmiÅŸti. GörüÅŸmenin ardından Kremlin Basın Servisi tarafından yapılan açıklamada, “Vladimir Putin görüÅŸmede, Donbass’ı korumaya yönelik özel askeri operasyonun gidiÅŸatı hakkında bilgi verdi. Bu konudaki temel yaklaşımları ve deÄŸerlendirmelerini özetledi, ayrıca belirlenen ana amaç ve hedefleri detaylı biçimde aktardı. Özel harekatın plana ve programa uygun olarak yürütüldüÄŸü vurgulandı” ifadeleri kullanılmıştı. Açıklamada ayrıca Rusya lideri Putin’in görüÅŸmede, Ukrayna’daki milliyetçi ve Neo-Nazi gruplarının sivilleri ‘canlı kalkan’ olarak kullandığını ifade ettiÄŸi aktarılmıştı.
"RUSYA TARAFI DÄ°YALOÄžA HAZIR"
Açıklamada Rusya’nın diyaloÄŸa açık olduÄŸu aktarılarak, “Rus tarafının anlaÅŸmazlığı çözmek için Ukrayna makamları ve yabancı ortaklarla diyaloga hazır olduÄŸu teyit edildi” denilmiÅŸi.
Ukrayna ordusunun yeni saldırılara hazırlandığı ve müzakere süreçlerinin baltalandığı ifade edilen açıklamada, “Bu baÄŸlamda operasyon ancak Kiev'in askeri eylemlerine son vermesi ve talepleri kabul etmesiyle durur” denilmiÅŸti.
Açıklamanın sonunda ise, “Planlanan bir sonraki müzakere turunda Ukrayna temsilcilerinin ortaya çıkan gerçekleri tam olarak dikkate alan daha yapıcı bir yaklaşım sergileyecekleri umuldu. Devlet BaÅŸkanı Putin ve CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan, iki ülkenin diplomatik ve askeri departmanları arasındaki temasların sürdürülmesinin önemini dile getirdi. Putin, Rus tarafının Türk vatandaÅŸlarının muharebe alanlarından güvenli bir ÅŸekilde tahliyesi için gerekli tüm yardımı saÄŸlamaya hazır olduÄŸunu iletti” ifadeleri yer almıştı.
AB KOMÄ°SYONU BAÅžKANI Ä°LE GÖRÜÅžME
ErdoÄŸan, Avrupa BirliÄŸi Komisyonu BaÅŸkanı Ursula von der Leyen ile bir telefon görüÅŸmesi gerçekleÅŸtirmiÅŸ, görüÅŸmede Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı ile Türkiye-AB iliÅŸkileri ele alındı.
