Tahran
IHR'ye ait internet sitesinde yayımlanan raporda, hayatını kaybeden göstericilerden 34'ünün kadın, 64'ünün ise 18 yaşından küçük olduğu belirtildi.
Ãœlkedeki 31 eyaletten 25’ine dair verilerin yer aldığı rapora göre, en fazla can kaybı Sünnilerin yoÄŸunlukta olduÄŸu Sistan-Beluçistan eyaletinde yaÅŸandı.
Raporda, Sistan-Beluçistan’da 130, Kürdistan’da 53, Batı Azerbaycan'da 55, Tahran'da 52, Mazenderan'da 38, Gilan'da 26, KirmanÅŸah'ta 25, Elborz'da 23, Ä°sfahan'da 14, Fars’da 11, Huzistan'da 11, Rezevi Horasan'da 7, DoÄŸu Azerbaycan'da 4, Loristan, Zencan, Merkezi, Kazvin ve Hemedan'da üçer, Kohgiluye-Buyer Ahmed, Erdebil, Ä°ylam, BuÅŸehr ve Hürmüzgan'da ikiÅŸer, Simnan ve Gülistan'da ise birer göstericinin yaÅŸamını yitirdiÄŸi kaydedildi.
2 kiÅŸi idam edildi
Haklarında idam kararı verilen Muhsin Şikari'nin cezası gözaltına alınmasından 75 gün sonra 8 Aralık'ta, Mecidrıza Rahneverd'in cezası ise gözaltına alınmasından 23 gün sonra 12 Aralık'ta infaz edildi.
Raporda, en az 100 kişinin idam veya hapis cezası alma ya da infaz edilme riskiyle karşı karşıya olduğu belirtilerek hali hazırda idam cezası alanların da olduğu hatırlatıldı.
İHR, İran yargı makamlarını söz konusu idamlarla ilgili şeffaf davranmamakla eleştirerek, bu suçlamayla yargılanan kişilerin, avukat seçme ve aileleriyle görüşme haklarından mahrum bırakılarak kararlarla ilgili belirsizlik oluşturmanın planlandığını öne sürdü.
İran'daki gösteriler
Tahran'da 13 Eylül'de "ahlak polisi" olarak bilinen İrşad devriyeleri tarafından gözaltına alındıktan sonra fenalaşarak hastaneye kaldırılan 22 yaşındaki Mahsa Emini'nin 16 Eylül'de yaşamını yitirmesi, ülke yönetimine karşı protestolara yol açmıştı.
IHR, 18 Aralık'ta yayımladığı raporda, Emini'nin ölümü sonrasında başlayan sokak gösterilerinde emniyet güçlerinin müdahalesi sonucu 469 protestocunun öldüğünü aktarmıştı.
İran Devrim Muhafızları Ordusu Hava Kuvvetleri Komutanı Tuğgeneral Emir Ali Hacızade, 29 Kasım'daki konuşmasında, ülkede yaklaşık 2,5 aydır devam eden protestolarda güvenlik güçlerinin de aralarında olduğu 300'den fazla kişinin hayatını kaybettiğini söylemişti. İran Güvenlik Konseyi ise 3 Aralık'ta, toplam ölü sayısının 200'ü aştığını açıklamıştı.
İranlı yetkililer öldürülen kişilerin güvenlik güçleri tarafından değil, "provokatörler" tarafından öldürüldüğünü savunuyor.
İran medyasına yansıyan haberlere göre, gösteriler sırasında 60'tan fazla güvenlik görevlisi yaşamını yitirdi.
