İstanbul
Dünya genelinde ekonomik aktiviteye ilişkin kaygılar günden güne güçlenirken, ABD'de açıklanan verilerden alınan karışık sinyaller fiyatlamaları zorlaştırmaya devam ediyor.
ABD'de geçen hafta enflasyon endişesinin kısmen azalmasına karşın devam ederken, resesyon endişeleri de fiyatlamalarda etkili oldu.
Bu kapsamda merkez bankalarının enflasyonla mücadele kapsamında "şahin" adımlarına devam etmesi bekleniyor.
ABD Merkez Bankası'nın (Fed) açıklanan toplantı tutanaklarından alınan sinyaller de fiyatlamaları zorlaştırdı.
Söz konusu tutanaklar, bazı Fed yetkililerinin haziran toplantısında faiz oranının 25 baz puan artırılmasından yana olduğunu veya böyle bir teklifi destekleyebileceklerini belirttiklerini ortaya koydu.
Tutanaklarda, tüm Fed yetkililerinin para politikasındaki sıkı duruşun sürdürülmesinin uygun olacağı görüşünde olduğu aktarıldı.
Fed yetkililerinin açıklamaları da takip edilirken, New York Fed Başkanı John Williams, bankanın haziran ayında faiz oranını sabit tutma yönündeki kararını desteklediğini belirtti.
Fed'in arz ve talebi dengeleme konusunda hala yapması gerekenler olduğunu söyleyen Williams, faiz oranıyla ilgili daha yapılacak işlerin olduğunu düşündüğünü dile getirdi.
Söz konusu gelişmelerle para piyasalarında Fed'in 26 Temmuz'daki toplantıda yüzde 92 ihtimalle 25 baz puan faiz artıracağı yönündeki öngörü güçlü kalmaya devam ediyor.
Bu gelişmelerle ABD'de 10 yıllık tahvil faizi 4,0940 ile Kasım 2022'den bu yana en yüksek seviyeyi test etti.
Emtia piyasasında ise genel olarak pozitif bir seyir izlendi. Haftayı altının onsu yüzde 0,3 artışla 1.926 dolardan, bakırın libresi yüzde 0,3 yükselişle 3,76 dolardan, Brent petrolün varil fiyatı ise yüzde 3,9 artışla 78,2 dolardan tamamladı.
Suudi Arabistan 1 milyon varillik arz kesintisini Ağustos ayına uzatacağını bildirirken, Rusya günlük petrol arzını 500 bin varil, Cezayir de 200 bin varil azaltacağını duyurdu.
Analistler, ABD'de açıklanan tarım dışı istihdam verisinin beklentileri karşılayamamasıyla dolara olan talebin azaldığını ve emtia piyasasında işlem gören ürünlere talebin arttığını dile getirdi.
-ABD'de gözler enflasyon verisine odaklandı
ABD'de pay piyasaları Fed'in şahin politikalarına devam edeceğine dair beklentilerin daha da güçlenmesi ve ülkede açıklanan verilerden gelen karışık sinyallerle birlikte satış ağırlıklı bir seyir izledi.
Ülkede, Tedarik Yönetim Enstitüsü (ISM) imalat endeksi, haziranda 46 ile piyasa beklentilerinin altında gerçekleşirken, imalat sanayisinde daralmanın sürdüğünü gösterdi.
S&P Global tarafından açıklanan haziran ayına ilişkin imalat sektörü Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) ise beklentiler dahilinde 46,3 oldu.
ABD'de inşaat harcamaları, mayısta yüzde 0,9 ile piyasa beklentilerinin üzerinde arttı. ABD'de fabrika siparişleri, mayısta yüzde 0,3 artarak piyasa beklentilerinin altında yükseliş kaydetti.
Ülkede, ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı da 1 Temmuz ile biten haftada 248 bin ile piyasa beklentilerinin biraz üzerinde gerçekleşirken, JOLTS Açık İş Sayısı, mayısta 9 milyon 824 bin ile piyasa beklentilerinin altında kaldı.
Ülkede Tedarik Yönetim Enstitüsü (ISM) hizmet sektörü Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) ise haziranda aylık bazda 3,6 puan artışla 53,9'a çıkarak öngörüleri aştı.
ABD'de dış ticaret açığı ise mayısta aylık bazda yüzde 7,3 azalarak 69 milyar dolara düştü. Ülkede, özel sektör istihdamı, haziranda 497 bin kişi artarak piyasa beklentilerini aşarken Şubat 2022'den bu yana en büyük artışı kaydederken, tarım dışı istihdam haziranda 209 bin kişi artarak beklentilerin altında gerçekleşti. İşsizlik oranı yüzde 3,7'den yüzde 3,6'ya geriledi.
Analistler, tarım dışı istihdam verisinin beklentilerin altında gerçekleşmesine karşın iş gücü piyasasının hala güçlü olduğunu kaydetti.
ABD'de gözlerin gelecek hafta açıklanacak enflasyon verisine odaklandığını belirten analistler, enflasyonun piyasaların yönü üzerinde ve Fed yetkililerinin söylemleri üzerinde etkili olabileceğini dile getirdi.
Bu gelişmelerle, geçen hafta New York borsasında, S&P 500 yüzde 0,4, Dow Jones endeksi yüzde 1,1 değer kaybederken, Nasdaq endeksi yatay seyretti.
Ülkede, 10 Temmuz ile başlayan haftada, pazartesi toptan stoklar, çarşamba Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ve Fed'in Bej Kitap raporu, perşembe Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), haftalık işsizlik başvuruları, hazine bütçe dengesi, cuma Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi takip edilecek.
-Avrupa'da da enflasyon ve resesyon endişesi varlık fiyatlarını baskılamaya devam ediyor
Avrupa borsalarında geçen hafta negatif bir seyir izlenirken, enflasyon ve resesyon endişesi varlık fiyatlarını baskılamaya devam ediyor.
Fransa'da devam eden olaylar da risk iştahını baskılamayı sürdürüyor. Buna karşın Avrupa Merkez Bankası (ECB) yetkilileri enflasyonla mücadele kapsamında faiz artışlarına devam edeceklerini vurguladı.
ECB Başkanı Christine Lagarde, bankanın enflasyonu düşürmek için hala çok yolu olduğunu ancak enflasyonda önemli bir geri çekilme sağladıklarını ifade etti.
ECB üyesi Joachim Nagel de faiz artışlarında hala gidilecek çok yol olduğunu söyledi.
Öte yandan, Almanya'da 2 yıllık tahvil faizi ile 10 yılık tahvil faizi arasındaki fark 80 baz puana kadar çıkarken, ECB'nin şahin adımlarını sürdürmesi halinde söz konusu farkın daha da açılabileceği belirtiliyor.
Bu durum, Almanya'nın resesyon girebileceği endişesini güçlendirirken, bölgenin en güçlü ekonomisi olması nedeniyle Avro Bölgesi genelini de oldukça olumsuz etkileyebileceğinden endişe ediliyor.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda ECB'nin bu ayki toplantıda 25 baz puan faiz artırmasına kesin gözüyle bakılırken, bankanın sene sonuna kadar toplamda 50 baz puan faiz artırımı yapması bekleniyor.
ECB Tüketici Beklentileri Anketi'ne göre, tüketicilerin gelecek yıl için Avro Bölgesi enflasyon beklentileri mayısta Mart 2022'den bu yana en düşük seviyeye geriledi. Avro Bölgesi'nde perakende satışlar, mayısta bir önceki aya göre sabit kaldı. Avro Bölgesi'nde ÜFE ise mayısta aylık bazda yüzde 1,9 azaldı. Almanya'da fabrika siparişleri, araba, gemi ve tren siparişlerin etkisiyle mayısta yüzde 6,4 yükselerek, Haziran 2020’den beri en yüksek aylık artışını gösterdi.
İngiltere Merkez Bankası'nın (BoE) daha fazla uluslararası bankayı ülkede yan kuruluş kurmaya zorlama planlarını değerlendirdiği bildirildi. BoE Başkanı Andrew Bailey, bankanın en önemli önceliğinin yüksek enflasyonun düşürülmesi olduğunu belirtti.
Bailey, ülkede bazı perakendecilerin gereğinde yüksek fiyat uyguladığını kaydetti.
"Benzin fiyatlarına bakarsanız, bazı satıcıların muhtemelen bunun için (satış için) çok fazla ücret alıyorlar." diyen Bailey, konuşmasında perakendecilerin gerekenin üzerinde yüksek fiyat uygulamasının önüne geçilmesinde denetim kurumlarının rolünün son derece önemli olduğuna dikkati çekti.
Geçen hafta İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 3,7, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 3,9, Almanya'da DAX endeksi yüzde 3,4 ve İtalya'da MIB 30 endeksi yüzde 1,7 değer kaybetti.
Gelecek hafta salı Almanya'da TÜFE, perşembe İngiltere'de ve Avro Bölgesinde sanayi üretimi takip edilecek.
Çin ile ABD arasındaki ilişkilerin yeniden gerilebileceği endişesi varlık fiyatlarını baskılıyor.
Çin ile ABD arasındaki ilişkilerin yeniden gerilebileceği endişesi varlık fiyatlarını baskılıyor. Yarı iletken çip üretimi nedeniyle iki ülke arasında bir süredir tansiyon yüksek seyrederken, Çin, bugün aldığı kararla "ulusal güvenlik ve çıkarları koruma" gerekçesiyle 1 Ağustos itibarıyla yarı iletken çip üretiminde kullanılan galyum ve germanyum maddelerinin ihracatına sınırlama getirdiğini açıkladı.
Analistler, söz konusu hamlenin bölgede tansiyonu daha da yükseltebileceğine dair endişelerin tetiklediğini vurguladı.
ABD de Çinli şirketlerin Microsoft ve Amazon gibi Amerikalı dev şirketlerin bulut bilişim hizmetlerine erişimini kısıtlamaya hazırlandığına dair haber akışı da Asya piyasalarını meşgul etti.
İlk defa ilk defa Çin'i ziyaret eden ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, Çin'in çip ve elektronik yapımında kullanılan bazı metallerin ihracatını kısıtlamasından "endişeli" olduğunu söyledi.
Yellen, Çin Başbakanı Li Çiang ile görüşmesinde, ABD'nin Çin ile "kazanan hepsini alır" yaklaşımından ziyade her iki ülkenin de yararına olan adil kurallara dayalı sağlıklı bir rekabet arayışında olduğunu belirtti.
Analistler, iki ülke arasında son zamanlarda ihracat izinleri üzerinden yeniden yükselen tansiyonun risk iştahını olumsuz etkilediğini belirterek, görüşmeden çıkacak kararların varlık fiyatları üzerinde etkili olmasının beklendiğini ifade etti.
Öte yandan, Avustralya Merkez Bankası (RBA), politika faizini yüzde 4,10'da sabit bırakırken, gelecek toplantılarda faiz artışlarına devam edebileceği yönlendirmesinde bulundu.
Çin'de, imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) 50,5'e gerilese de genişlemeye devam ederken, Japonya'da imalat sanayi PMI 49,8 seviyesinde gerçekleşti.
Çin'de ayrıca hizmet sektörü Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) 57,1'den 53,9'a, Japonya'da da 54,2'den 54'e indi.
Analistler, halihazırda Çin'de imalat sanayi tarafında görülen daralmanın yanı sıra hizmet sektöründe de gerilemenin ortaya çıkmasıyla bölgede risk iştahının ciddi oranda azaldığını ifade etti.
Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 2,4, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,2, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 2,9 ve Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 1,5 geriledi.
10 Temmuz ile başlayan haftanın veri takviminde pazartesi Japonya'da dış ticaret dengesi, Çin'de TÜFE ve ÜFE, çarşamba Japonya'da ÜFE, perşembe Çin'de dış ticaret dengesi, cuma Japonya'da sanayi üretimi ve kapasite kullanım oranı takip edilecek.
Yurt içinde gözler, sanayi üretimi ve ödemeler dengesi verilerine çevrildi
Yurt içinde geçen hafta Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi haftayı yüzde 7,43 yükselişle 6.187,09 puandan tamamlayarak tüm zamanların en yüksek günlük ve haftalık kapanışını gerçekleştirirken, gördüğü en yüksek seviye rekorunu 6.223,26 puana taşıdı.
Geçen hafta yurt içinde açıklanan verilere göre, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), haziranda aylık bazda yüzde 3,92, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 6,5 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 38,21 ile son 18 ayın, yurt içi üretici fiyatlarında da yüzde 40,42 ile son 25 ayın en düşük seviyesine geriledi.
Dolar/TL ise haftayı bir önceki haftalık kapanışın yüzde 1,1 üzerinde 26,0610 seviyesinden tamamladı.
Analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 6.000 ve 5.900 seviyelerinin destek, 6.250 puanın direnç konumunda olduğunu belirterek, yurt içinde gözlerin sanayi üretimi ve ödemeler dengesi verilerine çevrildiğini ifade etti.
AA Finans Sanayi Üretimi Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistler, takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretim endeksinin mayısta bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 1,44 artmasını bekliyor.
Mayısta arındırılmamış sanayi üretim endeksinin de yıllık bazda yüzde 5,95 artacağını öngören ekonomistler, cari işlemler hesabının mayısta 7,03 milyar dolar açık vermesini bekliyor.
