Konya-Karaman Bölgesi’nde çalışmalarını sürdüren Mevlana Kalkınma Ajansı (MEVKA), Selçuk Üniversitesi Sürekli Eğitim, Uygulama ve Araştırma Merkezi iş birliğiyle Konya Kırsal Kalkınma Çalıştayı düzenledi.
Selçuk Üniversitesi Müze Binası’nda gerçekleştirilen programın açılışında konuşan Mevlana Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Dr. İhsan Bostancı, “Bugün bizleri bir araya getiren ve ülkemizde cumhuriyet tarihinden daha eski bir geçmişe sahip olan kırsal kalkınma kavramının, uluslararası kalkınma gündemindeki gelişmelere bağlı olarak ve pek çok değişikliğe uğrayarak bugüne kadar geldiğini görüyoruz. Salt büyüme odaklı politik önceliklerin yerini, giderek toplumun tamamını kapsayan bütünleşik kalkınma arayışlarına bıraktığı ve sürdürülebilir toplum yaklaşımıyla birlikte gündem bulduğu günümüz şartlarında, kırsal kalkınma çabalarının, kırsal alanda ekonomik refahı sağlamanın ötesinde bir öneme sahip olduğu da herkes tarafından kabul gören bir olgudur. Teknolojik gelişmelere ve ekonomik kaygılara bağlı olarak sınırların ortadan kalkmaya başladığı ve dünyanın adeta küresel bir köy haline geldiği günümüzde her ne kadar beklentiler kentleşmenin hızlı bir şekilde artması yönünde olsa da kırsal alanlarda yaşayan nüfusun daima kritik bir ağırlığa sahip olacağı da aşikardır. Bu nedenle, kırsal alanlarda uygulanacak politikalar birçok ülke için topyekün kalkınmanın anahtarını oluşturmaya devam edecektir. Bu perspektiften bölgemiz özelinde konuyu ele aldığımızda ise, geniş kırsal coğrafyaya ve yüksek kırsal nüfusa sahip bir bölge olarak, ulusal kalkınmaya ivme kazandırabilecek mahiyette ciddi bir kırsal ekonomiye ve beşeri kaynak potansiyeline sahip olduğumuzu görüyoruz” dedi. "Tüm aktörler arasında eşgüdümün sağlanması ve işbirliğinin sürdürülmesi lüzumunu da beraberinde getirmektedir"
İhsan Bostancı, önemli olanın; gerek ülkenin ve gerekse de bölgenin sahip olduğu bu potansiyeli ortaya çıkarmak olduğunu belirterek, “Kırsal kesimin kısıtları ve ihtiyaçları dikkate alınarak değerlendirilmesini temin etmek, kırsal kalkınmaya tahsis edilecek kaynakların ise öncelikli alanlarda, koordineli bir şekilde harekete geçirilmesini sağlamaktır. Bu noktada, kırsalı ve kenti kesin çizgilerle ayırmak yerine; mekan kavramının süreklilik arz eden bir çerçevede ele alınması, sadece tarıma bağlı olmayan çok sektörlü ve çok paydaşlı bir yaklaşımın benimsenerek kırsal ve kentsel entegrasyonun sağlanması büyük önem arz etmektedir. Bu durum, kırsal alanların ihtiyaçlarının karşılanmasında ve sorunlarının çözülmesinde; kamu ve kamu dışı tüm aktörler arasında eşgüdümün sağlanması ve işbirliğinin sürdürülmesi lüzumunu da beraberinde getirmektedir. Bahsettiğimiz bu politikalar, kırsal kalkınma alanında çalışma yürüten bakanlıklar ve ilgili kurumlar tarafından hazırlanan yerel ve ulusal eylem planlarında ayrıntılı olarak ele alınmakla birlikte; ajansımız tarafından Konya ve Karaman Bölgesi’nde bulunan paydaşlarımızın da katkıları ile 2024-2028 yılları arasını kapsayacak şekilde hazırlanan ve 17 Aralık 2024 tarihinde Cumhurbaşkanımızın onayı ile resmi gazetede yayımlanarak geçerlilik kazanan Bölge Planımızda da önemli bir yer tutmaktadır. Bölge planımızda ulusal politikalar ile paralel olarak, bölgemiz kırsal kesimindeki asgari refah düzeyinin, ülke ortalamasına yaklaştırılması için milletimizin temel değerlerini ve beklentilerini esas alarak gerçekleştirilecek yapısal dönüşümlerle, kırsal alanlarda ekonomik çeşitliliğinin sağlanması, insan kaynaklarının geliştirilmesi, sosyal ve fiziki altyapının iyileştirilmesi gerektiği ve bu sayede de bölgeler arası ve bölge içi gelişmişlik farklarının azaltılabileceği ortaya konulmuştur. Ayrıca, yine bölge planında bölgemiz kırsalındaki işsizlik, dengesiz gelir dağılımı, sosyal uyumsuzluk, doğal kaynak potansiyelinin tam olarak kullanılamaması ve göç gibi sorunların hala önemini koruduğu, bu bakımdan kırsal alandaki yerleşimlerde temel yaşam kalitesinin yükseltilmesi ve mekansal dezavantajların doğurduğu kısıtların asgari düzeye indirilmesine yönelik çalışmaların yürütülmesinin gerekliliği dile getirilmiştir. Diğer taraftan bölgede, ülkemiz ile benzer bir şekilde, kırsal yerleşimlerde, nüfusun azalmasının yanında yaşlanmasına bağlı olarak risklerin arttığı, şehirlere yakın ve uzak kırsal alanlar arasında belirgin demografik farklılıkların görüldüğü bir ortamda, kentlerdeki organize sanayi bölgelerinde sürdürülen üretim faaliyetlerinden uygun olanlarının kırsal bölgelere kaydırılması, kırsal alanların sahip oldukları potansiyeller göz önüne alınarak emek yoğun sektörler başta olmak üzere, enerji, madencilik, yöresel ürünler gibi alanlarda mikro ve orta ölçekteki işletmeler ile üretim çeşitliliğinin sağlanması, kırsaldaki istihdamın artırılmasına, özellikle ilçelerin hayatın canlandırılmasına ve göçün azaltılmasına da doğrudan katkı sağlayacağı belirtilmiştir” şeklinde konuşu. "Çalıştayımızın bölgemiz ve ülkemiz adına hayırlı sonuçlar getirmesini temenni ediyorum"
Ajans olarak bölgenin kırsal refah seviyesini önemsediklerini ifade eden Bostancı, “Mevlana Kalkınma Ajansı olarak bölgemizin kırsal alanlarının refah düzeyinin artırılması ve bölge içi gelişmişlik seviyesinin azaltılması noktasında bölge planımız ve bugünkü çalıştaydan çıkacak somut öneriler ışığında elimizden geleni yapmaya hazır olduğumuzu bir kez daha ifade etmek istiyorum. Ajans olarak, görece geri kalmış ilçeler başta olmak üzere, kırsalda refah düzeylerinin artırılması, kurumsal ve yerel kapasitenin geliştirilmesi, nüfus kayıplarının önlenmesi, kırsal yaşamın canlandırılması ve bölge içi gelişmişlik farklarının azaltılması amacıyla yürütülen çeşitli mali ve teknik destek programları kapsamında bugüne kadar 50’ye yakın projeye yaklaşık 215 milyon TL destek sağlanarak, yararlanıcı eş finansmanı ile beraber bölgede 300 milyon TL’lik bir yatırım harekete geçirilmiştir. Ajansımızda 2024 yılında yeni bir yapılanmaya gittik ve bu yapılanma kapsamında kurduğumuz birimlerden birisi ise kırsal kalkınma ve turizm birimi oldu. Bölgemiz kırsalına yönelik yapacağımız çalışmaları artık bu birimimiz koordinasyonunda daha odaklı bir şekilde yürüteceğiz. Bu vesile ile kırsal kalkınma ve turizm birimimiz uhdesinde yürütülen kırsal kalkınma teknik destek programımızın şu anda açık olduğunu ve siz değerli paydaşlarımızdan da bu konuda proje başvuruları beklediğimizi dile getirmek istiyorum. Ajans olarak Selçuk Üniversitesi Sürekli Eğitim, Uygulama ve Araştırma Merkezi iş birliğiyle düzenlediğimiz bu çalıştayımız ile de, konuyla alakalı paydaşları bir araya getirmeyi, bölgemizin kırsal kalkınma alanında yaşadığı sorunlara ortak akılla yeni çözüm önerileri ortaya koymayı, paydaşlar arası yeni işbirliği sahalarını görüşmeyi, yeni fikirler ve yeni projeler geliştirmeyi amaçladık. Çalıştayımız kapsamında ilk etapta, Selçuk Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Zeki Bayramoğlu hocamızın başkanlığını yapacağı panel kısmında; Tarım ve Kırsal Kalkınma; Konya İli Örneği, Kırsal Kalkınmanın Finansmanı ve Kırsalda Örgütlenme Sorunları ve Çözüm Önerileri gibi konular ayrıntılı olarak ele alınacak, ardından da tarım ve hayvancılık, çevre politikaları, altyapı ve ulaşım, eğitim ve istihdam, yerel işletmeler ile işbirliği ve örgütlenme, finansman ve teşvikler, yönetim stratejileri, kırsal turizm ve doğal kaynaklar gibi konular odak masa toplantılarında bölge açısından ele alınarak bölgemiz kırsal kalkınmasının vizyonu oluşturulacak bir anlamda yol haritası ortaya konulacaktır. Çalıştayın düzenlenmesinde emeği geçen başta Selçuk Üniversitesi Sürekli Eğitim, Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Erkan Akgöz’e, panelistlerimize, tüm paydaşlarımıza ve katılımcılarımıza teşekkür ediyor, çalıştayımızın bölgemiz ve ülkemiz adına hayırlı sonuçlar getirmesini temenni ediyorum” diye konuştu. "Türkiye, tarım sektörünün ciddi bir mesafe aldı"
Ardından kürsüye gelen Selçuk Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Zeki Bayramoğlu da, Selçuk Üniversitesinin bölge ve ülkenin kalkınmasına katkı sağlayan en önemli üniversiteler arasında yer aldığını ve kırsal kalkınma konusunda üniversite bünyesinde bulunan Ziraat Fakültesi ve Veteriner Fakültesinin kıymetli çalışmalara imza attığını ifade ederek, “Bugün itibarıyla dünya tarım sektörünü incelediğimizde Türkiye tarım sektörünün ciddi bir mesafe aldığını, gelişmişlik gösterdiğini, hem birim başına verimlilik hem sektörel organizasyon açısından Bakanlık teşkilatlarıyla STK’leriyle çiftçisiyle büyük bir başarıya imza attığını akademik parametrelerle yakından ilgilenen biri olarak ifade etmek istiyorum” şeklinde konuştu.
Açılış konuşmalarının ardından Selçuk Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Zeki Bayramoğlu’nun başkanlığını yaptığı çalıştayın panel kısmında; Selçuk Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cennet Oğuz tarafından “Tarım ve Kırsal Kalkınma - Konya İli Örneği” , Birleşmiş Milletler Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu (IFAD) Ülke Program Sorumlusu Doç. Dr. Taylan Kıymaz tarafından “Kırsal Kalkınmanın Finansmanı” , Tarım ve Orman Bakanlığı Tarım Reformu Genel Müdürlüğü Teşkilatlanma Daire Başkanı Fatih Kara tarafından da “Kırsalda Örgütlenme Sorunları ve Çözüm Önerileri” konuları ayrıntılı olarak ele alındı.
Panel oturumlarının ardından ise, tarım ve hayvancılık, çevre politikaları, altyapı ve ulaşım, eğitim ve istihdam, yerel işletmeler ile işbirliği ve örgütlenme, finansman ve teşvikler, yönetim stratejileri, kırsal turizm ve doğal kaynaklar gibi konuların sektör paydaşları, kamu kurum ve kuruluş temsilcileri ve akademisyenler tarafından kırsal kalkınma açısından ele alındığı odak masa toplantıları gerçekleştirildi. Mevlana Kalkınma Ajansı tarafından düzenlenen çalıştayda elde edilen çıktıların kısa zaman içerisinde bir rapor haline getirilerek, bölgenin kırsal kalkınma alanında yaşadığı sorunların çözüm önerileri ile birlikte ortaya konulması ve Konya’nın kırsal açıdan kalkınması ile ilgili yeni bir yol haritasının belirlenmesi hedefleniyor.
Programa, Selçuk Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Zeki Bayramoğlu, Mevlana Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Dr. İhsan Bostancı, Konya Tarım ve Orman İl Müdürü Duran Seçen, Tarımsal ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu Konya İl Koordinatörü Yavuz Uysal, Tarımsal ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu Karaman İl Koordinatörü Özgür Öztürk, Konya Toprak Su ve Çölleşme ile Mücadele Enstitüsü Müdürü Cihan Uzun, Konya Ovası Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkan Yardımcısı Kasım Akyol, kamu kurum ve kuruluşların temsilcileri, kooperatif, birlik, oda ve borsaların temsilcileri, fakülte dekanları, sektör paydaşları ve çok sayıda davetli katılım sağladı.
